Relacje rolników z dostawcami środków produkcji – na przykładzie sektora mleczarskiego w Polsce

Agata Malak-Rawlikowska; Dominika Milczarek-Andrzejewska

doi:10.53098/wir022016/07

Autor

Agata Malak-Rawlikowska dr Agata Malak-Rawlikowska, Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul. Nowoursynowska 166, 02-787 Warszawa, Polska, agata_malak_rawlikowska@sggw.pl
Dominika Milczarek-Andrzejewska dr hab. Dominika Milczarek-AndrzejewskaInstytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Polska Akademia Nauk, ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa, Polska, dmilczarek@irwirpan.waw.pl

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir022016/07

Słowa kluczowe:

łańcuch żywnościowy, producenci mleka, dostawcy pasz, integracja pionowa, pionowe relacje wsteczne

Abstrakt

W artykule podjęto próbę rozpoznania charakteru relacji pomiędzy rolnikami a dostawcami środków produkcji. Na podstawie badań ankietowych przeanalizowano opinie producentów mleka na temat ich współpracy z dostawcami pasz. Subiektywne oceny respondentów porównano z ich rzeczywistym postępowaniem. Wyniki badania wskazują, że współpraca rolników z dostawcami pasz jest z reguły długoterminowa i stabilna. Zdecydowana większość respondentów postrzega swoje relacje z dostawcą pasz jako dobre lub bardzo dobre. Relacje między rolnikiem i dostawcą paszy mają zazwyczaj charakter nieformalny (ponad 90% rolników nie zawiera pisemnej umowy na dostawy). Jako najważniejsze cechy relacji rolnicy wymienili poziom cen i jakość oferowanych pasz. Zaobserwowano jednak istotne różnice dotyczące: wybranych cech charakteryzujących gospodarstwo, otrzymywanych przez rolników rabatów oraz możliwości negocjacji cen w zależności od kanału dostaw pasz. Pomimo braku istotnych różnic w powierzchni gospodarstw, rolnicy, którzy kupują pasze bezpośrednio od producenta, prowadzą znacznie większą produkcję mleka i otrzymują większy rabat od dostawcy paszy niż rolnicy zakupujący paszę u pośredników. Ta grupa rolników również częściej negocjuje ceny i częściej rozważa zmianę dostawców.

The research was conducted within the COMPETE project (the 7th EC Framework Programme).

Bibliografia

Briones, R.M. (2015): Small farmers in high-value chains: Binding or relaxing constraints to inclusive growth? World Development, 72, pp. 43–52

Dries L., Fałkowski J., Malak-Rawlikowska A., Milczarek-Andrzejewska D. (2011). Public policies and private initiatives in transition: evidence from the Polish dairy sector. Post-Communist Economies, 23 (2), 219–236.

Dries L., Gorton M., Urutyan V., White J. (2014). Supply chain relationships, supplier support programmes and stimulating investment: evidence from the Armenian dairy sector. Supply Chain Management, 19 (1), 98–107.

Jarzębowski S. (2013). Integracja łańcucha dostaw jako element kształtowania efektywności sektora przetwórstwa rolno-spożywczego. Treatises and Monographs, no 422, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Kuijpers R., Swinnen J. (2016). Value Chains and Technology Transfer to Agriculture in Developing and Emerging Economies. Paper presented at the 2016 Allied Social Sciences Association (ASSA) Annual Meeting, San Francisco, CA, January 3−5, 2016, pp. 6.

Milczarek-Andrzejewska D. (2014). Zagadnienie siły w ekonomii – na przykładzie sektora rolno-spożywczego [Power in economics – the case of the agro-food sector in Poland]. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.

Piwowar A. (2013). Rynek pasz przemysłowych w Polsce w latach 2005−2011 [Feed industrial market in the years 2005−2011]. Journal of Agribusiness and Rural Development, 3 (29), 111−119.

Vorley B., Fearne A., Ray D. (ed.) (2007). Regoverning Markets. A Place for Small-Scale Producers in Modern Agrifood Chains. Aldershot: Gover Publishing.