Stare i nowe nierówności edukacyjne wśród młodzieży wiejskiej
Słowa kluczowe:
młodzież wiejska, analiza korelacyjna, nierówności edukacyjne, reforma edukacjiAbstrakt
Artykuł prezentuje wyniki badań nad nierównościami edukacyjnymi wśród młodzieży wiejskiej. Do zebrania materiału empirycznego zastosowano metodę sondażu ankietowego na próbie 830 gimnazjalistów. Wyniki analizy pokazują, że nadal utrzymuje się wpływ statusu społecznego na szkolne osiągnięcia. Kapitał społeczny, kulturowy i finansowy oraz udział w korepetycjach i zajęciach dodatkowych mają wpływ na wyniki nauczania. Badania identyfikują też nowe ogniwa nierówności edukacyjnych. Tylko 9% wiejskich gimnazjalistów wyraża chęć nauki w najlepszych szkołach licealnych. Są to jednostki z wysokim kapitałem społecznym, kulturowym, ekonomicznym, z dużymi osiągnięciami szkolnymi, biorące udział w zajęciach dodatkowych i korepetycjach.Bibliografia
Białecki I., 2009: Nierówności edukacyjne, badania, polityka. W: M. Zahorska, E. Nasalska: Wartości, polityka, społeczeństwo. Scholar, Warszawa: 293–310.
Bourdieu P., Passeron J.C., 2006: Reprodukcja. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Bowles S., Gintis H., 1976: Schooling in Capitalisct America. Basic Books, New York.
Buzek J., 1999: Chcemy gruntownie przebudować system edukacyjny (www.poprzedniastrona.premier.gov.pl/archiwum/7810_7879. htm).
Długosz P., Niezgoda M., 2010: Nierówności edukacyjne wśród młodzieży Małopolski i Podkarpacia. Wydawnictwo UJ, Kraków.
Dolata R., 2008: Szkoła, segregacja, nierówności. Wydawnictwo UW, Warszawa.
Domalewski J., Mikiewicz P., 2004: Młodzież w zreformowanym systemie szkolnym. IRWiR PAN, Warszawa.
Domański H., 2010: Nowe ogniwa nierówności edukacyjnych w Polsce. „Studia Socjologiczne” 1: 7–29.
Hout M., 2004: Maximally Maintained Inequality Revisited: Irish Educational Mobility in Comperative Perspective. Working Paper Survey Research Centre, Barkley.
Kwieciński Z., 2002: Wykluczanie. Wydawnictwo UMK, Toruń.
Kwieciński Z., 2007: Między patosem a dekadencją. DSW, Wrocław.
Lucas S., 2001: Effectively Maintained Inequality: Education Transitions, Track Mobility, and Social Background Effect. ”American Journal of Sociology” 106: 1642–1690.
Mare R., 1980: Social Background and School Continuation Decisions. ”Journal of the American Statistical Association” 75: 95–305.
Mazur J., 2007: Status materialny rodziny i otoczenia a samopoczucie i styl życia młodzieży 15-letniej. Warszawa (www.imid.med.pl/klient/pliki/zaklad13/status.pdf).
Niezgoda M., 2011: Jak patrzeć na zmianę edukacyjną w Polsce. W: M. Niezgoda (red.): Społeczne skutki zmiany oświatowej w Polsce. Wydawnictwo UJ, Kraków: 19–31.
Niezgoda M., red., 2011: Społeczne skutki zmiany oświatowej w Polsce. Wydawnictwo UJ, Kraków.
Putkiewicz E., 2005: Korepetycje szara strefa edukacji. ISP, Warszawa.
Putkiewicz E., Zahorska M., 2001: Społeczne nierówności edukacyjne studium sześciu gmin. ISP, Warszawa.
Putkiewicz M., Zahorska M., 1998: Cele reformy i szanse ich realizacji. W: M. Putkiewicz, M. Zahorska (red.): Uwagi i propozycje do projektu reformy edukacji. ISP, Warszawa: 9–39.
Raport o stanie edukacji 2010, 2011. IBE, Warszawa.
Rappe A., 2009: Spójrzmy na efektywność wiejskich gimnazjów. W: B. Niemierko, M. K. Szmigel,
(red.): Badania międzynarodowe i wzory zagraniczne w diagnostyce edukacyjnej. Polskie Towarzystwo Diagnostyki Edukacyjnej, Kielce: 163–170.
Sawiński Z., 2008: Zmiany systemowe a nierówności w dostępie do wykształcenia. W: H. Domański (red.): Zmiany stratyfikacji społecznej w Polsce. IFiS PAN, Warszawa: 89–112.
Szafraniec K., 2011: Młodzi 2011. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa.
Szczucka A., Jelonek M., 2011: Kogo kształcą polskie szkoły? PARP, Warszawa.
Szlendak T., 2011: Socjologia rodziny. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Ślusarczyk M., 2010: Spory o edukację wczoraj dziś. Krakowska Akademia, Kraków.
Zahorska M., 2009: Edukacja drogą marginalizacji? W: K. Slany, Z. Seręga (red.): Sprostać zmianom. Szkice o powinnościach współczesnej socjologii. Nomos, Kraków: 185–197.
