Europejski Zielony Ład a „zazielenienie” rolnictwa i Wspólnej Polityki Rolnej

Autor

  • Mieczysław Adamowicz Prof. dr hab. Mieczysław Adamowicz, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej, Wydział Nauk Ekonomicznych, ul. Sidorska 95/97, 21-500 Biała Podlaska https://orcid.org/0000-0002-1164-4966

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir032021/02

Słowa kluczowe:

zielona gospodarka, zielony ład, zrównoważony rozwój, zielona architektura rolna, zazielenienie polityki rolnej

Abstrakt

Przedmiotem niniejszego opracowania jest koncepcja nowego zielonego ładu europejskiego ze szczególnym odniesieniem do Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) i roli rolnictwa w procesach zazielenienia, a zwłaszcza w dążeniu do zachowania ochrony środowiska, bioróżnorodności i przeciwdziałania zmianom klimatu. Aktualnie koncepcja zielonej gospodarki wdrażana w Unii Europejskiej przyjęła nazwę Europejskiego Zielonego Ładu. Szczególną rolę w realizacji zielonego ładu przypisuje się zazielenieniu WPR, zmodernizowanej strategii przepływu żywności „Od pola do stołu” w skracanych łańcuchach dostaw, tworzeniu nowych form gospodarki w obiegu zamkniętym i różnym działaniom zapobiegającym zmianom klimatu. Wszystkie zielone koncepcje powiązane są z paradygmatem zrównoważonego rozwoju i w opracowanych strategiach stają się formą jego realizacji. W pracy wykorzystano literaturę przedmiotu oraz dokumenty formułowane przez agendy Unii Europejskiej, Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz inne instytucje i organizacje międzynarodowe. Wprowadzenie zielonego ładu w rolnictwie i na obszarach wiejskich wymaga stworzenia nowej architektury powiązania zadań produkcyjnych rolnictwa z działaniami wpływającymi na poprawę środowiska i klimatu, a także sprawnego systemu oceny działalności pozaprodukcyjnej, mierzenia jej skutków i kosztów. Zaangażowanie rolnictwa w tworzenie dóbr publicznych powinno być odpowiednio wynagradzane. Wdrażanie zielonych koncepcji zrównoważonego rozwoju wymaga wsparcia inwestycyjnego i edukacyjnego. Zielone koncepcje rozwoju zawierają wiele ambitnych założeń i mogą być uznane za zbyt optymistyczne.

Bibliografia

Adamowicz M. (2021a). The potential for innovative and smart rural development in the peripheral regions of eastern Poland. Agriculture, 11 (3), 188. https://doi.org/10.3390/agriculture11030188

Adamowicz M. (2021b). Agricultural development processes in the context of globalization challenges and the new approaches to the concept of sustainable development. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 366 (1), 24–45. https://doi.org/ 10.30858/zer/132395

Adamowicz M. (2019). Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej jako forma wsparcia finansowego rolnictwa i obszarów wiejskich. W: S. Juszczyk (red.). Finanse agrobiznesu (s. 39–104). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Adamowicz M., Zwolińska-Ligaj M. (2018). New concepts for rural development in the strategies and policies of the European Union. Economic and Regional Studies/Studia Ekonomiczne i Regionalne, 11 (3), 7–31. https://doi.org/10.2478/ers-2018-0022

Allen C., Clouth S. (2012). A Guidebook for the Green Economy. New York: Division for Sustainable Development, UNDESA.

Atkisson K., Atkisson A. (2013). Green Economy 2013: A Strategic Briefing on the State of Play in the Global Transition. Atkisson Group’s Sustainability Intelligence Unit.

Bąk I., Cheba K. (2020). Zielona gospodarka jako narzędzie zrównoważonego rozwoju. Warszawa: CeDeWu.

KE [Komisja Europejska] (2020). Strategia „od pola do stołu” na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego. COM(2020) 381 final. Bruksela: Komisja Europejska.

KE [Komisja Europejska] (2019). Europejski Zielony Ład. COM(2019) 640 final. Bruksela: Komisja Europejska. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?zuri=CELEX%3A52019DC0640 (dostęp: 06.09.2021).

Kozar Ł. (2017). Rozwój zielonej gospodarki w sektorze rolnictwa w krajach Unii Europejskiej i w Polsce w kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie – Problemy Rolnictwa Światowego, 17 (3), 195–206. https://doi.org/10.22630/PRS.2017.17.3.66

Kułyk P., Gąsiorek-Kowalewicz A. (2018). Rozwój zielonej gospodarki w krajach Grupy Wyszehradzkiej. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie – Problemy Rolnictwa Światowego, 18 (2), 193–206. https://doi.org/10.22630/PRS.2018.18.2.47

MRiRW [Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi] (2020). Ekoprogramy. Prezentacja przygotowana na Spotkanie Grupy Roboczej w MRiRW w dn. 13 lutego 2020 r. Warszawa: Departament Płatności Bezpośrednich, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Olivieri M., Andreoli M., Vergamini D., Bartolini F. (2021). Innovative contract solutions for the provision of agri-environmental climate public goods: A literature review. Sustainability, 13 (12), 6936. https://doi.org/10.3390/su13126936

Rada Europejska (2020). Przyszłość Wspólnej Polityki Rolnej po 2020 roku. Bruksela: Rada Europejska.

Stanny M. (2014). Zróżnicowanie terytorialne wybranych problemów ludnościowych w kontekście rozwoju społeczno-gospodarczego polskiej wsi. Studia Ekonomiczne, 167, 9–21.

Wrzaszcz W., Prandecki K. (2020). Rolnictwo a Europejski Zielony Ład. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 365 (4), 156–179. https://doi.org/10.30858/zer/131841

Ziętara W., Mirkowska Z. (2021). The green deal: Towards organic farming or greening of agriculture? Problems of Agricultural Economics, 368 (3), 29–34. https://doi.org/10.30858/zer/135520

Pobrania

Liczba pobrań artykułu

422

Strony

49-70

Jak cytować

Adamowicz, M. (2022) „Europejski Zielony Ład a «zazielenienie» rolnictwa i Wspólnej Polityki Rolnej”, Wieś i Rolnictwo, (3 (192), s. 49–70. doi: 10.53098/wir032021/02.