Przeciwko dobru publicznemu. Wpływ ekonomii i polityki na Park Narodowy New Forest w południowej Anglii

Abstrakt

Artykuł jest studium przypadku unikalnego pod względem przyrodniczym obszaru w południowej Anglii, zwanego New Forest, przekształconego w park narodowy dopiero w 2005 r. Inspiracją do jego napisania była świadomość znaczenia parków narodowych dla ochrony środowiska w Polsce oraz przyciągające uwagę całego świata doniesienia o toczącym się konflikcie o wycinkę drzew w Puszczy Białowieskiej. Zarówno Park Narodowy New Forest, jak i Puszcza Białowieska to od lat obszary szczególnie ważne ze względu na ich szczególne walory przyrodnicze. Są miejscem rozwoju istniejących od stuleci wrażliwych ekosystemów, których dalsze przetrwanie jest obecnie zagrożone. Obszar New Forest jest od długiego czasu przedmiotem sporów dotyczących wykorzystania jego zasobów naturalnych, jak również uzasadnieniem dla powstawania wielu instytucji, których działalność ewoluowała w odpowiedzi na zmieniające się potrzeby gospodarcze i priorytety polityczne. Potrzeby ekonomiczne społeczeństwa zawsze prowadziły do konfliktów o postrzeganie tego, co stanowi możliwie najlepsze wykorzystanie ograniczonych zasobów. Czasami konflikt ten mogą wywołać argumenty dotyczące interesu narodowego; z kolei na drugiej szali kładzie się lokalne problemy i priorytety. Bez względu na skalę konfliktów interesów, muszą istnieć ramy instytucjonalne do ich rozwiązywania, jednocześnie nakierowane na ugodowe rozważenie decyzji mających na celu na ich ominięcie. Z historii Parku Narodowego New Forest mogą czerpać wnioski zarządzający innymi obszarami tego typu, także w Polsce. Artykuł przedstawia krótki rys historyczny i charakterystykę geograficzną obszaru New Forest, ze szczególnym uwzględnieniem opisu przeplatających się ze sobą nacisków ekonomicznych i zmian instytucjonalnych, sytuację dzisiejszą oraz przyszłe oczekiwania w świetle bieżących kierunków polityki. Autor konkluduje, że długofalowa międzynarodowa współpraca naukowa może dostarczyć nowej wiedzy, która przyczyni się do pielęgnowania tych unikalnych, cennych i niemożliwych do zastąpienia obszarów środowiska naturalnego.