Współczesne rolnictwo rodzinne: polimorficzna rzeczywistość i mity

Maria Halamska

doi:10.53098/wir.2014.2.163/02

Authors

Maria Halamska Autorka jest pracownikiem naukowym Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir.2014.2.163/02

Keywords:

family farming around the world, economic functions, social functions, environmental functions, family farms in Poland

Abstract

The author analyzes the current state of family farming around the world. Faced with the multifaceted diversity of family farms, she indicates the challenges in shaping a definition of a phenomenon whose gist is the connection - mainly labor-based - between families and agricultural holdings. Basing on literature and FAO statistics, she draws a contemporary, diverse picture of family farms in the modern world, as well as their economic, environmental, and social functions. This serves as a general background for a concise description of family farms in Poland, indicating the need for analysis, chiefly of their latent functions and dysfunctions.

References

Barthez A. 1982: Famille, travail et agriculture. Economica, Paris.

Błąd M. 2010: Rolnictwo jako przechowalnia nadwyżek siły roboczej w okresie transformacji systemowej. [w:] Wielofunkcyjność rolnictwa. Kierunki badań, podstawy metodologiczne i implikacje praktyczne, J. Wilkin (red.). IRWiR PAN, Warszawa. DOI: https://doi.org/10.53098/wir.2009.4.145/09

CIRAD 2013: Les agriculture familiale du monde, Montpellier www.agriculture.gouv.fr/IMG/pdf/20130711_rapport_final_MAAF_AFD_AF_CIRADBIS_31_Mai_complet_cle0197b5.pdf (data pobrania: 2.01.2014 r.).

Domański H. 2005: Homogamia małżeńska i dziedziczenie pozycji w rodzinach rolników. [w:] W obliczu zmiany: wybrane strategie działania mieszkańców polskiej wsi, K. Gorlach, G. Foryś (red.). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Errington A., Garson R. 1993: The Family Farm Business. CAB International, Wallingford.

FAO 2007: Un systeme intégre d’enquetes agricoles. Vol.1. Programme mondial du recensement de l’agriculture 2010. FAO, Rome.

FAO 2011: Le rôle des femmes dans l’agriculture. Comber le fossé entre les hommes et les femmes pour soutenir le développement. ONU pour l’Alimentation et l’Agriculture, Rome.

Figuié M., Hubert B. 2012: Pour qui, porquoi une ressorce est-elle jugée dégradée? Pâturages et agriculture au Brésil. Natures, Sciences Sociétés nr 20, s. 297–309. DOI: https://doi.org/10.1051/nss/2012028

Florczak Z. 1995: Mowa szpetna i mowa gorąca. Rzeczpospolita, 5–6 sierpnia „+Plus–Minus” (dodatek tygodniowy).

Frenkel I. 2013: Zatrudnienie i struktura dochodów w gospodarstwach rolnych w latach 2005–2010. IRWiR PAN, Warszawa.

Goldthorpe C. 1989: A Definition and Typology of Plantation Agriculture. Singapore Journal of Tropical Geography nr 1, s. 26–43. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9493.1987.tb00183.x

Gorlach K. 1995: Chłopi, rolnicy, przedsiębiorcy; „kłopotliwa klasa” w Polsce postkomunistycznej. Uniwersytet Jagielloński. Kraków.

Gorlach K. 2001: Świat na progu domu. Uniwersytet Jagielloński, Kraków.

GUS 2012: Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2012. GUS, Warszawa.

GUS 2012a: Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011. Podstawowe informacje o sytuacji demograficzno-społecznej ludności Polski oraz zasobach mieszkaniowych. Warszawa.

GUS 2012b: Charakterystyka gospodarstw rolnych. Powszechny Spis Rolny 2010. Warszawa.

Hervieu B., Purseigle F. 2009: Pour une sociologie des mondes agricoles dans la globalisation. Etudes Rurales nr 1, s. 177–200. DOI: https://doi.org/10.4000/etudesrurales.8999

Hervieu B., Purseigle F. 2011: Des agricultures avec des agriculteurs, une necéssité pour l’Europe. Project nr 2, s. 60–69. DOI: https://doi.org/10.3917/pro.321.0060

Halamska M. 1996: Polskie gospodarstwa rolne z perspektywy porównawczej. [w:] Wieś i rolnictwo w badaniach społeczno-ekonomicznych, M. Kozakiewicz (red.). IRWiR PAN, Warszawa, s. 193–214.

Halamska M. 2013: Wiejska Polska na początku XXI wieku. Rozważania o gospodarce i społeczeństwie. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Halamska M. 2014: Wiejska Polska po 10 latach: dynamika zmian i zmiany dystansów. Referat na konferencji „Rolnictwo, gospodarka żywnościowa, obszary wiejskie – 10 lat w Unii Europejskiej”. SGGW, Warszawa, 11 kwietnia 2014 r.

Halamska M., Lamarche H., Maurel M.-C. 2003: Rolnictwo rodzinne w transformacji postkomunistycznej. Anatomia zmiany. IRWiR PAN, Warszawa.

Lamarche H. (red.) 1987: Les capacités d’adaptation de l’exploitation familiale agricole. Comparaison international. Centre National de Recherches Scientifiques – Université de Paris X – Nanterre, Paris.

Lamarche H. 1992: Wstęp ogólny. [w:] Rolnictwo rodzinne. Międzynarodowe studium porównawcze. Część I. Rzeczywistość polimorficzna. IRWiR PAN, Warszawa.

Lamarche H. 2002: Logiki produkcyjne. [w:] Rolnictwo rodzinne. Część II. Od mitu do rzeczywistości, H. Lamarche (red.). IRWiR PAN, Warszawa.

Mazoyer M., Roudart M.L. 1997: L’histoire des agriculteures du monde: du néolithique a` la crise contemporaine. Seuil, Paris.

Mendras H. 1976: Sociétés paysannes. Armad Colin, Paris.

Perepeczko B. 2012: Drobne gospodarstwa rolne na wiejskich obszarach Natura 2000. Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych nr 2, s. 115–128.

Ploeg van der J.D. 2008: The new peasantries: struggle for autonomy and sustainability in an ear Empire and Globalisation. Sterling V, London.

Sourisseau J.-M. 2013: Policies toward Family Farming: Major Insight of at Recent Review. www.familyfarming (data pobrania 2.01.2014 r.)

Sourriseau J.-M., Bosc P., Fréquin-Gresh S., Bélieres J.-F., Bonnal P., Le Coq J.-F., Anseeuw W., Dury S. 2012: Les mode`les de production agricole en question. Comprendre leur diversité et leur fonctionnement. Autrepart nr 62, s. 160–181. DOI: https://doi.org/10.3917/autr.062.0159

Śpiewak R. 2012: Mieszkańcy wsi wobec nowego modelu rozwoju wiejskiego na przykładzie wybranego regionu. Praca doktorska pod kierunkiem M. Halamskiej, Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny.

Strange M. 2008: Family Farming. A New Economic Vision. University of Nebrasca Press, Lincoln (pierwsze wydanie 1988 rok).

Tomczak F. 2006: Gospodarka rodzinna w rolnictwie. IRWiR PAN, Warszawa.

Wrzaszcz W. 2013: Zrównoważenie indywidualnych gospodarstw rolnych w Polsce objętych FADN. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej nr 1, s. 73–90. DOI: https://doi.org/10.59139/ws.2013.06.3