Wzorce konsumpcji właścicieli drugich domów i ich znaczenie dla wielofunkcyjności wsi

Autor

  • Adam Czarnecki dr Adam Czarnecki, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa, Polska, aczarnecki@irwirpan.waw.pl

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir022018/11

Słowa kluczowe:

drugie domy, wzorce konsumpcji, gospodarka lokalna, wielofunkcyjność wsi, Finlandia, Polska

Abstrakt

Zróżnicowana struktura działalności wzmacnia lokalną gospodarkę, chroniąc ją przed zewnętrznymi szokami i pozwalając jej przetrwać okresy przejściowe. Jednocześnie mniejsza specjalizacja, a większa dywersyfikacja gospodarki znajduje wyraz w wyższym dobrobycie społeczeństwa. Dla zrównoważonego i trwałego rozwoju bardziej pożądane jest zatem różnicowanie gospodarki w układach lokalnych, przy jednoczesnym dążeniu do sytuacji, w której jej struktura odzwierciedla uwarunkowania i specyfikę lokalną, a możliwie w mniejszym stopniu interesy inwestorów zewnętrznych. Zyskujące na popularności zjawisko drugich domów stopniowo upowszechnia się na obszarach wiejskich także w strefach, które w ogólnej opinii nie należą do atrakcyjnych pod względem osiedleńczym lub turystycznym. Wraz z nim pojawia się potrzeba, ze strony właścicieli i użytkowników drugich domów, zaspokojenia ich popytu na różnorodne dobra i usługi świadczone na miejscu. Rodzi się wówczas pytanie, czy skala i zróżnicowanie potrzeb są na tyle znaczące, aby mogły stanowić potencjał do dywersyfikacji struktury wiejskiej gospodarki (wielofunkcyjności wsi). Stąd głównym celem badania było rozpoznanie wzorców lokalnej konsumpcji właścicieli drugich domów i ich ocena w kontekście realizacji koncepcji wielofunkcyjnego rozwoju wsi. Ocenę taką przeprowadzono w odniesieniu do wielkości i stopnia zróżnicowania struktury popytu właścicieli drugich domów na dobra i usługi świadczone przez lokalne firmy i gospodarstwa rolne oraz dynamiki w tym zakresie, a także w odniesieniu do zidentyfikowanych w toku badania typów konsumentów.

Bibliografia

Adamiak C. (2012). Miejsce drugich domów w zagospodarowaniu obszarów wiejskich województwa kujawsko-pomorskiego. Studia Obszarów Wiejskich, 29, 175–191.

Adamowicz M., Zwolińska-Ligaj M. (2009). Koncepcja wielofunkcyjności jako element zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2 (51), 11–38.

Allanson P., Whitby M. (1996). Prologue: Rural policy and the British countryside. W: P. Allanson, M. Whitby (red.). The Rural Economy and the British Countryside (s. 1–16). London: University of Newcastle upon Tyne, Centre for Rural Economy, Earthscan Publications Ltd.

Bański J. (2009). Typy obszarów funkcjonalnych w Polsce. Warszawa: Instytut Gegografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN (expert assessment), http://www.igipz.pan.pl/tl_files/igipz/ZGWiRL/Projekty/Ekspertyza_typologia.pdf [dostęp: 28.06.2016].

Cox G., Lowe P., Winter M. (1989). The farm crisis in Britain. W: D. Goodman (red.). The International Farm Crisis (s. 113–134). London: Palgrave Macmillan.

Czarnecki A. (2009). Rola urbanizacji w wielofunkcyjnym rozwoju obszarów wiejskich. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN (seria: Problemy rozwoju wsi i rolnictwa).

Czarnecki A. (2017). Going Local? Linking and Integrating Second-Home Owners with the Community’s Economy: A Comparative Study between Finnish and Polish Second-Home Owners. Frankfurt am Main: Peter Lang Publishing.

Gill I.S., Izvorski I., van Eeghen W., De Rosa D. (2014). Diversified Development: Making the Most of Natural Resources in Eurasia. ECA Regional Flagship Report. Washington D.C.: World Bank.

Heffner K., Czarnecki A. (2011). Wpływ zjawiska drugich domów na rozwój obszarów wiejskich. W: K. Heffner, A. Czarnecki (red.). Drugie domy w rozwoju obszarów wiejskich (s. 131–162). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi Rolnictwa PAN (seria: Problemy rozwoju wsi i rolnictwa).

Heffner K., Czarnecki A. (2015). Linking locally: Second home owners and economic development of the rural community. W: P. Dannenberg, E. Kulke (red.). Economic Development in Rural Areas: Functional and Multifunctional Approaches (s. 185–210). Farnham: Ashgate Publishing (series: The dynamics of economic spaces). Imbs J., Wacziarg R. (2003). Stages of diversification. American Economic Review, 93 (1), 63–86.

Jurek J. (1996). Różnicowanie wiejskiego rynku pracy. W: J. Falkowski, E. Rydz (red.). Wielofunkcyjna gospodarka na obszarach wiejskich (ze szczególnym uwzględnieniem Pomorza Środkowego) (s. 141–149). Materiały XIII Ogólnopolskiego Seminarium Geograficzno-Rolniczego oraz 45 Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Słupsk: Polskie Towarzystwo Geograficzne i Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Słupsku.

Kłodziński M. (1992). Wielofunkcyjny rozwój terenów wiejskich w Wielkiej Brytanii. Wieś i Rolnictwo, 3–4, 67–77.

Kłodziński M. (1996). Wielofunkcyjność warunkiem aktywizacji gospodarczo-społecznej obszarów wiejskich. W: M. Kozakiewicz (red.). Wieś i rolnictwo w badaniach społeczno-ekonomicznych. Księga Jubileuszowa (s. 154–168). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.

Kłodziński M. (1997). Istota wielofunkcyjnego rozwoju terenów wiejskich. W: M. Kłodziński, A. Rosner (red.). Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania i możliwości wielofunkcyjnego rozwoju wsi w Polsce (s. 41–67). Warszawa: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego.

Kłodziński M. (1999). Aktywizacja gospodarcza obszarów wiejskich. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Centrum Naukowo-Wdrożeniowe SGGW.

Kondracki J.A. (2002). Geografia regionalna Polski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Lehtonen O., Tykkyläinen M., Voutilainen O. (2012). Root causes of rural decline in economic well-being in Finland. European Countryside, 4 (3), 217–239.

Raczyk A., Majkowska I. (2015). Problemy identyfikacji gmin o zdominowanej strukturze gospodarki. W: R. Brol, A. Raszkowski, A. Sztando (red.). Gospodarka lokalna w teorii i praktyce (s. 62–70) (Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 391). Wrocław: Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu.

Rantanen M., Hyyryläinen T. (2012). Vapaajan asukkaat paikallisia palveluympäristöjä muovaamassa. Maaseudun Uusi Aika, 2, 59–67.

Siciliano G. (2012). Urbanization strategies, rural development and land use changes in China: A multiple-level integrated assessment. Land Use Policy, 29 (1), 165–178.

Skawińska E. (1994). Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich w regionie toruńskim. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.

Stanny M. (2012). Dynamika zmian demograficznych ludności wiejskiej i jej zasobów pracy. Polityka Społeczna, 7, 1–9.

TEM Raportteja 21/11 (2011). Rakennustutkimus RTS Oy. Loma-asumisen taloudelliset ja työllisyysvaikutukset Suomessa.

Wilkin J. (2008). Wielofunkcyjność rolnictwa i obszarów wiejskich. W: M. Kłodziński (red.). Wyzwania przed obszarami wiejskimi i rolnictwem w perspektywie lat 2014–2020 (s. 9–20). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.

Wojewodzic T. (2014). Dezagraryzacja produkcyjno-ekonomiczna gospodarstw rolnych w Polsce: Próba pomiaru zjawiska. Journal of Agribusiness and Rural Development, 4 (34), 213–223.

Pobrania

Liczba pobrań artykułu

124

Strony

209-229

Jak cytować

Czarnecki, A. (2018) „Wzorce konsumpcji właścicieli drugich domów i ich znaczenie dla wielofunkcyjności wsi”, Wieś i Rolnictwo, (2 (179), s. 209–229. doi: 10.53098/wir022018/11.

Numer

Dział

Artykuły