Wydajność pracy i czynniki ją kształtujące w polskim rolnictwie w latach 2000–2015
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir042017/02Słowa kluczowe:
wydajność pracy, nakłady czynników produkcji, klasyczna triada czynników produkcji, rolnictwoAbstrakt
Streszczenie: W 2016 r. z rolnictwa utrzymywało się 10,6% zatrudnionych w polskiej gospodarce, sektor zaś ten kreował jedynie 2,4% jej wartości dodanej. To pokazuje, jakie znaczenie ma wydajność pracy. W artykule analizujemy tę wielkość oraz czynniki bezpośrednio ją określające. Analizę prowadzimy na podstawie własnego ujęcia analitycznego w konwencji teorii czynników produkcji. Wydajność pracy łączymy z uzbrojeniem pracy w ziemię i kapitał oraz produktywnością tych ostatnich. Konstatujemy stagnację w zakresie analizowanych relacji. Jednak dane empiryczne były jedynie tłem (ilustracją) do teoretycznej dedukcji, która dominuje w niniejszej pracy.Bibliografia
Bezat-Jarzębowska A., Rembisz W. (2014). Kapitał ludzki w kształtowaniu wynagrodzenia czynnika pracy. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 16 (3), 30–35.
Czyżewski A., Kryszak Ł. (2016). Współzależności międzygałęziowe w sektorze rolnym w świetle modelu input-output a poziom finansowego wsparcia rolnictwa w wybranych krajach. Problemy Rolnictwa Światowego, 16 (31), z. 2, 55–65.
Gołaś Z. (2010a). Czynniki kształtujące wydajność pracy w przedsiębiorstwach przemysłu spożywczego. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 4 (325), 30–50.
Gołaś Z. (2010b). Wydajność i dochodowość pracy w rolnictwie w świetle Rachunków Ekonomicznych dla Rolnictwa. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 3, 19–32.
Gołaś Z. (2014). Dochodowość pracy w rolnictwie krajów Unii Europejskiej. Wieś i Rolnictwo, 3, 7–23.
Gołaś Z. (2015). Systemy wskaźników dochodowości pracy w rolnictwie – propozycja metodyczna. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 109, 17–26.
Gołaś Z., Kozera M. (2004). Wydajność pracy polskich gospodarstw rolnych w aspekcie integracji z Unią Europejską. Roczniki Naukowe SERiA, 6 (1).
Gołaś Z., Kozera M. (2008). Strategie wydajności pracy w gospodarstwach rolnych. Journal of Agribusiness and Rural Development, 1 (7), 73–87.
Góral J., Rembisz W. (2017). Produkcja w rolnictwie w kontekście ochrony środowiska. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 104 (1), 7–21.
Harleman H., Stamer H. (1963). Rolnictwo w dobie technizacji (tłum. S. Około-Kułak). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne.
http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/ [dostęp: 10.06.2017].
http://zws.stat.gov.pl/praca-wynagrodzenia/pracujacy-w-gospodarce-narodowej-w-2015-roku,334.html [dostęp: 10.06.2017].
Kusz D., Misiak T. (2017). Wpływ technicznego uzbrojenia pracy i postępu technicznego na wydajność pracy w rolnictwie. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 19 (2), 145–150.
Łabędzki H. (2009). Struktura zatrudnienia ludności rolniczej. Journal of Agribusiness and Rural Development, 3 (13), 139–145.
Nasiłowski J., Smolaga L. (2016). Wpływ wydajności pracy oraz postępu technicznego na poziom rozwoju gospodarczego. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 2, 148–156.
Nowak A. (2012). Zasoby pracy w rolnictwie oraz ich wydajność. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 110, 70–80.
Nurzyńska I., Poczta W. (red.) (2014). Polska wieś 2014. Raport o stanie wsi. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Pracujący w gospodarce narodowej w 2010 r. (2011). Warszawa: GUS, Zakład Wydawnictw Statystycznych.
Rembisz W. (1986). Efektywność i intensywność wzrostu produkcji w rolnictwie. Warszawa: Wydawnictwo SGPIS.
Rembisz W. (2013). Kwestie ryzyka, cen, rynku, interwencji i stabilności dochodów w rolnictwie. Warszawa: Vizja Press & IT.
Rembisz W., Floriańczyk Z. (2012). Dochodowość a produktywność rolnictwa polskiego na tle rolnictwa unijnego w latach 2002–2010. Problemy Rolnictwa Światowego, 12 (1), 53–62.
Rembisz W., Floriańczyk Z. (2014). Modele wzrostu gospodarczego w rolnictwie. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
Rembisz W., Sielska A. (2014). Political rent and agricultural producer’s investments. W: A. Ko walski, M. Wigier, M. Bułkowska (red.). The new EU agricultural policy – continuation or revolution? (s. 141–154). Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
Sielska A., Rembisz W. (2014). Renta polityczna a inwestycje oraz relacje wynagrodzenia i wydajności czynnika pracy u producentów rolnych. Konferencja Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB, Jachranka.
Smith A. (1776). An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations. Indiana: Liberty Press / Liberty Classics, Oxford University Press.
Todaro M.P., Smith S.C. (2005). Economic Development (wyd. 9). Harlow: Addison Wesley.
Tomczak F. (2004). Od rolnictwa do agrobiznesu. Transformacja gospodarki rolniczo-żywnościowej Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Wydawnictwo SGH.
Woś A. (1967). O koncepcji produkcyjności czynników wytwórczych. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio H, Oeconomia 1, 21–42.
Woś A., Tomczak F. (1983). Ekonomika rolnictwa. Zarys teorii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne.
Zegar J.St. (2007). Przesłanki nowej ekonomiki rolnictwa. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 4, 5–27.
Zegar J.St. (2012). Współczesne wyzwania rolnictwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ziętara W. (2000). Ekonomiczna i społeczna wydajność pracy w rolnictwie i w rożnych typach gospodarstw rolniczych. Ekonomika i organizacja gospodarki żywnościowej, Zeszyty Naukowe SGGW, 41, 19–34.
Ziętara W. (2008). Wewnętrzne uwarunkowania rozwoju polskiego rolnictwa. Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 94 (2), 80–94.
Ziętara W. (2014). Koncentracja i specjalizacja gospodarstw rolniczych w procesie integracji z Unią Europejską, Problemy Rolnictwa Światowego, 14 (29), 157–169.
Ziółkowska J. (2009). Produktywność w gospodarstwach wielkotowarowych w latach 2005–2007 – pomiar i determinanty. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 4, 111–125.
