Wzorce spożycia żywności w Polsce

Autor

  • Ewa Halicka Autorka jest pracownikiem naukowym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
  • Krystyna Rejman Autorka jest pracownikiem naukowym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir.2010.4.149/05

Słowa kluczowe:

konsumpcja żywności, wzorzec spożycia, bilanse żywnościowe, budżety gospodarstw domowych

Abstrakt

Celem przedstawionej analizy jest ukazanie przemian we wzorcach spożycia żywności w Polsce. Wykorzystano dane z bilansów żywnościowych z lat 1990–2008, a z badań budżetów gospodarstw domowych – lata 2000–2008. Analiza danych bilansowych wykazała, że główne zmiany we wzorcu spożycia dokonały się w latach dziewięćdziesiątych, po czym w kolejnej dekadzie przekształcenia w strukturze i poziomie konsumpcji uległy utrwaleniu. Z żywieniowego punktu widzenia pozytywnie należy ocenić wzrostową tendencję w spożyciu owoców i ryb oraz spadkową w przypadku tłuszczów zwierzęcych i cukru. Niekorzystnymi zmianami było zmniejszenie spożycia mleka i przetworów oraz wzrost spożycia tłuszczów ogółem. Z badań budżetowych wynika, że po 2000 roku konsumpcja żywności w gospodarstwach domowych uległa ograniczeniu. Zmniejszyło się spożycie produktów zbożowych, ziemniaków, grupy produktów mleczarskich, jaj, tłuszczów ogółem i tkankowych zwierzęcych, grupy świeżych i przetworzonych owoców i warzyw, owoców z przetworami oraz grupy cukier, miód, dżem i słodycze. Wzrosła natomiast konsumpcja mięsa i ryb wraz z przetworami, jogurtów i serów, masła, soków oraz wód. Wykazano, że wzorzec konsumpcji w gospodarstwach domowych najsilniej determinuje ich sytuacja dochodowa oraz cechy społeczno-ekonomiczne, a w najmniejszym stopniu klasa miejscowości zamieszkania.

Bibliografia

Budżety gospodarstw domowych w 2000 r., 2001. GUS, Warszawa.

Budżety gospodarstw domowych w 2008 r., 2009. GUS, Warszawa.

Chmielewska B., 2001: Nierówności społeczne w sferze wyżywienia. Studia i Monografie. IERiGŻ, Warszawa.

Chmielewska B., 2002: Samozaopatrzenie w rolnictwie. Studia i Monografie 110. IERiGŻ, Warszawa.

Diet, Nutrition and Prevention of Chronic Diseases. Report of a Joint WHO/FAO Expert Consultation, 2003. WHO Technical Report Series 916, Geneva.

Gutkowska K., 2000: Wybrane problemy rodzin wiejskich. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Halicka E., Kowrygo B., 2009: Polityka wyżywienia ludności – cele i instrumenty wdrażania. W: Żywienie człowieka a zdrowie publiczne. Red. J. Gawęcki, W. Roszkowski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 241–253.

Kos Cz., 1980: Modele i wzorce konsumpcji. W: Polityka i organizacja wyżywienia ludności. Red. W. Kamiński. PWE, Warszawa: 111–119.

Kowrygo B., Rejman K., Laskowski W., 2000: Źródła pozyskiwania żywności w polskich gospodarstwach domowych. „Przemysł Spożywczy” 8: 36–37.

Popyt na żywność. Stan i perspektywy, 2009. Analizy Rynkowe, grudzień. IERiGŻ-PIB, Warszawa.

Rejman K., Halicka E., Januszewska R., 2004: Źródła zaopatrzenia w żywność wiejskich gospodarstw domowych na przełomie XX i XXI wieku. „Wieś i Rolnictwo” 4: 145–159.

Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej, 2000... 2009. GUS, Warszawa.

Świetlik K., Kwasek M., 2009: Popyt na żywność. W: Analiza produkcyjno-ekonomicznej sytuacji rolnictwa i gospodarki żywnościowej w 2008 r. Red. A. Kowalski. IERiGŻ-PIB, Warszawa: 160–183.

Wiszniewski E., 1983: Ekonomika konsumpcji. PWE, Warszawa.

Pobrania

Liczba pobrań artykułu

67

Strony

75-94

Jak cytować

Halicka, E. i Rejman, K. (2010) „Wzorce spożycia żywności w Polsce”, Wieś i Rolnictwo. Warszawa, PL, (4 (149), s. 75–94. doi: 10.53098/wir.2010.4.149/05.