Wykorzystanie budżetu jednostek samorządu terytorialnego do realizacji koncepcji rozwoju zrównoważonego na przykładzie gmin o wysokich walorach przyrodniczych na Dolnym Śląsku

Barbara Kutkowska; Anna Ogły; Mirosław Struś

doi:10.53098/wir.2010.2.147/11

Autor

Barbara Kutkowska Autorka jest pracownikiem naukowym Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN
Anna Ogły Autorka jest pracownikiem naukowym Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
Mirosław Struś Autor jest pracownikiem naukowym Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir.2010.2.147/11

Słowa kluczowe:

budżet gminy, rozwój zrównoważony, obszary o wysokich walorach przyrodniczych, Dolny Śląsk

Abstrakt

W opracowaniu dokonano analizy dynamiki oraz struktury dochodów i wydatków budżetów dwóch gmin dolnośląskich, na których terenie znajdują się duże obszary terenów prawnie chronionych ze względu na wysoką jakość środowiska przyrodniczego. W strategiach obu gmin wskazano na konieczność przestrzegania zasad ekorozwoju. W latach 2000-2007 dochody badanych gmin wzrosły, w tym gminy Krośnice aż czterokrotnie, przede wszystkim dzięki skutecznemu pozyskiwaniu środków finansowych z funduszy UE. Władze tej gminy przeznaczyły znaczne środki finansowe na inwestycje infrastrukturalne, przede wszystkim na cele komunalne i ochrony środowiska przyrodniczego. Budżet gminy Przemków bazował na dochodach własnych, dotacjach i subwencjach, w nikłym zaś stopniu na dochodach z UE, co ograniczyło możliwości inwestycyjne gminy. Zróżnicowanie skuteczności władz obu gmin w zakresie pozyskiwania środków finansowych ze źródeł zewnętrznych spowodowało, iż roczne dochody ogółem per capita w gminie Krośnice na tle średniej wojewódzkiej wyraźnie wzrosły, natomiast w gminie Przemków zmniejszyły się, pogłębiając dystans w stosunku do możliwości rozwojowych pozostałych gmin dolnośląskich.

Bibliografia

Denek E., Sobiech J., Wolniak J., 2007: Finanse publiczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Dynowska J., Rudowicz E., 2007: Oddziaływanie samorządu terytorialnego na rozwój lokalny gmin. „Acta Scientiarum Polonorum, Oeconomia” 6 (2): 27–35.

Hałaburda D.A., 2008: Budżet jako instrument polityki fiskalnej gminy. W: Finansowanie gminnego samorządu terytorialnego. Red. D.A. Hałaburda. Wydawnictwo WSE w Białymstoku: 49–60.

Heffner A., 2008: Drugie domy a zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. „Wieś i Rolnictwo” 4 (141): 28–46.

Jastrzębska M., 1999: Zarządzanie finansami gmin, aspekty teoretyczne. WUG, Gdańsk.

Jędrzejewski J., 2007: Gospodarka finansowa samorządu terytorialnego w Polsce. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Branta, Bydgoszcz – Gdańsk.

Kożuch A., 2007: Rola budżetu w zarządzaniu finansami gmin. „Roczniki Naukowe SERiA” IX, 2: 164–169.

Krukowski K., 2000: Rozwój zróżnicowany w strategiach gmin wiejskich. „Roczniki Naukowe SERiA” II, 2: 78–83.

Kutkowska B., 2007: Kierunki rozwoju obszarów wiejskich zlokalizowanych na terenach o dużych walorach przyrodniczych. „Wieś i Rolnictwo” 3 (136): 109–128.

Mirończuk A., 2005: Zarządzanie finansami lokalnymi a rozwój obszarów wiejskich. „Roczniki Naukowe SERiA” VII, 4: 2983–2987.

Nargiełło J., 2007: Pomiar i czynniki wpływające na kondycję finansową gminy. „Komunikaty, raporty, ekspertyzy” 528.

Ochrona środowiska. Informacje statystyczne, 2005. GUS, Warszawa.

Rocznik statystyczny woj. dolnośląskiego, 2008. WUS, Wrocław.

Szulczewski B., 1998: Programowanie ekorozwoju na szczeblu lokalnym. W: Sterowanie ekorozwojem. Zarządzanie w warunkach ekorozwoju. 1. Red. B. Poskrobko. Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok: 218.

Tuzimek B., 2005: Strategie finansowe gmin jako czynnik rozwoju lokalnego. „Wieś i Rolnictwo” 1 (126): 127–143.

Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Dz.U. z 2001 r., nr 142, poz. 1591 z późn. zmianami.

Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geodezyjne i górnicze. Dz.U. nr 27, z późn. zm.

Ustawa z dnia 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Dz.U. z 2003 r. nr 203, poz. 199 z późn. zmianami.

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. Dz.U. nr 92, poz. 880.

Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych. Dz.U. nr 249, poz. 2104.

Wałaszek M., 2007: Rozwój gospodarczy gmin a fundusze strukturalne. „Roczniki Naukowe SERiA” IX, 2: 391–394.

Wiatrak A.P., 2003: Rozwój zrównoważony w strategii rozwoju gminy. W: Strategie rozwoju. Aspekty instytucjonalne. T. 1, Wydawnictwo SGGW, Warszawa: 25–33.