The Transformation of Polish Agriculture and Rural Areas Since EU Accession
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir.2024.4.205/06Keywords:
Common Agricultural Policy (CAP), agricultural transformation, sustainable development, rural changeAbstract
Based on publications and analyses of factual material in databases (GUS, RER, and FADN), the article presents the major changes in agriculture and rural areas in Poland following accession to the European Union (EU). Accession provided significant impulses to accelerate the transformation of Polish agriculture. These impulses include the supply of agricultural production resources, increased demand for agricultural products, transfers to agriculture resulting from the mechanisms of the Common Agricultural Policy (CAP), increased demand for agricultural labour, and the rising aspirations of farmers driven by cultural changes and higher education levels. At the same time, accession to the EU contributed to the implementation of the sustainable agricultural development paradigm – particularly through targeted or conditional financial transfers. The results in this area are significant in the economic sphere, while they remain modest and ambiguous in the environmental and social spheres. Agriculture in the 21st century must transform toward sustainability, as the development of industrial agriculture has reached a stage where the benefits of increasing production are outweighed by environmental drawbacks. This transformation requires replacing chemical inputs with organic matter, pointing the way toward agrobiotechnology and integrated technologies. A major challenge is balancing the development of family farms with the pressure created by globalisation and largescale agricultural holdings. Rural areas have made significant progress in socio-economic development, especially in terms of technical infrastructure and income levels. Currently, he challenge lies in building technical infrastructure to ensure economic benefits primarily for rural residents. A deep revision of the CAP is desirable, or perhaps even its integration into the rural development management system.
References
Ambroziak Ł. (2024). Kapitał zagraniczny w sektorze rolno-spożywczym Polski. In: P. Chmieliński, G. Gorzelak G. (eds.). Polska wieś i polskie rolnictwo: 20 lat w Unii Europejskiej (pp. 33–50). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Biskup P. (ed.). (2024). 20 lat Polski w Unii Europejskiej. Raport. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. https://pism.pl/publikacje/20-lat-polski-w-unii-europejskiej (access: 10th October 2024).
Borychowski M., Sapa A., Svobodova E., Zdrahal I., Lategan F. (2024). Small farms in Poland and Czechia: Development paths = Małe gospodarstwa rolne w Polsce i Czechach: ścieżki rozwoju. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej = Problems of Agricultural Economics, 379(2), 19–48.
Chmielewska B., Zegar J.S. (2024). Źródła i rozdysponowanie dochodów mieszkańców wsi. In: W. Poczta, A. Hałasiewicz (eds.). Polska wieś 2024. Raport o stanie wsi. 20 lat w Unii Europejskiej (pp. 69–86). Warszawa: Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Chmieliński P., Czubak W. (2024). Ewolucja oddziaływania Wspólnej Polityki Rolnej na przemiany wsi i rolnictwa w Polsce. In: P. Chmieliński, G. Gorzelak G. (eds.). Polska wieś i polskie rolnictwo: 20 lat w Unii Europejskiej (pp. 13–31). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Chmieliński P., Gorzelak G. (eds.). (2024). Polska wieś i polskie rolnictwo: 20 lat w Unii Europejskiej. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Drygas M. (2024). Przedsiębiorczość wiejska. In: W. Poczta, A. Hałasiewicz (eds.). Polska wieś 2024. Raport o stanie wsi. 20 lat w Unii Europejskiej (pp. 101–124). Warszawa: Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Feledyn-Szewczyk B. (2014). Wpływ systemów produkcji rolnej na bioróżnorodność i świadczenia ekosystemowe. In: J.S. Zegar (red.). Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym (24) (pp. 11–30). Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
Mahon N., Crute I., Simmons E., Islam M.M. (2017). Sustainable intensification – “oxymoron” or “third-way”? A systematic review. Ecological Indicators, 74, 79–97.
Maurel M.-C., Lacquement G. (2020). Od gospodarstwa wielkoobszarowego do agrobiznesu: w stronę nowego kapitalizmu rolnego w Europie Środkowej? Wieś i Rolnictwo, 2(187), 7–34.
Mielniczek B. (2024). Czas protekcjonizmu. Ku strategii suwerenności żywnościowej. Kraków: Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego.
Ntsomboh-Ntsefong G., Mbi K.T., Seyum E.G. (2024). Advancements in soil science for sustainable agriculture: Conventional and emerging knowledge and innovations. Academia Biology, 2(3).
Pawlak K., Poczta W. (2024). Polskie rolnictwo na tle europejskim: produkcja i handel zagraniczny. In: P. Chmieliński, G. Gorzelak G. (eds.). Polska wieś i polskie rolnictwo: 20 lat w Unii Europejskiej (pp. 177–209). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Plewa J. (2024). Polskie rolnictwo i gospodarka żywnościowa w ujęciu globalnym. In: P. Chmieliński, G. Gorzelak G. (eds.). Polska wieś i polskie rolnictwo: 20 lat w Unii Europejskiej (pp. 157–175). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Poczta W., Hałasiewicz A. (eds.). (2024). Polska wieś 2024. Raport o stanie wsi. 20 lat w Unii Europejskiej. Warszawa: Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Prandecki K. (2024). Uwarunkowania powodujące nieskuteczność polityki klimatycznej. In: M. Wigier, W. Wrzaszcz (eds.). Środowiskowo-klimatyczne uwarunkowania rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce w latach 2004–2030 (pp. 87–115). Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
Stanny M., Komorowski Ł. (2024). Przemiany ludnościowe na wsi. In: W. Poczta, A. Hałasiewicz (eds.). Polska wieś 2024. Raport o stanie wsi. 20 lat w Unii Europejskiej (pp. 49–68). Warszawa: Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Stanny M., Mróz A. (2024). Obszary wiejskie jako przedmiot interwencji Polityki Spójności. In: P. Chmieliński, G. Gorzelak G. (eds.). Polska wieś i polskie rolnictwo: 20 lat w Unii Europejskiej (pp. 73–90). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Telo da Gama J. (2023). The role of soils in sustainability, climate change, and ecosystem services: Challenges and opportunities. Ecologies, 4(3), 552–567.
Tittonell P.A. (2014). Ecological intensification of agriculture – sustainable by nature. Current Opinion in Environmental Sustainability, 8, 53–61.
Velten S., Leventon J., Jager N. i Newig J. (2015). What is sustainable agriculture? A systematic review. Sustainability, 7(6), 7833–7865.
Wigier M., Wrzaszcz W. (eds.). (2024). Środowiskowo-klimatyczne uwarunkowania rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce w latach 2004–2030. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
Woś A., Zegar J.S. (2002). Rolnictwo społecznie zrównoważone. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
Wrzaszcz W. (2012). Poziom zrównoważenia indywidualnych gospodarstw rolnych w Polsce (na podstawie danych FADN). Seria: Studia i Monografie, nr 155. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
Wyniki Standardowe (2022). Wyniki Standardowe 2021 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN. Część I. Wyniki Standardowe. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB. https://fadn.pl/wp-content/uploads/2023/01/WS_2021_Polska_cz1.pdf (access: 15th October 2024).
Zegar J.S. (2023). Transformation of family farming in the second decade of the 21st century = Transformacja rolnictwa rodzinnego w drugiej dekadzie XXI wieku. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej = Problems of Agricultural Economics, 374(1), 1–19.
Zegar J.S. (2021). Zarys długookresowej strategii rozwoju rolnictwa w Polsce. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
