Rozwój obszarów wiejskich objętych Siecią Ekologiczną Natura 2000
Słowa kluczowe:
Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000, rozwój społeczno-gospodarczy na obszarach chronionych, ochrona środowiska, świadomość ekologiczna, przedsiębiorczość wiejska na obszarach cennych przyrodniczoAbstrakt
Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 zajmuje już w Polsce 20% powierzchni kraju. Nowe przepisy prawne, chroniące zagrożone wyginięciem gatunki roślin i zwierząt, powodują ograniczenia dla działalności gospodarczej na tych obszarach. Fakt ten, jak również błędy popełnione przy zbyt arbitralnym wytyczaniu granic sieci, słaba komunikacja społeczna z lokalną ludnością, brak ośrodków rekompensujących utracone korzyści gminom powodują, że wiele samorządów gminnych postrzega w sieci Natura 2000 czynnik hamujący rozwój. Nie ulega wątpliwości, że w Polsce został stworzony zbyt skomplikowany, rygorystyczny i drogi system ochrony tych terenów. Pryncypialne podejście do ochrony przyrody jest nieraz konieczne, ale tam gdzie można, należy uwzględnić uwarunkowania społeczno-gospodarcze terenów wiejskich objętych Europejską Siecią Ekologiczną Natura 2000. Szansą na złagodzenie dotychczas popełnionych błędów są obecnie tworzone plany zadań ochronnych, które powinny uwzględniać interes lokalnych społeczności.Bibliografia
Bołtromiuk A., 2010: Program Natura 2000 – pierwsze wyniki badań i analiz. „Wieś Jutra” 10, 11, 12.
Bołtromiuk A., 2011: Koncepcja systemu publicznego wsparcia rolnictwa na obszarach europejskiej sieci ekologicznej. W: Natura 2000 jako czynnik zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich regionu Zielonych Płuc Polski. Red. A. Bołtromiuk, M. Kłodziński. IRWiR PAN, Warszawa.
Bołtromiuk A., Kłodziński M., 2011: Polityka rozwoju obszarów cennych przyrodniczo. W: Rozwój obszarów wiejskich w Polsce. Diagnozy, strategie, koncepcje polityki. Red. I. Nurzyńska, M. Drygas. IRWiR PAN, Warszawa.
Bołtromiuk A., Zagórski M., 2011: Natura 2000 – dobro publiczne, problem prywatny. IRWiR PAN, EFRWP – Forum Inicjatyw Rozwojowych, Warszawa.
Czarnecki A., 2011: Perspektywy rozwoju obszarów wiejskich objętych siecią Natura 2000 w opinii lokalnych przedsiębiorców. W: Uwarunkowania zrównoważonego rozwoju gmin objętych siecią Natura 2000. Red. A. Bołtromiuk. IRWiR PAN, Warszawa.
Dacko M., 2011a: Koncepcja zrównoważonego rozwoju w naukach ekonomicznych – inspiracje, ewolucje, perspektywy. W: Natura 2000 jako czynnik zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich regionu Zielonych Płuc Polski. Red. A. Bołtromiuk, M. Kłodziński. IRWiR PAN, Warszawa.
Dacko M., 2011b: Model rozwoju obszarów wiejskich objętych siecią Natura 2000. W: Uwarunkowania zrównoważonego rozwoju gmin objętych siecią Natura 2000. Red. A. Bołtromiuk. IRWiR PAN, Warszawa.
Dawidziuk J., Zajączkowski S., 2011: Gospodarka leśna i ochrona przyrody na obszarach pod zarządem Lasów Państwowych w warunkach sieci Natura 2000. W: Natura 2000 jako czynnik zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich regionu Zielonych Płuc Polski. Red. A. Bołtromiuk, M. Kłodziński. IRWiR PAN, Warszawa.
Guzal-Dec D., 2011: Formalne strategie rozwoju badanych gmin objętych siecią Natura 2000. W: Uwarunkowania zrównoważonego rozwoju gmin objętych siecią Natura 2000. Red. A. Bołtromiuk. IRWiR PAN, Warszawa.
Habuda A., 2010: Prawne aspekty funkcjonowania podmiotów gospodarczych na obszarach Natura 2000. W: Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jako nowy element otoczenia polskiej wsi i rolnictwa. Red. A. Bołtromiuk. IRWiR PAN, Warszawa.
Habuda A., 2011: Status obszarów Natura 2000 w prawie polskim i unijnym. W: Natura 2000 jako czynnik zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich regionu Zielonych Płuc Polski. Red. A. Bołtromiuk, M. Kłodziński. IRWiR PAN, Warszawa.
Kiszkurno S., 2010: Plany zadań ochronnych jako narzędzie zarządzania siecią Natura 2000. W: Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jako nowy element otoczenia polskiej wsi i rolnictwa. Red. A. Bołtromiuk. IRWiR PAN, Warszawa.
Klepacki B., 2010: Ochrona środowiska – między potrzebą a mitem. „Wieś Jutra” 10, 11, 12.
Kłodziński M., 2010: Rozwój zrównoważony gmin zlokalizowanych na obszarach Natura 2000. „Wieś Jutra” 10, 11, 12.
Liro A., Tederko Z., 2011: Potencjalne kierunki rozwoju przedsiębiorczości na obszarach cennych przyrodniczo. W: Natura 2000 jako czynnik zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich regionu Zielonych Płuc Polski. Red. A. Bołtromiuk, M. Kłodziński. IRWiR PAN, Warszawa.
Olaczek R., 2010: Skarby przyrody i krajobrazu Polski. Multico, Warszawa.
Perepeczko B., 2010: Świadomość ekologiczna mieszkańców obszarów chronionych. „Wieś Jutra” 10, 11, 12.
Perepeczko B., 2011: Świadomość ekologiczna mieszkańców i ich postawy proekologiczne. W: Uwarunkowania zrównoważonego rozwoju gmin objętych siecią Natura 2000. Red. A. Bołtromiuk. IRWiR PAN, Warszawa.
Stanny M., Czarnecki A., 2011: Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich Zielonych Płuc Polski. Próba analizy empirycznej. IRWiR PAN, Warszawa.
Tederko Z., 2010: Rozwój przedsiębiorczości na cennych przyrodniczo obszarach wiejskich. „Wieś i Rolnictwo” 1: 218 (227.
Wilkin J., 2011: Wielofunkcyjność rolnictwa – nowe ujęcie roli rolnictwa w gospodarce i społeczeństwie. W: Wielofunkcyjność rolnictwa. Kierunki badań, podstawy metodologiczne i implikacje praktyczne. IRWiR PAN, Warszawa.
Zegar J., 2011: Szanse rolnictwa zrównoważonego na terenach Natura 2000. W: Uwarunkowania zrównoważonego rozwoju gmin objętych siecią Natura 2000. Red. A. Bołtromiuk. IRWiR PAN, Warszawa.
Zwolińska-Ligaj M., 2011: Rola samorządów gminnych w zarządzaniu zrównoważonym rozwojem obszarów wiejskich regionu Zielonych Płuc Polski. W: Uwarunkowania zrównoważonego rozwoju gmin objętych siecią Natura 2000. Red. A. Bołtromiuk. IRWiR PAN, Warszawa.
