Drugie domy w opiniach mieszkańców gminy Czernichów – negacja czy akceptacja?

Aneta Dacko; Sabina Janus

doi:10.53098/wir012022/04

Autor

Aneta Dacko Dr inż. Aneta Dacko, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Katedra Geodezji Rolnej, Katastru i Fotogrametrii, ul. Balicka 253a, 30-198 Kraków https://orcid.org/0000-0003-1470-5442
Sabina Janus mgr inż. Sabina Janus, Urząd Miasta Krakowa, Wydział Geodezji, Referat Uzgadniania Dokumentacji Projektowej, ul. Grunwaldzka 8, 31-526 Kraków

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir012022/04

Słowa kluczowe:

drugie domy, wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich, pozarolnicze funkcje wsi, funkcja turystyczno-wypoczynkowa wsi, opinie mieszkańców wsi

Abstrakt

Zjawisko drugich domów jest coraz szerzej dyskutowane w literaturze poświęconej rozwojowi obszarów wiejskich. Dotychczasowe badania wskazują zarówno na jego negatywne, jak i pozytywne aspekty dla rozwoju wsi. Autorki postanowiły zbadać to zjawisko poprzez wywiady przeprowadzone ze stałymi mieszkańcami popularnej pod względem turystycznym gminy Czernichów (województwo śląskie), w której liczba drugich domów stale rośnie. Głównym celem pracy było przedstawienie zjawiska drugich domów w ocenie społeczności gminy Czernichów. Na podstawie literatury przedmiotu zidentyfikowano pozytywne i negatywne skutki rozwoju drugich domów w kontekście funkcjonalno-przestrzennym oraz społecznym, które zweryfikowano w badaniu ankietowym opinii mieszkańców. Zdecydowana większość respondentów oceniła pozytywnie zjawisko drugich domów i jego wpływ na funkcjonowanie miejscowości. Pojawiły się również nieliczne opinie negatywne, które potwierdziły niejednoznaczny wpływ drugich domów na rozwój obszarów wiejskich. Niemniej jednak drugie domy w gminie Czernichów uzyskały wyraźną akceptację mieszkańców.

Bibliografia

Adamiak C. (2014). Drugie domy w Borach Tucholskich. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.

Adamiak C. (2013). Rola drugich domów w zrównoważonym rozwoju regionu turystycznego na przykładzie regionu Borów Tucholskich. Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja, 2 (12), 137–148. https://doi.org/10.5604/01.3001.0004.6934.

Barnett J. (2014). Host community perceptions of the contributions of second homes. Annals of Leisure Research, 17 (1), 10–26. https://doi.org/10.1080/11745398.2014.886156.

Brida J.G., Osti L., Santifaller E. (2011). Second homes and the need for policy planning. Tourismos: An International Multidisciplinary Journal of Tourism, 6 (1), 141–163.

Czarnecki A. (2018). Wzorce konsumpcji właścicieli drugich domów i ich znaczenie dla wielofunkcyjności wsi. Wieś i Rolnictwo, 2 (179), 209–229. https://doi.org/10.7366/wir022018/11.

Czarnecki A., Dacko A., Dacko M. (2021). Changes in mobility patterns and the switching roles of second homes as a result of the first wave of COVID-19. Journal of Sustainable Tourism, 11, 1–19. https://doi.org/10.1080/09669582.2021.2006201.

Czarnecki A., Heffner K. (2008). „Drugie domy” a zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. Wieś i Rolnictwo, 4 (141), 29–46.

Czarnecki A., Sireni M., Dacko M. (2021). Second-home owners as consumers of local food. International Journal of Consumer Studies, 2 (45), 175–187. https://doi.org/10.1111/ijcs.12610.

EEA [European Environment Agency] (2006). Urban Sprawl in Europe: The Ignored Challenge. Copenhagen: European Environment Agency.

Farstad M. (2013). Local residents’ valuation of second home owners’ presence in a sparsely inhabited area. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 13 (4), 317–331. https://doi.org/10.1080/15022250.2013.863062.

Farstad M. (2011). Rural residents’ opinions about second home owners’ pursuit of own interests in the host community. Norsk Geografisk Tidsskrift – Norwegian Journal of Geography, 65 (3), 165–174. https://doi.org/10.1080/00291951.2011.598551.

Feltynowski M. (2010). Planowanie przestrzenne na obszarach wiejskich łódzkiego obszaru metropolitarnego a problem rozprzestrzeniania się miast. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 13, 111–121.

Gallent N. (2014). The social value of second homes in rural communities. Housing, Theory and Society, 31 (2), 174–191. https://doi.org/10.1080/14036096.2013.830986.

Garton Grimwood G., Cromarty H., Kulakiewicz A. (2022). Second homes and holiday-lets in rural communities. Research Briefing. House of Commons Library, Debate Pack Number CDP 2022/0001, 3, https://researchbriefings.files.parliament.uk/documents/CDP-2022-0001/CDP-2022-0001.pdf (dostęp: 10.10.2021).

Goździewicz-Biechońska J. (2015). Planowanie przestrzenne wobec współczesnych tendencji rozwoju obszarów wiejskich. Przegląd Prawa Rolnego, 2 (17), 167–185. https://doi.org/10.14746/ppr.2015.17.2.10.

Hall C.M., Müller D.K. (red.) (2004). Tourism, Mobility and Second Homes: Between Elite Landscape and Common Ground. Clevedon: Channel View.

Heffner K. (2019). Pozarolnicza działalność gospodarcza na obszarach wiejskich. W: M. Stanny, B. Górczyńska, M. Gelo-Kluczyńska (red.). Sto lat rozwoju polskiej wsi: Przegląd bibliograficzny (s. 947–976). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Wydawnictwo Naukowe Scholar. https://doi.org/10.53098/9788365390844.

Heffner K. (2015). Przestrzeń jako uwarunkowanie rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. Wieś i Rolnictwo, 2 (167), 83–103.

Heffner K. (2014). Przestrzeń wiejska w Polsce w perspektywie 2020. Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, 154, 8–24.

Heffner K., Czarnecki A. (2015). Linking locally: Second home owners and economic development of the rural community. W: E. Kulke, P. Dannenberg (red.). Economic Development in Rural Areas: Functional and Multifunctional Approaches (s. 185–200). Farnham: Ashgate Publishing.

Heffner K., Czarnecki A. (2011). Wpływ zjawiska drugich domów na rozwój obszarów wiejskich. W: K. Heffner, A. Czarnecki (red.). Drugie domy w rozwoju obszarów wiejskich (s. 131–162). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.

Kępkowicz A. (2013). Krajobraz suburbiów – przestrzenny wymiar styku dwóch kultur: wiejskiej i miejskiej. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, 9 (3), 7–25.

Kłodziński M. (2010). Główne funkcje polskich obszarów wiejskich z uwzględnieniem dezagraryzacji wsi i pozarolniczej działalności gospodarczej. Studia Biura Analiz Sejmowych, 4 (24), 9–28.

Krysiak S. (2009). Ekologiczne aspekty przemian krajobrazów wiejskich Polski środkowej na obszarach występowania osadnictwa turystycznego. Problemy Ekologii Krajobrazu, 25, 19–26.

Krzysztofik M. (2017). Problematyka prawna pojęcia obszaru wiejskiego. Studia Iuridica Lublinensia, 26 (1), 299–314. https://doi.org/ 10.17951/sil.2017.26.1.299.

Litvin S.W., Xu G., Ferguson A.C., Smith W.W. (2013). Too attractive for its own good? South of broad, second/vacation-homes and resident attitudes. Tourism Management Perspectives, 7, 89–98. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2013.04.003.

Monitor Polski (2019). Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa, dnia 5 grudnia 2019 r., poz. 1150. Uchwała nr 123 Rady Ministrów z dnia 15 października 2019 r. w sprawie przyjęcia „Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa 2030”. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP20190001150/O/M20191150.pdf (dostęp: 10.10.2021).

Pułaska-Turyna B. (2005). Statystyka dla ekonomistów. Warszawa: Difin.

Rye J.F. (2011). Conflicts and contestations: Rural populations perspectives on the second homes phenomenon. Journal of Rural Studies, 27 (3), 263–274. https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2011.03.005.