Determinanty rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich ze szczególnym uwzględnieniem doświadczeń wynikających z implementacji programu SAPARD

Paweł Bryła

doi:10.53098/wir.2009.2.143/07

Autor

Paweł Bryła Autor jest pracownikiem naukowym Uniwersytetu Łódzkiego

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir.2009.2.143/07

Słowa kluczowe:

przedsiębiorczość, obszary wiejskie, SAPARD

Abstrakt

Ze względu na specyficzne problemy obszarów wiejskich dużego znaczenia nabiera polityka nakierowana na stymulowanie rozwoju przedsiębiorczości zlokalizowanej na tych terenach. Kształtowanie postaw przedsiębiorczych i uruchomienie programów wspierania rozwoju już istniejących przedsiębiorstw należą do głównych czynników rozwoju przedsiębiorczości. Nie należy jej utożsamiać wyłącznie z działalnością pozarolniczą, gdyż obejmuje także modernizację gospodarstw rolnych i przyjmowanie przez rolników wzorców zachowań typowych dla działalności biznesowej. W ten nurt wpisuje się system bodźców wy kreowanych w ramach przedakcesyjnego programu pomocy dla rolnictwa i obszarów wiejskich SAPARD. Przeprowadzono samodzielne badanie empiryczne na temat wpływu tego programu na rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Ostatnia część artykułu do tyczy ilościowych i jakościowych zmian w zakresie stymulowania rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, jakie nastąpiły w Polsce w okresie po przystąpieniu do Unii Europejskiej.

Bibliografia

Amin A., 1994: The difficult transition from informal economy to Marshallian industrial district. „Area” 25, 1.

Atterton J., 2001: The Role of Civil Society and the Business Community in Rural Restructuring. Arkleton Centre for Rural Development Research, Edynburg.

Bianchi T., 2001: With and without co-operation: two alternative strategies in the food-processing industry in the Italian South. „Entrepreneurship and Regional Development” 13. DOI: https://doi.org/10.1080/089856201750203581

Bodiguel L., 1999: La réconnaissance juridique de 'l’entrepréneuriat' rural. „Economie Rurale” 253. DOI: https://doi.org/10.3406/ecoru.1999.5112

Bryła P., 2003: Spojrzenie krytyczne na wspólną politykę rolną pod względem kosztów, efektywności i sprawiedliwości. „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej” 1, 120–126.

Bryła P., 2005: The impact of SAPARD on the behaviour of farms and food-processing enterprises in the Lodz region, 94. In: From household to firms with independent legal status. The spectrum of institutional units in the development of European agriculture. Imperial College of Science, Technology and Medicine, Wye, Anglia, April 9–10 (www.eaae-wye.org.uk/papers/Bryla.pdf).

Chechelski P., Morkis G., 1999: Powiązania integracyjne przemysłu spożywczego z otoczeniem rynkowym. Studia i Monografie 90. IERiGŻ, Warszawa.

Douwe van der Ploeg J., 2003: Rural development and the mobilisation of local actors. Referat wygłoszony na Europejskiej Konferencji „Rozwój Wsi”. Salzburg, 12–14 listopada.

Errington A., 2000a: Rural Development and the Rural Economist. In: Plurality and Rurality. The Role of Countryside in Urbanised Regions. Eds. H. Hillebrand, R. Goetgeluk, H. Hetsen. Agricultural Economics Research Institute, Haga.

Errington A., 2000b: The place of farming in rural economy and society. „Royal Agricultural Society of England Millenium Journal” 134–144.

Freshwater D., 2003: Will Manufacturing Remain a Pillar of Rural Development? In: The Future of Rural Policy. From Sectoral to Place-based Policies in Rural Areas. OECD, Paryż.

Global Change and Local Response: Initiatives for Economic Regeneration in Contemporary Europe, 1990: Ed. W. Stohr. Mansell, Londyn.

Hunek T., 2000: Uwarunkowania i mechanizmy rozwoju gospodarki obszarów wiejskich w Polsce. W: Dylematy polityki rolnej. Integracja polskiej wsi i rolnictwa z UE. Red. T. Hunek. FAPA, Warszawa.

Kłodziński M., 1999: Aktywizacja gospodarcza obszarów wiejskich. „Problemy Integracji Rolnictwa” 3.

Kłodziński M., Okuniewski J., 1999: Problemy przedsiębiorczości na wsi w krajach Unii Europejskiej. Wnioski dla Polski i obszarów przygranicznych. „Wieś i Rolnictwo” 4.

Kożuch B., 2002: Zachowania przedsiębiorcze małych firm. W: Przedsiębiorczość i rozwój małych i średnich przedsiębiorstw w XXI wieku. Red. B. Piasecki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Kulawczuk P., 1995: Rozwój przedsiębiorczości wiejskiej. W: Rozwój gospodarki wiejskiej. Przedsiębiorczość jako droga do restrukturyzacji wsi w Polsce. Red. M. Bąk. Oficyna Naukowa, Warszawa.

Leon Y., 2000: Rural development: which lessons from economic analysis? In: Rural Development in Central and Eastern Europe. Eds. D. Brown, A. Bandlerova. Slovak Agricultural University, Nitra.

Le Roy A., 2002: La pluriactivité agricole: une nécessité pour l’avenir? „Revue du Marché commun et de l’Union européenne” 454.

Mahé L., Ortalo-Magné F., 2001: Politique agricole: un modele européen. Presses de Sciences Po, Paryż.

Makarski S., 1999: Uwarunkowania i rezultaty rozwoju przedsiębiorczości w agrobiznesie. „Problemy Integracji Rolnictwa” 3.

Marks R., 2002: Gospodarstwa i przedsiębiorstwa rolnicze wobec wyzwań gospodarki rynkowej. „Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu” 941.

Plan rozwoju obszarów wiejskich na lata 2004–2006, 2004. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.

Przedsiębiorczość wiejska w Polsce i krajach Unii Europejskiej, 2002. Red. M. Kłodziński, B. Fedyszak-Radziejowska. IRWiR PAN, Warszawa.

Ray C. (niedatowany): Further Ideas about Local Rural Development: Trade, Production and Cultural Capital. Centre for Rural Economy, University of Newcastle upon Tyne, Working Paper 49.

Scott M., 2002: Delivering integrated rural development: insights from Northern Ireland. „European Planning Studies” 8. DOI: https://doi.org/10.1080/0965431022000031284

Sengenberger W., 1993: Local development and international economic competition. „International Labour Review” 132, 3.

Shorthall S., Shucksmith M., 2001: Rural development in practice: issues arising in Scotland and Northern Ireland. „Community Development Journal” 36. DOI: https://doi.org/10.1093/cdj/36.2.122

Stewart K., 2001: A New Agriculture: Making the Connection. A Report on Rural Adaptation to Structural Change. Western Agri-Food Institute, Winnipeg.

Szczepaniak I., Wigier M., 2003: Identyfikacja czynników wpływających na innowacyjność małych i bardzo małych firm przemysłu spożywczego. „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej” 4.

Szymoniuk B., 2004: Klastry na terenach wiejskich oraz ich wpływ na rozwój regionów. W: Wiedza, innowacyjność, przedsiębiorczość a rozwój regionów. Red. A. Jewtuchowicz. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Uzupełnienie SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, 2004. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.

Tuzimek B., 2002: Przedsiębiorczość w społeczności lokalnej. Wymiary sukcesu wiejskich przedsiębiorców (cz. I). „Wieś i Rolnictwo” 2.

Vyakarnam S., McCullough M., 1990: Needs assessment of a rural community in the UK. In: When the harvest is in. Developing rural entrepreneurship. Ed. S. Vyakarnam. Intermediate Technology Publications, Londyn. DOI: https://doi.org/10.3362/9781780443836

Zrobek J., 1997: Wpływ warunków otoczenia na możliwości rozwoju małych przedsiębiorstw na terenach wiejskich. Rozprawa habilitacyjna. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.