Ekonomiczne skutki koncentracji ludności i działalności gospodarczej w różnych skalach geograficznych
Słowa kluczowe:
geografia ekonomiczna, rozwój terytorialny, koncentracja ekonomiczna, zagęszczenie demograficzne, urbanizacja, regionalna integracjaAbstrakt
Artykuł opisuje problematykę i wyzwania rozwojowe wynikające z zagęszczenia ludności i działalności gospodarczej w różnych skalach przestrzennych: międzynarodowej, krajowej, lokalnej i regionalnej. Zjawiska urbanizacji i koncentracji ludności oraz działalności ekonomicznej w ośrodkach rozwoju, a zwłaszcza w dużych miastach przebiegają dynamicznie do momentu osiągnięcia dochodu na poziomie około 3500 USD na głowę, po czym słabną i rozlewają się na otaczające obszary. Koncentracja demograficzna wyprzedza koncentrację ekonomiczną, a procesy wyrównywania zachodzą w różnym tempie i w różnej skali. Konwergencja wskaźników konsumpcji zachodzi szybciej niż innych wskaźników rozwoju ekonomicznego, a konwergencja stopy życiowej, podobnie jak zjawiska koncentracji działalności ekonomicznej, zachodzi najszybciej w skali lokalnej. W miarę wzrostu gospodarczego lokalizacja staje się mniej istotna dla gospodarstw domowych, a coraz ważniejsza dla firm. Dobrym instrumentem pomiaru zagęszczenia demograficznego i ekonomicznego jest wskaźnik aglomeracji.Bibliografia
Bairoch P., Goetz G., 1986: Factors of Urbanization in the Ninething Century Developed Countries. A Descriptive and Econometric Analysis. „Urban Studies” 23 (4): 285–305.
Chandler T., Fox G., 1974: Three Thousand Years of Urban Growth. Academic Press, New York, London.
Chomitz K.M., Buys P., Thomas T.S., 2005: Quantifying the Rural Urban Gradient in Latin America and Caribbean. Policy Research Working Papers 3634, World Bank Washington, DC.
Nelson A., 2008: Accessibility Model and Population Estimates. Background Paper for the WDR 2009.
Nordhaus W.D., 2006: Geography and Macroeconomics: New Data and New Findings. Proceedings of the National Academy of Sciences 103 (10): 3510–3517.
Regions at a Glance, 2007. OECD, Paris.
Satterthwaite D., 2007: The Transition to a Predominantly Urban World and its Underpinnings Paper presented at the UNU-WIDER Workshop London, October 19.
Territorial Reviews: Competitive Cities in the Global Economy, 2006. OECD, Paris.
World Urbanization Prospects: The 2005 Revision UN, Development of Economic and Social Affairs, Population Division, 2006. New York.
World Development Report, 2009. The World Bank. Reshaping Economic Geography, Washington.