Dimensions of Rural Poverty: The Case of Masovian Voivodeship
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir.2024.1.202/04Keywords:
poverty, social exclusion, energy poverty, Masovian voivodeshipAbstract
The article presents the results of two research projects dedicated to the issues of poverty and energy poverty. Its aim was to determine the situation of residents and beneficiaries of social assistance centers living in rural areas in the Masovian Voivodeship in the context of the interplay of the studied phenomena. Energy poverty represents a new dimension of rural poverty, which should be perceived not only as an aspect of income poverty but also as a distinct dimension of deprivation. This draws attention to the fact that the issues of poverty and energy poverty are inseparable. In Mazowsze, there is an overlap of income poverty and energy poverty phenomena. People who are not poor are also at risk of energy poverty, while the poor belong to the group most at risk.
References
Adom P.K., Amuakwa-Mensah F., Agradi M.P., Nsabimana A. (2021). Energy poverty, development outcomes, and transition to green energy. Renewable Energy, 178, 1337–1352. DOI: https://doi.org/10.1016/j.renene.2021.06.120
Bertolini P. (2019). Overview of income and non-income rural poverty in developed countries. https://www.un.org/development/desa/dspd/wp-content/uploads/sites/22/2019/03/bertolini-Overview-rural-poverty-developed-countries-1.pdf (dostęp: 01.03.2024).
Birol F. (2007). Energy economics: A place for energy poverty in the agenda? The Energy Journal, 28 (3), 1–6. DOI: https://doi.org/10.5547/ISSN0195-6574-EJ-Vol28-No3-1
Boguszewski R., Herudziński T. (2018). Ubóstwo energetyczne w Polsce. Warszawa: Pracownia Badań Społecznych SGGW. https://www.cire.pl/pliki/2/2018/ubostwo_energetyczne_w_polsce_raport_03_09_2018.pdf (dostęp: 01.03.2024).
Bouzarovski S., Petrova S. (2015). A global perspective on domestic energy deprivation: Overcoming the energy poverty-fuel poverty binary. Energy Research & Social Science, 10, 31–40. DOI: https://doi.org/10.1016/j.erss.2015.06.007
Bouzarovski S., Petrova S., Sarlamanov R. (2012). Energy poverty policies in the EU: A critical perspective. Energy Policy, 49, 76–82. DOI: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2012.01.033
Bouzarovski S., Thomson H., Cornelis M. (2021). Confronting energy poverty in Europe: A research and policy agenda. Energies, 14 (4), 1–19. https://www.ssoar.info/ssoar/bitstream/handle/document/78534/ssoar-energies-2021-4-bouzarovski_et_al-Confronting_Energy_Poverty_in_Europe.pdf?sequence=1&isAllowed=y&lnkname=ssoar-energies-2021-4-bouzarovski_et_al-Confronting_Energy_Poverty_in_Europe.pdf (dostęp: 01.03.2024). DOI: https://doi.org/10.3390/en14040858
Cheng Z., Tani M., Wang H. (2021). Energy poverty and entrepreneurship. Energy Economics, 102, 2–31. DOI: https://doi.org/10.1016/j.eneco.2021.105469
Czubak W., Sadowski A. (2010). Czynniki determinujące wykorzystanie środków UE w ramach działania 6 PROW „Dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej”. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 113, 151–161.
Dong K., Dou Y., Jiang Q. (2022). Income inequality, energy poverty, and energy efficiency: Who cause who and how? Technological Forecasting and Social Change, 179. DOI: https://doi.org/10.1016/j.techfore.2022.121622
Dudek H. (2018). Analiza wskaźnika pogłębionej deprywacji materialnej w regionach UE za pomocą regresji dla zmiennej frakcyjnej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 507.
EAPN Polska [European Anti-Poverty Network] (2021). R. Szarfenberg. Poverty Watch 2021. Monitoring ubóstwa finansowego i polityki społecznej przeciw ubóstwu w Polsce w 2020 r. https://www.eapn.org.pl/eapn/uploads/2021/10/monitoring_ubostwa_2021_final.pdf (dostęp: 01.03.2024).
EPAH [Energy Poverty Advisory Hub] (2021). Walka z ubóstwem energetycznym poprzez działania lokalne. Inspirujące przypadki z całej Europy. https://energy-poverty.ec.europa.eu/system/files/2022-02/EPAH_inspiring%20cases%20from%20across%20Europe_report_PL.pdf (dostęp: 01.03.2024).
Golinowska S. (2018). Modele polityki społecznej w Polsce i Europie na początku XXI wieku. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego.
Golinowska S. [red.] (1997). Polska bieda II. Kryteria, ocena, przeciwdziałanie. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Golinowska S. [red.] (1996). Polska bieda. Kryteria, ocena, przeciwdziałanie. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Górska A. (2022). Unia Europejska wobec problemu ubóstwa energetycznego w wybranych państwach członkowskich. Warszawa: Fundacja na rzecz Czystej Energii.
Herrero S.T. (2017). Energy poverty indicators: A critical review of methods. Indoor and Built Environment, 26 (7), 1018–1031. DOI: https://doi.org/10.1177/1420326X17718054
Herudziński T., Swacha P. (2022). Transformacja energetyczna w Polsce – perspektywa sieciowej analizy dyskursu programów partii politycznych oraz społecznej percepcji zmian sektora energetycznego. Studia Politologiczne, 64, 184–203. DOI: https://doi.org/10.33896/SPolit.2022.64.11
Jewczak M., Korczak K. (2023). Poverty in selected European countries: A spatio-temporal analysis from 2003–2020. Comparative Economic Research Central and Eastern Europe, 26 (3), 87–105. DOI: https://doi.org/10.18778/1508-2008.26.22
Kalinowski S. (2022). Ubóstwo i wykluczenie na wsi. W: J. Wilkin, A. Hałasiewicz (red.). Polska Wieś 2022. Raport o stanie wsi (s. 153–169). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kalinowski S., Łuczak A., Szczygieł O., Paczek A., Wojciechowska A., Zwęglińska-Gałecka D. (2024). To heat or not to heat? On (in)perceptible energy poverty among the poor. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 26 (1), 124–138. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0054.3270
Kalinowski S., Łuczak A., Szczygieł O., Wojciechowska A., Klimkowski S., Komorowski Ł. (2022). Diagnoza do opracowania Programu Przeciwdziałania Ubóstwu i Wykluczeniu Społecznemu województwa mazowieckiego na lata 2023–2026. Warszawa: Mazowieckie
Centrum Polityki Społecznej. https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/22235/Diagnoza_ubostwo.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 01.03.2024).
Kalinowski S., Łuczak A., Zwęglińska-Gałecka D., Paczek B., Szczygieł O., Wojciechowska A. (2023). Diagnoza przyczyn ubóstwa energetycznego w województwie mazowieckim. Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej. https://mcps.com.pl/wp-content/uploads/2023/11/Ubostwo_energetyczne_ost-1.pdf (dostęp: 01.03.2024).
KE [Komisja Europejska] (2020). Zalecenie 2020/1563 dotyczące ubóstwa energetycznego. Dz.U.UE.L.2020.357.35. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzienniki-UE/zalecenie-2020-1563-dotyczace-ubostwa-energetycznego-69368313 (dostęp: 01.03.2024).
Kurowska A. (2008). Skąd się bierze bieda? Warszawa: Forum Obywatelskiego Rozwoju.
Lis M., Miazga A., Sałach K., Szpor A., Święcicka K. (2016). Ubóstwo energetyczne w Polsce – diagnoza i rekomendacje. Warszawa: Instytut Badań Strukturalnych.
Łapińska-Tyszka K., Perepeczko B. (2002). Subiektywny i obiektywny wymiar ubóstwa na wsi. Wieś i Rolnictwo, 116, 74–91.
Nagaj R. (2022). Macroeconomic policy versus fuel poverty in Poland: Support or barrier. Energies, 15 (13), 4710. DOI: https://doi.org/10.3390/en15134710
Okushima S. (2017). Gauging energy poverty: A multidimensional approach. Energy, 137, 1159–1166. DOI: https://doi.org/10.1016/j.energy.2017.05.137
ONZ (2015). Agenda na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030. https://www.unic.un.org.pl/files/164/Agenda%202030_pl_2016_ostateczna.pdf (dostęp: 01.03.2024).
Owczarek D., Miazga A. (2015a). Ubóstwo energetyczne w Polsce. Warszawa: Instytut na rzecz Ekorozwoju.
Owczarek D., Miazga A. (2015b). Dom zimny, dom ciemny – czyli ubóstwo energetyczne w Polsce. Warszawa: Instytut Badań Strukturalnych.
Pachauri S., Spreng D. (2011). Measuring and monitoring energy poverty. Energy Policy, 39 (12), 7497–7504. DOI: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2011.07.008
Papada L., Kaliampakos D. (2016). Measuring energy poverty in Greece. Energy Policy, 94, 157–165. DOI: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2016.04.004
Raczkowska M., Wrzesińska-Kowal J. (2018). Nierówności i ubóstwo ekonomiczne na obszarach wiejskich w Polsce. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 105 (1), 7–17. DOI: https://doi.org/10.22630/RNR.2018.105.1.1
Rademaekers K., Yearwood J., Ferreira A., Pye S.T., Hamilton I., Agnolucci P., Anisimova N. (2016). Selecting Indicators to Measure Energy Poverty. Rotterdam: Trinomics, https://energy.ec.europa.eu/document/download/f9b20e6d-7379-41cd-9945-ae8c7fc5ca9b_en?filename=Annex%204%20Interviews.pdf (dostęp: 01.03.2024).
Rowntree B.S. (1901). Poverty: A Study of Town Life. London: Macmillan.
Simock N., Thomson H., Petrova S., Bouzarovski S. (2017). Energy Poverty and Vulnerability. London–New York: Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781315231518
Stępniak A., Tomaszewska A. (2016). Ubóstwo energetyczne a efektywność energetyczna – analiza problemu i rekomendacje. Warszawa: Instytut na rzecz Ekorozwoju.
Stowarzyszenie Wiosna (2023). Raport o biedzie 2023. https://www.szlachetnapaczka.pl/raport-o-biedzie/ (dostęp: 01.03.2024).
Szarfenberg R. (2018). Ubóstwo, marginalność i wykluczenie społeczne. http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/umiws.pdf (dostęp: 01.03.2024).
Szarfenberg R. (2012). Ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce – pomiar, wyjaśnianie, strategie przeciwdziałania. Warszawa: Fundacja im. Friedricha Eberta. http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/uiws2012a.pdf (dostęp: 01.03.2024).
Szukalski P., Wiktorowicz J. (red.) (2023). Nowi biedni emeryci. O osobach uzyskujących świadczenia emerytalne niższe niż emerytura minimalna. Tom I. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Tarkowska E. (2012). Subiektywny wymiar ubóstwa. W: H. Kubiak (red.). Polska bieda w świetle Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym (s. 120–138). Kraków: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego.
