The Last Asian Cholera Epidemic in Warsaw in the 19th Century – Prevention, Treatment and Course in Light of 1892-1894 References

Authors

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir.2020.3.188/02

Keywords:

pandemic, epidemic, cholera, Warsaw, contagion

Abstract

At the beginning of 19th century, endemic cholera in India left its backwoods and began its journey around the world. Thanks to population migration and the development of means of transport in this century the cholera pandemic reaped a harvest five times all over the world. Firstly, it was noticed as an unknown scourge, later – mainly empirically – people found how to prevent cholera and forms of treatment. Immediately after an outbreak of the fifth pandemic, in 1883 Dr Robert Koch discovered and proved that the bacterium vibrio cholerae was responsible for spreading the illness. Recognition of the aetiology of cholera made it possible to make some kind of preparation for its appearance in Warsaw. The epidemic appeared in September 1892, the following year it was mild, it became serious only in 1894. It expanded mainly among the lowest social strata, where 1514 people were infected in that year, of which over a third died. In comparison to 1852, when 11042 Warsaw inhabitants fell sick (4747 died), the last epidemic of 19th century was mild, but nonetheless the mortality was still high (39.9%). The causes were seen in lack of access to clear, filtered water in the biggest outbreaks, in Szmulowizna, Mokotów and Ochota, poor sanitary conditions and an inadequate diet. An additional impediment was the delayed arrival of cholera patients in hospitals, who often ended up there nearly dead. This was the result of the rumour throughout Warsaw that hospital doctors were poisoning patients in order to end the epidemic. Despite the difficulties, the epidemic in Warsaw ended in Autumn 1894 and the worldwide pandemic ended two years later.

References

Biegański W. (1901). Wykłady o chorobach zakaźnych ostrych przez Władysława Biegańskiego. Tom Drugi Grypa.–Zapalenie płuc włókninowe.–Gruźlica.–Dyzenterya.–Cholera.–Zapalenie opon mózgordzeniowych nagminne.–Tężec.–Zimnica.–Zakażenie wąglikowe.–Nosacizna.–Wścieklizna, https://pbc.gda.pl/dlibra/doccontent?id=28861(dostęp: 14.09.2020).

Dzierżawski B., Hewelke O., Janowski W., Zawadzki J. (1892). Cholera, jej dawniejsze epidemije u nas, przyczyny, objawy, zapobieganie i leczenie, https://sbc.org.pl/dlibra/publication/110094/edition/107260/content (dostęp: 14.09.2020).

Hewelke O. (1892). Przegląd krytyczny niektórych metod leczenia cholery. [Rzecz czytana na posiedzeniu Tow. Lekarskiego Warszawskiego d. 30 Sierpnia 1892 r.], Gazeta Lekarska, 12 (37), 757–764.

Janicka I. (2018). Uwarunkowania i przebieg epidemii cholery w guberni mohylewskiej w 1848 roku. Przeszłość Demograficzna Polski, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-2d0242a1-fcf8-4d3d-9f8b-b3f230c971d7 (dostęp: 14.09.2020).

Janowski W. (1892a). Badanie bakteryjologiczne pierwszych dwóch przypadków cholery w Warszawie. Gazeta Lekarska, 12 (40), 852–856.

Janowski W. (1892b). Przebieg epidemii cholery azyatyckiej w Warszawie. Gazeta Lekarska, 12 (41), 869–874.

Janowski W. (1892c). Wiadomości bieżące [Epidemija cholery]. Gazeta Lekarska, 12 (42), 902–904.

Kowalski H. (1892). Cholera azyatycka na podstawie dawniejszych i nowoczesnych wyników nauki, Tarnów: Nakładem Księgarni Karola Raschki. W drukarni Józefa Styrny.

Kwiatkowski Z.A. (2017). Robert Koch (1843–1910) w 150 rocznicę urodzin, https://www.microbiology.pl/historia/wspomnienia-o-mikrobiologach-polskich/robert-koch-a-kwiatkowski/ (dostęp: 14.09.2020).

Markiewicz S., Natanson L. (1885). Poglądy Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego w sprawie urządzenia rewirów sanitarnych na wypadek wybuchu cholery w Warszawie przedstawione JW. Prezydentowi m. Warszawy. Pamiętnik Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego, 81 (1), 109–138.

Naruszewicz-Lesiuk D., Stypułkowska-Misiurewicz H. (2017). Epidemie cholery wczoraj i dziś. 100-lecie działalności Państwowego Zakładu Higieny w zwalczaniu i ochronie przed zawleczeniem cholery do kraju. Przegląd Epidemiologiczny, 71 (4), 661–670.

Pechkranc S. (1894). Wiadomości bieżące – Oddział dla chorych cholerycznych w szpitalu starozakonnych […]. Gazeta Lekarska, 14 (31), 837–840.

Polak J. (1893). Sprawozdanie z epidemii cholery w Warszawie w r. 1892. Pamiętnik Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego, 89 (1), 245–248.

Przewoski E. (1892). Posiedzenie kliniczne z dn. 20 września 1892 r. – Sprawozdanie z wycieczki do Lublina i okolic w celu rozpoznania natury panującej tam epidemii. Pamiętnik Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego, 88 (4), 868–872.

Serkowski S. (1905). Epidemiologia i profilaktyka cholery, Łódź: Tłocznia J. Szcześniewskiego i S-ki Piotrkowska nr 141.

Świątecki W. (1893). Wiadomości bieżące – O pierwszych przypadkach cholery […]. Gazeta Lekarska, 13 (45), 1203–1204.

Świątecki W. (1894a). Wiadomości bieżące – Do oddziału cholerycznego […]. Gazeta Lekarska, 14 (7), s. 193.

Świątecki W. (1894b). Wiadomości bieżące – W oddziale dla chorych cholerycznych […]. Gazeta Lekarska, 14 (36), 977.

Stypułkowska-Misiurewicz H. (2010). Tajemnica chorobotwórczości Vibrio Cholerae przecinkowca cholery w sto lat po śmierci Roberta Kocha. Postępy Mikrobiologii, 49 (4), 317–323.

Tchórznicki J. (1893). Przewodnik dla Służby Zdrowia (tak zwanych „sanitarzy”) pracujących podczas epidemii cholery. Na podstawie praktyki sanitarnej i instrukcyi rządowych. Warszawa, https://polona.pl/item/przewodnik-dla-sluzby-zdrowia-tak-zwanych-sanitarzy-pracujacej-podczas-epidemii,NzU4NjUwOTU/8/#info:metadata (dostęp: 14.09.2020).

Archiwum Państwowe w Warszawie, 72/1133 Warszawska Gubernialna Rada Opieki Społecznej, sygn. 1671- k. 2–406.

Archiwum Państwowe w Warszawie, 72/1416 Kancelaria Gubernatora Warszawskiego, sygn. 299- k. 782, sygn. 300- k. 415, 419, 421, 422, 437, 439, 444, 451, 458.

Article file downloads

1509

Pages

31-43

How to Cite

Masłowska, M. (2020) “The Last Asian Cholera Epidemic in Warsaw in the 19th Century – Prevention, Treatment and Course in Light of 1892-1894 References”, Wieś i Rolnictwo. Warszawa, PL, (3 (188), pp. 31–43. doi: 10.53098/wir.2020.3.188/02.