Starzenie się ludności Ukrainy: Trendy demograficzne, implikacje społeczne i gospodarcze
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir.2019.3.184/06Słowa kluczowe:
demografia, starzenie, obciążenie demograficzne, współczynnik wsparcia, piramida płci i wieku, UkrainaAbstrakt
Artykuł ma na celu zrozumienie kluczowych trendów demograficznych w ciągu ostatnich 30 lat w Ukrainie pod względem starzenia ludności. Szczególna uwaga jest poświęcona różnicom istniejącym między ludnością miejską i wiejską dla analizy możliwych społecznych i gospodarczych implikacji starzenia. W badaniu uwzględniono zarówno trendy krajowe, jak i zróżnicowanie regionalne, przedstawiając odpowiednio kluczowe wskaźniki demograficzne. Zbadane wskaźniki obejmują dynamikę populacji w odniesieniu do grup wiekowych, obciążenie demograficzne, średni wiek, współczynnik wsparcia, średnią oczekiwaną długość trwania życia oraz zmiany w strukturze wieku i płci. Analiza ujawnia stały trend starzenia się w ciągu ostatnich 30 lat, będący wynikiem spadku wskaźnika urodzeń i stopniowego kurczenia się populacji w wieku 0–14 lat (z 21,6 do 15,5 mln) przy jednoczesnej ekspansji grupy osób starszych (65+) (z 11,7 do 16,5 mln). Współczynnik płodności ma tendencję spadkową, osiągając poziom 1,37 (w porównaniu z 1,94 w 1989 r.), jednocześnie średni wiek populacji wzrósł do 41,3 lat. Podczas gdy w odniesieniu do zmian w grupach wiekowych podobne tendencje występują dla ludności miejskiej i wiejskiej, a w ostatnich latach różnice się stale wyrównują, w przypadku oczekiwanej długości trwania życia różnice te są nadal ewidentne, zwłaszcza w przypadku mężczyzn. Tendencje depopulacji na Ukrainie nasilają się także w wyniku procesów emigracyjnych. Nie zważając na wyzwania społeczne i gospodarcze związane ze starzeniem się społeczeństwa istnieje ograniczenie dalszego zwiększania wieku emerytalnego ze względu na niską oczekiwaną długość trwania życia
Bibliografia
Blyumina A., Vlasenko N., Stelmah L., Chaikovskaya V. (2005). Population Ageing in Ukraine: Some Demographic, Socioeconomic, and Medicare Issues (Situational Analysis). Kiev: United Nations Population Fund, State Statistics Committee of Ukraine, Institute of Gerontology AMS of Ukraine. https://ukraine.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/Population%20Ageing%20in%20Ukraine%20%282005%29%20%28EN%29.pdf [accessed: 18.08.2019].
Carone G., Eckefeldt P., Giamboni L., Laine V., Sumner S.P. (2016). Pension Reforms in the EU since the Early 2000’s: Achievements and Challenges Ahead. European Economy Discussion Papers, 42 (December 2016). Luxembourg: Publications Office of the Europe an Union, European Commission. https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/dp042_en.pdf [accessed: 06.07.2019].
NSAU (National Science Academy of Ukraine) (2014). Population of Ukraine: Imperatives of Demographic Aging. Kiev: National Science Academy of Ukraine, “M.V. Ptuchi” Institute of Demography and Social Research, United Nations Population Fund. https://www.idss.org.ua/monografii/2014_Naselennya.pdf [accessed: 03.07.2019].
Tarabukina I., Kurylo I., Krentovska O. (2011). Ukraine National Progress Report on the Regional Implementation Strategy of the Madrid International Plan of Action on Ageing 2007–2011. Kiev: Ministry of Social Policy of Ukraine. https://www.unece.org/fileadmin/DAM/pau/age/country_rpts/UKR_e_report.pdf [accessed: 18.08.2019].
UISR MHU (Ukrainian Institute for Strategic Research of the Ministry of Healthcare of Ukraine) (2018). Annual Report on the Population Health Conditions, Sanitaryepidemiological Situation and Results of Healthcare System of Ukraine in 2017. Kiev: Ukrainian Institute for Strategic Research of the Ministry of Healthcare of Ukraine. http://www.uiph.kiev.ua/dawnload/Vidavnictvo/Shchorichna%20dopovid/Щоріч-на%20доповідь.2018.pdf [accessed: 05.07.2019].
UN (United Nations) (2017). World Population Ageing (Highlights). New York: United Nations Secretariat, Department of Economic and Social Affairs. https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WPA2017_Highlights.pdf [accessed: 07.07.2019].