Relacje rolników z dostawcami środków produkcji – na przykładzie sektora mleczarskiego w Polsce

Abstrakt

W artykule podjęto próbę rozpoznania charakteru relacji pomiędzy rolnikami a dostawcami środków produkcji. Na podstawie badań ankietowych przeanalizowano opinie producentów mleka na temat ich współpracy z dostawcami pasz. Subiektywne oceny respondentów porównano z ich rzeczywistym postępowaniem. Wyniki badania wskazują, że współpraca rolników z dostawcami pasz jest z reguły długoterminowa i stabilna. Zdecydowana większość respondentów postrzega swoje relacje z dostawcą pasz jako dobre lub bardzo dobre. Relacje między rolnikiem i dostawcą paszy mają zazwyczaj charakter nieformalny (ponad 90% rolników nie zawiera pisemnej umowy na dostawy). Jako najważniejsze cechy relacji rolnicy wymienili poziom cen i jakość oferowanych pasz. Zaobserwowano jednak istotne różnice dotyczące: wybranych cech charakteryzujących gospodarstwo, otrzymywanych przez rolników rabatów oraz możliwości negocjacji cen w zależności od kanału dostaw pasz. Pomimo braku istotnych różnic w powierzchni gospodarstw, rolnicy, którzy kupują pasze bezpośrednio od producenta, prowadzą znacznie większą produkcję mleka i otrzymują większy rabat od dostawcy paszy niż rolnicy zakupujący paszę u pośredników. Ta grupa rolników również częściej negocjuje ceny i częściej rozważa zmianę dostawców.