Młodzież wiejska na studiach wyższych - selekcje społeczne, obecność na studiach, uwarunkowania

Abstrakt

Celem artykułu jest wskazanie na aktualne tendencje w dostępności do studiów uniwersyteckich młodzieży wiejskiej oraz główne kierunki alokacji tej młodzieży w strukturze wyższej uczelni. Przez lata młodzież wiejska relatywnie rzadko trafiała na studia wyższe. Było to uwarunkowane tak czynnikami społeczno-ekonomicznymi, kulturowymi, jak i oświatowymi. Sytuację tą zmieniła dopiero transformacja systemowa, która sprawiła, iż studenci wiejskiego pochodzenia są coraz częściej obecni na studiach wyższych. Jak pokazują zaprezentowane dane, nie oznacza to jednak, że młodzież wiejska ma równy – porównaniu z młodzieżą miejską – dostęp do poszczególnych wydziałów i kierunków studiów. Okazuje się bowiem, że o ile w skali całego uniwersytetu wskaźniki obecności młodzieży wiejskiej wyraźnie wzrastają, o tyle uwydatniają się one na poziomie wydziałów i kierunków studiów poprzez zróżnicowany skład społeczny młodzieży. Głównymi czynnikami różnicującymi obecność młodzieży wiejskiej na studiach uniwersyteckich jest proces autoselekcji przejawiający się poprzez wybór określonych, głównie nauczycielskich, kierunków studiów, popularność danego kierunku studiów (m.in. społeczny prestiż kierunku studiów, popyt na pewne kompetencje) oraz usytuowanie danego kierunku w obrębie konkretnego wydziału, za czym idzie określona polityka rekrutacyjna (m.in. liczba przyjęć na studia, ewentualne egzaminy wstępne, itp.).