Gospodarka niskoemisyjna – nowe wyzwanie dla gmin wiejskich

Piotr Gradziuk; Barbara Gradziuk

doi:10.53098/wir012016/06

Autor

Piotr Gradziuk dr hab. Piotr Gradziuk, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Polska Akademia Nauk, ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa, Polska, pgradziuk@irwirpan.waw.pl
Barbara Gradziuk dr inż. Barbara Gradziuk, Katedra Zarządzania i Marketingu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Dobrzańskiego 57, 20-262 Lublin, Polska, barbara.gradziuk@up.lublin.pl

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir012016/06

Słowa kluczowe:

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej, gospodarka niskoemisyjna, gminy wiejskie, gazy cieplarniane, odnawialne źródła energii

Abstrakt

Streszczenie: W opracowaniu przedstawiono wyniki badań, których celem była identyfikacja działań na rzecz redukcji emisji CO2, planowanych przez samorządy lokalne. Przeprowadzono je w 2015 r. na terenie 12 gmin województwa lubelskiego, w których opracowano plany gospodarki niskoemisyjnej (PGN). Z przeprowadzonych badań wynika, że podstawowym źródłem emisji CO2 (47%) było zużycie paliw płynnych w transporcie, głównie tranzytowym, oraz przez ciągniki i samobieżne maszyny rolnicze. Pozostała część emisji (53%) była powodowana przez spalanie węgla (31%), paliw węglowodorowych (gazu i oleju opałowego – 2%) oraz przypisana energii elektrycznej (20%), którą wytwarzano poza obszarem obejmującym badane gminy. Spośród wielu wskazanych w PGN możliwości zmniejszania emisji CO2 największe znaczenie będzie miała substytucja konwencjonalnych źródeł energii nośnikami odnawialnymi, głównie biomasą i energią słoneczną.

Bibliografia

Bertoldi P., Cayuela D.B., Monni S., de Raveschoot R.P. (2012). Poradnik. Jak opracować plan działań na rzecz zrównoważonej energii (SEAP)? Kraków: Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć „Energie Cités”.

Blusz K., Hinc A., Brodzikowski J. (2011). W kierunku niskoemisyjnej strategii gospodarczej dla Polski. Energia i klimat pomiędzy Keynesem i Hayekiem? DemosEUROPA – Centrum Strategii Europejskiej.

Budowa… (2011). Budowa gospodarki niskoemisyjnej. Podręcznik dla regionów europejskich. Regionalne Centrum Ekologiczne na Europę Środkową i Wschodnią.

Burchard-Dziubińska M. (2015). Dostępność i jakość danych statystycznych, niezbędnych do budowania strategii gospodarki niskoemisyjnej w jednostkach samorządu terytorialnego. Optimum. Studia Ekonomiczne, 3, 140–155. DOI: https://doi.org/10.15290/ose.2014.03.69.09

Generalny pomiar ruchu (2010). Warszawa: Krajowa Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.

Gradziuk P. (2010). Koszty wykorzystania biomasy wybranych gatunków roślin do produkcji energii cieplnej w gospodarstwach domowych. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 12, 7, 33–37.

Gradziuk P. (2015). Gospodarcze znaczenie i możliwości wykorzystania słomy na cele energetyczne w Polsce. Puławy: Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach.

GUS (2015). Energia. Warszawa.

Komunikat Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Plan działania prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 roku, Bruksela, dnia 08.03.2011 KOM (2011) 112, wersja ostateczna.

Krajowy raport… (2014). Krajowy raport inwentaryzacyjny 2014. Inwentaryzacja gazów cieplarnianych w Polsce dla lat 1988–2012. Warszawa: Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami.

Krzak J. (2012). Ograniczanie emisyjności pojazdów w transporcie drogowym. Pojazdy hybrydowe i elektryczne w Polsce – perspektywy i bariery rozwoju. Studia BAS, 1, 161–184.

Narodowy Program… (2015). Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej (Projekt: wersja z dnia 4 sierpnia 2015 r.). Warszawa: Ministerstwo Gospodarki.

Piwowar A., Dzikuć M. (2015). Proekologiczna gospodarka energetyczna w rolnictwie i na obszarach wiejskich w Polsce – stan aktualny i perspektywy rozwoju. Wieś i Rolnictwo, 3, 107–115. DOI: https://doi.org/10.53098/wir.2015.3.168/07

Polowczyk J. (2014). Zarządzanie strategiczne jako wielowymiarowa przestrzeń paradoksów. Studia Oeconomica Posnaniensia, 2, 2, 107–125.

Rosołek K., Santorska A., Więcka A. (2013). Polski rynek PV w liczbach. Czysta Energia, 10, 28–30.

Stern N. (2007). The Economics of Climate Change. The Stern Review. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511817434

Stern N. (2010). Globalny ład. Zmiany klimatu a powstanie nowej epoki postępu i dostatku. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Szewczuk A., Kogut-Jaworska M., Zioło M. (2011). Rozwój lokalny i regionalny. Teoria i praktyka. Warszawa: C.H. Beck.

Szul T. (2014). The spatial diversity of the share the local sources of biomass in meeting of heat needs on the rural areas of Lubelskie Voivodship. Barometr Regionalny, 12, 3, 77–83. DOI: https://doi.org/10.56583/br.1039

Temple T. (1978). Think globally, act locally. An interview with dr. Rene Dubos, noted scholar environmentalist. Epa Journal, 4, 4, 4–11.

Tymiński J. (1997). Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w Polsce do 2030 roku. Aspekt energetyczny i ekologiczny. Warszawa: Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa.

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne, Dz.U. 2008, nr 89, poz. 625.

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, Dz.U. 2001, nr 62, poz. 627.

Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej, tekst jednolity, Dz.U. 2011, nr 94, poz. 551.

Wiatrak A.P. (2011) Strategie rozwoju gmin wiejskich. Podstawy teoretyczne, ocena przydatności i znaczenie w przemianach strukturalnych obszarów wiejskich. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.

Założenia… (2011). Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej. Warszawa: Ministerstwo Gospodarki.