Rural Landscape as a Value of Cultural Heritage

Maria Wieruszewska

doi:10.53098/wir.2016.4.173/10

Autor

Maria Wieruszewska prof. dr hab. Maria Wieruszewska, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Polska Akademia Nauk, Warszawa, Polska, maria.wieruszewska@irwirpan.waw.pl

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir.2016.4.173/10

Słowa kluczowe:

kultura, wartości, krajobraz kulturowy, przestrzeń wsi

Abstrakt

Autorka – etnolog i antropolog kultury – broni tezy, że krajobraz wiejski jest ważnym komponentem dziedzictwa kulturowego. Wirtualne „cyberprzestrzenie” urastają do alternatywnego środowiska życia. Przestrzeń fizyczna traci podstawy wyjaśniania świata i kształtowania doświadczeń człowieka. Zdegradowany krajobraz kulturowy wsi jest świadectwem błędnych koncepcji, a przestrzeń wsi skupia efekty deficytu wrażliwości na „długie trwanie”. W opozycji do ujęć postmodernistycznych autorka przeciwstawia się próbom zdestabilizowania kultury. Kultura jest ważna i ma znaczenie. Ochrona krajobrazu rolniczego jako szczególnie wrażliwej i cennej jakości ma sens. W konkluzji sugeruje pogłębienie refleksji humanistycznej, aby można było wdrożyć w sposób optymalny zalecenia Europejskiej Konwencji Krajobrazowej.

Artykuł powstał w ramach projektu „Lokalne dziedzictwo kulturowe w doświadczeniu ludności wiejskiej” finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki na podstawie decyzji nr DEC-2014/13/B/HS2/00832.

Bibliografia

Bach-Głowińska J. (2014). Inteligentna przestrzeń. Trzeci wymiar innowacyjności. Warsaw: Oficyna Wolters Kluwer business.

Banaszkiewicz K. (2011). Audiowizualność i mimetyki przestrzeni. Media. Narracja. Człowiek. Warsaw: Oficyna Naukowa.

Baranowski A. (2002). Koncepcja partnerstwa „miasto–wieś”. In: E. Raszeja (ed.), Obszary wiejskie. Problemy. Projekty. Wizje (pp. 32–44). Poznań: Ecovast. Polska Sekcja Europejskiego Ruchu Wsi i Małych Miast.

Burszta W.J. (2010). Samotność w świecie nadmiaru. Introduction to the Polish edition: Marc Augé (2010). Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności (p. VV–XV). Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bogunia-Borowska M. (2016). Harmonia życia społecznego. Pakiet wartości jako podstawa umowy społecznej w polskim społeczeństwie. In: Na jakich wartościach oprzeć rozwój Polski? (pp. 13–17). Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.

Degórski M., Ostaszewska K., Richling A., Solon J. (2014). Współczesne kierunki badań krajobrazowych w kontekście wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Przegląd Geograficzny, 86 (3), pp. 295–316.

Flis J. (2015). Antynomie sprzeciwu. Studia Socjologiczno-Polityczne, 1 (3), 93–103.

Grzywacz A. (2016). Las obszarem wartości społecznych. In: Na jakich wartościach oprzeć rozwój Polski? (pp. 161–165). Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.

Kapralski S. (2010). Pamięć, przestrzeń, tożsamość. Próba refleksji teoretycznej. In: S. Kapralski (ed.), Pamięć, przestrzeń, tożsamość. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Kowicki M. (2011). O wątpliwych i niewątpliwych pożytkach z badań naukowych na temat wsi w planowaniu przestrzennym i architekturze. In: M. Halamska (ed.), Wieś jako przedmiot badań naukowych na początku XXI wieku (pp. 73–87). Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Kroh A. (2014). Wesołego Alleluja Polska Ludowa. Warsaw: Iskry.

Kupidura A., Łuczewski M., Kupidura P. (2012). Wartość krajobrazu. Rozwój przestrzeni obszarów wiejskich. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Lipińska B. (2002). Kultura użytkowania przestrzeni – problem degradacji wizualnej krajobrazu wsi. In: E. Raszeja (ed.), Obszary wiejskie. Problemy. Projekty. Wizje. Poznań: ECOVAST. Sekcja Polska Europejskiego Ruchu Odnowy Wsi i Małych Miast.

Łaciak B. (2016). Jakich wartości pragniemy, by dobrze żyć. In: Na jakich wartościach oprzeć rozwój Polski? (pp. 29–32). Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.

Małecki-Tepicht S. (2016). Ekonomia jest piękna nauką? Wieś i Rolnictwo, 1 (170), 195–197.

Misztal B. (2016), Wartości. Między skąpstwem a hojnością. In: Na jakich wartościach oprzeć rozwój Polski? (pp. 123–126). Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.

Myga-Piątek U. (1999). Rola gospodarki wodnej w przemianach krajobrazu kulturowego zlewni górnej Wiercicy. Typescript of a doctor’s thesis. Uniwersytet Śląski, Sosnowiec.

Ossowski S. (1967). O nauce. In: S. Ossowski, Dzieła. Vol. 4. Warsaw: PWN.

Raszeja E. (2002). Strategia dla wiejskiej Europy – zintegrowany program odnowy wsi. In: E. Raszeja (ed.), Obszary wiejskie. Problemy. Projekty. Wizje (pp. 7–18). Poznań: ECOVAST. Sekcja Polska Europejskiego Ruchu Odnowy Wsi i Małych Miast.

Raszeja E. (2009). Krajobraz wiejski – wartość czy towar? Problemy promocji, kodyfikacji i autentyczności w projektowaniu zagospodarowania rekreacyjnego. Nauka, Przyroda, Technologie, 3 (1).

Rawski T. (2015). Socjologia polityki Sinišy Maleševicia. Studia Socjologiczno-Polityczne, Seria Nowa, 1 (3), 105–116.

Runge A., Runge J. (2008). Słownik pojęć z geografii społeczno-ekonomicznej. Katowice: Videograf Edukacja.

Sołtysiński G. (2016). Kultura i solidaryzm społeczny. Fundamenty przyszłego sukcesu. In: Na jakich wartościach oprzeć rozwój Polski? (pp. 167–169). Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.

Sztumski W. (2008). Quo ruis, homo? Środowisko życia, czas, ludzie. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk.

Wildstein B. (2016). Dlaczego nie warto odrywać człowieka od jego kulturowych uwarunkowań. Rozmowa Małgorzaty Remisiewicz z Bronisławem Wildsteinem. In: Na jakich wartościach oprzeć rozwój Polski? (pp. 41–43). Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.