Struktura społeczna współczesnej polskiej wsi. Zróżnicowanie regionalne

Maria Halamska

doi:10.53098/wir.2014.1.162/04

Autor

Maria Halamska Autorka jest pracownikiem naukowym Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir.2014.1.162/04

Słowa kluczowe:

struktura społeczna, struktura społeczno-zawodowa, struktura wykształcenia, struktura dochodów, zróżnicowanie regionalne

Abstrakt

W szkicu przedstawiona została struktura społeczna wsi. Skoncentrowano się na trzech wymiarach położenia społecznego: strukturze społeczno-zawodowej, strukturze wykształcenia wskazującego na poziom kwalifikacji oraz strukturze dochodów, które są jednym z najważniejszych czynników wyznaczających miejsce w hierarchii konsumpcyjnego społeczeństwa. Empiryczną podstawą analizy jest baza danych badań Diagnoza społeczna 2009. W tym roku badania przeprowadzone były na reprezentatywnej próbie 12 381 gospodarstw domowych, w których żyło 37 841 osób. Próba wiejska liczyła 4079 gospodarstw (33%), w których mieszkało 38,7% badanej populacji. Zróżnicowanie społeczne wsi przedstawione zostało w skali całego kraju oraz w dwóch przekrojach regionalnych: wg regionów administracyjno-politycznych, czyli województw, oraz ukształtowanych w XIX i XX wieku regionów historycznych, tj. ziem polskich znajdujących się w XIX wieku pod różnymi zaborami oraz ziem przyłączonych do Polski po II wojnie światowej (niegdyś nazywanych Ziemiami Odzyskanymi).

Bibliografia

Czapiński J., Panek T. (red.), 2009: Diagnoza społeczna 2009. Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa.

Domański H., 2004: Struktura społeczna. Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.

Domański H., 2011: Empiryczny test hipotezy o pękniętej strukturze społecznej. [w:] Co się dzieje ze społeczeństwem?, M. Flis, K. Frysztacki, G. Skąpska, P. Polak (red.). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Frenkel I., 2011: Zatrudnienie i bezrobocie na wsi w latach 2006–2009. [w:] Rozwój obszarów wiejskich w Polsce. Diagnozy, strategie, koncepcje polityki, I. Nurzyńska, M. Drygas (red.). IRWiR PAN, Warszawa.

Giddens A., 2004: Socjologia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

GUS, 2010a: Budżety gospodarstw domowych w 2009 r. Warszawa.

GUS, 2010b: Aktywność ekonomiczna ludności Polski. IV kwartał 2009. Warszawa.

Halamska, M., 2011: Transformacja wsi 1989–2009: zmienny rytm modernizacji. Studia Regionalne i Lokalne nr 2, s. 5–23.

Halamska M., 2011a: Rolnicy między upośledzeniem a przywilejami. [w:] Polacy we wspólnej Europie, M. Jarosz (red.). ISP PAN, Warszawa, s. 141–159

Halamska M., 2013: Wiejska Polska na początku XXI wieku. Rozważania o gospodarce i społeczeństwie. Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.

Słomczyński K.M., Janicka K., 2008: Dychotomie w strukturze klasowej: o efekcie św. Mateusza i pogłębiających się nierównościach społecznych. [w:] Co nas łączy, co nas dzieli, J. Mucha, E. Narkiewicz-Niedbalec, M. Zielińska (red.). Polskie Towarzystwo Socjologiczne, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra.

Zegar J., 2008: Z czego żyje polska wieś? [w:] Polska wieś 2008. Raport o stanie wsi, J. Wilkin, I. Nurzyńska (red.). Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, Warszawa, s. 11–26.

Załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 grudnia 2002 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. (Dz.U. nr 222, poz. 1868).