Wybrane koncepcje rozwoju w ujęciu antropologa kultury

Maria Wieruszewska

Authors

Maria Wieruszewska Autorka jest pracownikiem naukowym Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN

Keywords:

anthropology, economics, sociology, globalization, culture, communitarianism, liberalism, development, sustainability, village

Abstract

The article argues for the need to take into account comparative perspectives for the development of concepts of cultural anthropology. The article refers to two previous texts that have appeared in the last issue of the quarterly “Village and Agriculture“ (3/2013). Three levels of analysis are introduced and are related, firstly, to the conceptualization of development and progress in sociology against a background of the evolution of social thought, secondly, with the concept of sustainable development in the dimensions of the concept and ideology and, thirdly, the growing importance of culture in the development process, with particular attention to the relationship between culture and the economy. The article concludes with reflection on ways of conceptualizing sustainable development as perceived as a cultural response to the trends caused by the processes of globalization.

References

Bauman Z., 1998: Ideologia. W: Encyklopedia socjologii. T. 1. Oficyna Naukowa, Warszawa: 297-301.

Bell D., 1994: Kulturowe sprzeczności kapitalizmu. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Bucholc M., 2010: Corporate social responsibility w Unii Europejskiej – prawne zaklinanie Gospodarki? W: Kultura i gospodarka. Red. J. Kochanowicz, M. Marody. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa: 129-173.

Buchowski M., 1996: Klasa i kultura w okresie transformacji: Antropologiczne studium przypadku społeczności lokalnej. Centre Marc Bloch, Berlin.

Buchowski M., Burszta W.J., 1992: O założeniach interpretacji antropologicznej. PWN, Warszawa.

Bukraba-Rylska I., 2011: Dziedzictwo kulturowe jako czynnik rozwoju obszarów wiejskich. W: Rozwój obszarów wiejskich w Polsce. Diagnozy, strategie, koncepcje polityki. Red. I. Nurzyńska, M. Drygas. IRWiR PAN, Warszawa: 219-238.

Carley M., Spapens P., 2000: Dzielenie się światem. Zrównoważony sposób życia i globalnie sprawiedliwy dostęp do zasobów naturalnych w XXI wieku. Tłum. J. Bałdyga. Instytut na rzecz Ekorozwoju. Białystok – Warszawa.

Collins R.,2004: Interaction ritual chains. Princeton University Press, Princeton, NJ.

Flis M., Romaniszyn K., 2000: A Search for unity in diversity cultural globalization in anthropological perspective. Konferencja EASA “Crossing Categorial Boundaries: Religion as Politics? Politics as Religion”, 26-29 VII.

Giddens A., 2000: Runway world. How globalization is reshaping our lives. Routledge, New York.

Giza-Poleszczuk A., 2010: Gospodarka i uczucia moralne. W: Kultura i gospodarka. Red. J. Kochanowicz, M. Marody. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa: 7-20.

Gorlach K., Klekotko M., Nowak P., 2013: Rozwój społeczny – rozwój zrównoważony – postęp: przyczynek do przemian obszarów wiejskich. „Wieś i Rolnictwo” 3 (160): 7-27.

Harrison L.E., Huntington S.P. (red.), 2003: Kultura ma znaczenie. Tłum. S. Dymczyk. Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.

Hayek F., 1998: Indywidualizm i porządek ekonomiczny. Wydawnictwo Znak, Kraków.

Himmelfarb G., 1996: The Illusion of Cosmopolitanism. In: For Love of Country. Debating the Limits of Patriotism. Ed. J. Cohen. Boston.

Janikowski R., 2009: Kultura osią zrównoważonego rozwoju. W: Kultura a zrównoważony rozwój, ład przestrzenny, dziedzictwo. Red. R. Janikowski, K. Krzysztofek. Polski Komitet do spraw UNESCO, Warszawa: 17-39.

Kapciak A., 1993: Wokół antropologii współczesności. W: Kulturowy wymiar przemian społecznych. Red. A. Jawłowska, M. Kempny, E. Tarkowska. IFiS PAN, Warszawa.

Kerckhove D., 2001: Powłoka kultury. Mikom, Warszawa.

Krzyworzeka A., 2013: Antropologia ekonomiczna w badaniach rolników i społeczności Wiejskich. „Wieś i Rolnictwo” 3 (160): 53-73.

Kuniewski J., 2003: Stowarzyszenie kontra wspólnota! O fatalnych skutkach naruszenia symbiozy. W: Wymiary globalizacji kulturowej. Wyzwania badawcze. Red. M. Kempny, G. Woroniecka. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Informatyki i Ekonomii Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, Olsztyn: 67–88.

Mach Z., 1998: Antropologia. W: Encyklopedia socjologii. Oficyna Naukowa, Warszawa: 35-42.

Michalski K. (red.), 1990: Rozmowy w Castel Gandolfo. O kryzysie. Res Publica, Warszawa.

Parszutowicz P., 2013: Fenomenologia form symbolicznych. Podstawowe pojęcia i inspiracje „późnej” filozofii Ernsta Cassirera. IFiS PAN, Warszawa.

Postman N., 1995: Triumf techniki nad kulturą. PIW, Warszawa.

Sandel M.J., 2004: Republika proceduralna i nieuwarunkowana jaźń. W: Komunitarianie. Wybór tekstów. Tłum. P. Rymarczyk, T. Szubka. Red. P. Śpiewak. Fundacja ALETHEIA, Warszawa: 71-90.

Sandel M.J., 2012: Czego nie można kupić za pieniądze. Moralne granice rynku. Tłum. A. Chromik, T. Sikora. KURHAUS, Warszawa.

Staniszkis J., 2003: Zwierzę niepolityczne. Zbiór artykułów naukowych, publicystycznych oraz felietonów z lat 1970–2001. Red. J. Bartmiński, P. Churo. Wydawnictwo Antyk, Marcin Dybowski, Warszawa.

Stasiuk K., 2003: Krytyka kultury jako krytyka komunikacji. Pomiędzy działaniem komunikacyjnym, dyskursem a kultura masową. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.

Szacki J., 1983: Historia myśli socjologicznej. T. 1 i 2. PWN, Warszawa.

Szacki J., 2004: O tożsamości (zwłaszcza narodowej). „Kultura i Społeczeństwo” XLVIII, 3:9–40.

Szczepański J., 1966: Elementarne pojęcia socjologii. PWN, Warszawa.

Turner J.H., Stets J.E., 2009: Socjologia emocji. Tłum. M. Bucholc. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Tyszka A., 1999: Kultura jest kultem wartości. Aksjologia społeczna – studia i szkice. Wydawnictwo Antyk, Marcin Dybowski, Warszawa.

Weber M., 2002: Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Wieruszewska M., 2005: Globalizacja jako tło refleksji o kulturze wsi. W: Zagrożenie tożsamości? Problematyka globalizacji w zainteresowaniach polskiej antropologii. Seria „Archiwum Etnograficzne PTL” 43. Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Łódzki, Wrocław – Łódź: 84–93.

Wieruszewska M., 2008: Tożsamość kulturowa wsi. Kwestie i zobowiązania. „Przegląd Humanistyczny” 6 (411): 31–45.

Wieruszewska M., 2012: Kultura – gospodarka. Przestrzeń dla humanistów. „Etnografia Polska” LVI, 1–2: 143–155.

Wnuk-Lipiński E., 2004a: Świat międzyepoki. Globalizacja – demokracja – państwo narodowe. Znak – ISP PAN, Kraków – Warszawa.

Wnuk Lipiński E., 2004b: Oblicza globalizacji – konceptualizacja pojęcia. W: Globalizacja i co dalej. Red. S. Amsterdamski. IFiS PAN, Warszawa: 15–30.

Zabłocki G., 2002: Rozwój zrównoważony – idee, efekty, kontrowersje (perspektywa socjologiczna). Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń.

Zybała A., 2004: Globalna korekta. Szanse dla Polski w zglobalizowanym świecie, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.

Zybertowicz A., 2013: Teorie są po to, by je sprawdzać. „w Sieci” 39 (43): 114.