Motywacje do życia na wsi młodych absolwentów wyższych uczelniw kontekście polityk rozwoju obszarów wiejskich w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir042018/06Słowa kluczowe:
młodzi dorośli, absolwenci studiów wyższych, polityki rozwoju obszarów wiejskich, motywacje do życia na wsi, rozwój obszarów wiejskichAbstrakt
Niniejszy artykuł jest poświęcony młodym dorosłym (w wieku 25–34 lata), którzy ukończyli studia wyższe i mieszkają na obszarach wiejskich w Polsce. Podstawowym celem artykułu jest analiza ich motywacji do życia na wsi oraz konsekwencji takiej decyzji dla wiejskich społeczności lokalnych. Podjęta problematyka ma kluczowe znaczenie dla przyszłości polskiej wsi. Aktualne polityki rozwoju obszarów wiejskich, choć często mgliste, kładą nacisk na pilną potrzebę dalszej modernizacji polskiego sektora rolnego oraz tworzenie większej liczby pozarolniczych miejsc pracy na poziomie lokalnym. Rozwój obszarów wiejskich zakończy się sukcesem tylko wtedy, jeśli będzie procesem kierowanym przez społeczności lokalne, co wymaga zaangażowania samych mieszkańców wsi, posiadających odpowiednią wiedzę i umiejętności. Treść artykułu została oparta na wynikach badania jakościowego, przeprowadzonego w dziesięciu celowo wybranych gminach wiejskich, położonych w różnych regionach kraju. Badanie to pokazuje, że młodzi absolwenci i absolwentki studiów wyższych, z którymi przeprowadzono wywiady, wybierając życie na wsi kierowali się przede wszystkim swoim przywiązaniem do rodzinnej wsi oraz więzią z mieszkającymi tam ludźmi – rodziną, znajomymi, sąsiadami. Czynniki ekonomiczne były również ważne, ale nie stawiano ich na pierwszym miejscu. Przeprowadzone analizy pokazały również, że wyróżnione typy motywacji badanych do życia na wsi są skorelowane z poziomem ich zaangażowania na rzecz społeczności lokalnej.
Bibliografia
Bjarnason T., Thorlindsson T. (2006). Should I stay or should I go? Migration expectations among youth in Icelandic fishing and farming communities. Journal of Rural Studies, 22, 290– 300. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2005.09.004
Bjarnason T., Edvardsson I.R. (2017). University pathways of urban and rural migration in Iceland. Journal of Rural Studies, 54, 244–254. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2017.07.001
Chałasiński J. (1969). Rewolucja młodości: Studia o awansie młodego pokolenia wsi i integracji narodu polskiego. Warsaw: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Chałasiński J. (1984). Młode pokolenie chłopów: Procesy i zagadnienia kształtowania się warstwy chłopskiej w Polsce, t. 1. Warsaw: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Corcoran M. (2002). The process of migration and reinvention of self: The experiences of returning Irish migrants. Éire-Ireland, 37 (102), 175–191. DOI: https://doi.org/10.1353/eir.2002.0011
CSO (Central Statistical Office) (2017). Higher Education Institutions and their Finances in 2016. Warsaw: Central Statistical Office.
Erickson D.L., Sanders R.S., Cope M.R. (2018). Lifetime stayers in urban, rural, and highly rural communities in Montana. Population, Space and Place, 24, 1–12. DOI: https://doi.org/10.1002/psp.2133
Gorlach K. (2005). „Chłopi polscy na uniwersytetach”: Studenci pochodzenia chłopskiego na czołowych uczelniach państwowych. In: K. Gorlach, G. Foryś (eds.), W obliczu zmiany: Wybrane strategie działania mieszkańców polskiej wsi (pp. 215–243). Cracow: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Haartsen T., Stockdale A. (2018). Selective belonging: How rural newcomer families with children become stayers. Population, Space and Place, 24, 1–9. DOI: https://doi.org/10.1002/psp.2137
Haartsen T., Thissen F. (2014). The success-failure dichotomy revisited: Young adults’ motives to return to their rural home region. Children’s Geographies, 12 (1), 87–101. DOI: https://doi.org/10.1080/14733285.2013.850848
Halfacree K.H., Rivera M.J. (2012). Moving to the countryside… and staying: Lives beyond representations. Sociologia Ruralis, 52 (1), 92–114. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9523.2011.00556.x
Jamieson L. (2000). Migration, place and class: Youth in a rural area. The Sociological Review, 48 (2), 203–223. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-954X.00212
Jones O. (1997). Little figures, big shadows: Country childhood stories. In: Cloke P., Little J. (eds.), Contested Countryside Cultures: Otherness, Marginalization and Rurality (pp. 158– 179). London: Routledge.
Kaufman L. Rousseeuw P.J. (1990). Finding Groups in Data: An Introduction to Cluster Analysis. New York: Wiley. DOI: https://doi.org/10.1002/9780470316801
Ministry of Agriculture and Rural Development (2018). Pact for Rural Areas 2020 (2030). Project by June 14th, 2018. Warsaw: Ministry of Agriculture and Rural Development.
Ní Laoire C. (2007). The ‘green grass of home’? Return migration to rural Ireland. Journal of Rural Studies, 23, 332–344. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2007.01.005
Ní Laoire C., Stockdale A. (2016). Migration and the life course in rural settings. In: M. Shucksmith, D.L. Brown (eds.), Routledge International Handbook of Rural Studies (pp. 74–100). New York: Routledge.
OECD (2018). OECD Rural Policy Reviews: Poland 2018. Paris: OECD Publishing.
Rauhut D., Littke H. (2016). ‘A one way ticket to the city, please!’ on young women leaving the Swedish peripheral region Västernorrland. Journal of Rural Studies, 43, 301–310. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2015.05.003
Rérat P. (2013). Highly qualified rural youth: Why do young graduates return to their home region? Children’s Geographies, 12 (1), 70–86. DOI: https://doi.org/10.1080/14733285.2013.850849
Rérat P. (2014). The selective migration of young graduates: Which of them return to their rural home region and which do not? Journal of Rural Studies, 35, 123–132. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2014.04.009
Rosner A., Stanny M. (2014). Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap I: Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich w 2010 roku. Warsaw: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk.
Rye J.F. (2011). Youth migration, rurality and class: A Bourdieusian approach. European Urban and Regional Studies, 18 (2), 170–183. DOI: https://doi.org/10.1177/0969776410390747
Siemieńska R., Bijak-Żochowski M. (1975). Od studiów do zawodu i pracy: O studentach i absolwentach wyższych szkół rolniczych. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Stockdale A. (2002). Out-migration from rural Scotland: The importance of family and social networks. Sociologia Ruralis, 42 (1), 41–64. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-9523.00201
Stockdale A., Catney G. (2014). A life course perspective on urban-rural migration: The importance of the local Context. Population, Space and Place, 20, 83–98. DOI: https://doi.org/10.1002/psp.1758
Szafraniec K. (2005). Społeczny potencjał młodości a procesy transformacji systemowej: Z perspektywy społecznego usytuowania młodego pokolenia wsi. In: K. Gorlach,
G. Foryś (eds.), W obliczu zmiany: Wybrane strategie działania mieszkańców polskiej wsi, (pp. 121–135). Cracow: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Szafraniec K. (2010). Młode pokolenie a nowy ustrój. Warsaw: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk.
Szafraniec K. (2011). Młodzi 2011. Warsaw: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.
Szafraniec K., Szymborski P. (2016). Transition from education to employment: A specific character of rural youth of the selected post-communist countries. Wieś i Rolnictwo, 4 (173), 101–121. DOI: https://doi.org/10.53098/wir042016/06
Thissen F., Fortuijn J.D., Strijker D., Haartsen T. (2010). Migration intentions of rural youth in Westhoek, Flanders, Belgium and the Veenkoloniën, The Netherlands. Journal of Rural Studies, 26, 428–436. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2010.05.001
Wasielewski K. (2013). Młodzież wiejska na uniwersytecie: Droga na studia, mechanizmy alokacji, postawy wobec kształcenia. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
