Ucieczka z wielkiego miasta na wieś jako styl życia. Migracje wielkomiejskie do mazurskiej gminy Stare Juchy
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir.2025.1.206/02Słowa kluczowe:
migracja na wieś, migranci z miast, migracje lifestyle’owe, style życia, MazuryAbstrakt
Stare Juchy na Mazurach Garbatych to ciekawa pod względem socjologicznym gmina ze względu na odbywające się w niej procesy migracyjne. Od lat 90. XX w. wielu mieszkańców gminy emigruje do miast lub za granicę, głównie do Islandii, a równocześnie zachodzi proces odwrotny – migrowania do gminy mieszkańców dużych miast. W artykule opisano jedynie fenomen migracji z wielkich miast do wsi starojuskich. Na przełomie drugiej i trzeciej dekady XXI w. wśród nowych osadników z gminy Stare Juchy zrealizowano badania jakościowe, które miały odpowiedzieć na pytania o motywy migracji na wieś, integrację z miejscowymi i problemy w adaptacji do nowego środowiska przyrodniczego i społecznego. Wśród przybyszów z miasta można było wyróżnić dwie grupy różniące się profilem demograficzno-społecznym, motywami migracji na wieś, źródłem dochodów i pewnymi zauważalnymi praktykami związanymi ze stylem życia, który okazał się kategorią dystynktywną nie tylko między nowymi osadnikami a dotychczasowymi mieszkańcami starojuskich wsi, ale też między nowymi osadnikami.
Bibliografia
Augé M. (2010). Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bartolini L., Gropas R., Triandafyllidou A. (2017). Drivers of highly skilled mobility from Southern Europe: Escaping the crisis and emancipating oneself. Journal of Ethnic and Migration Studies, 43(4), 652–673.
Benson M., O’Reilly K. (2016). From lifestyle migration to lifestyle in migration: Categories, concepts and ways of thinking. Migration Studies, 4(1), 20–37.
Benson M., O’Reilly K. (2009). Migration and the search for a better way of life: A critical exploration of lifestyle migration. The Sociological Review, 57(4), 608–625.
Bourdieu P. (2022). Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Bourdieu P. (2009). Rozum praktyczny. O teorii działania. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Budyta-Budzyńska M. (2022). Islandory i nowowiejscy. Migracje wiejskie na przykładzie mazurskiej gminy Stare Juchy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Budyta-Budzyńska M. (2020). Mobilność przestrzenna na obszarach peryferyjnych na przykładzie emigracji zagranicznych ze Starych Juch i imigracji wielkomiejskiej do Starych Juch. Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 1(175), 121–142.
Budyta-Budzyńska M. (2018). Emigracja ze Starych Juch jako przykład emigracji z peryferii. W: H. Chałupczak, M. Lesińska, E. Pogorzała, T. Browarek (red.). Polityka migracyjna w obliczu współczesnych wyzwań. Teoria i praktyka (s. 455–482). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Budyta-Budzyńska M. (2017). Emigracja powrotna – zyski i straty, kapitały i przekazy migracyjne. Na przykładzie reemigracji z Islandii do Starych Juch. Seria: CMR Working Papers, 101/159. Warszawa: Ośrodek Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego.
Bukraba-Rylska I., Burszta W. (red.). (2011). Stan i zróżnicowanie kultury wsi i małych miast w Polsce. Kanon i rozproszenie. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Castles S. (2010). Understanding global migration: A social transformation perspective. Journal of Ethnic and Migration Studies, 36(10).
Cegiełka Z., Kawecki M. (1998). Monografia gminy Stare Juchy. Suwałki: Wydawnictwo Zbigniew Filipkowski.
Cieśla W. (2019). Neowieśniacy. Newsweek, 39, 36–39.
EFS [Europejski Fundusz Społeczny] (2009). Migracje zarobkowe i powrotne w Polsce oraz w województwie warmińsko-mazurskim. http://wupolsztyn.praca.gov.pl/documents/106902/983431/Migracje%20zarobkowe%20i%20powrotne%20-%20raport%20ekspercki?version=1.0&t=1409733662079 (dostęp: 20.07.2021).
Gdula M., Sadura P. (red.). (2012). Style życia i porządek klasowy w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Giddens A. (2002). Nowoczesność i tożsamość. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Gosnell H., Abrams J. (2009). Amenity migration: Diverse conceptualizations of drivers, socioeconomic dimensions, and emerging challenges. GeoJournal, 76(4), 303–322
Goszczyński W., Kamiński R., Knieć W. (2013). Dylemat linoskoczka, czyli o profesjonalizacji autentyczności i perspektywach rozwoju organizacji pozarządowych na wsi i w małych miastach. Toruń–Warszawa: Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich.
Halamska M. (2016). Procesy zmian struktury społecznej wsi, czyli jak do tego doszło. W: M. Halamska, S. Michalska, R. Śpiewak (red.). Studia nad strukturą społeczną wiejskiej Polski. Tom 1: Stare i nowe wymiary społecznego zróżnicowania (s. 72–96). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Halamska M. (2013). Żyć na wsi. Elementy stylu życia. Wieś i Rolnictwo, 1(158), 25–43.
Halamska M., Hoffman R., Stanny M. (2017). Studia nad strukturą społeczną wiejskiej Polski. Tom 2: Przestrzenne zróżnicowanie struktury społecznej. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kamińska A. (2011). Miastowi. Slow food i aronia losu. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Korpela M. (2019). Searching for a countercultural life abroad: Neonomadism, lifestyle mobility or bohemian lifestyle migration? Journal of Ethnic and Migration Studies, 46(15), 3352–3369.
Kramarczyk J. (2018). Życie we własnym rytmie. Socjologiczne studium „slow life” w dobie społecznego przyspieszenia. Kraków: Universitas.
Laskowska-Otwinowska J. (2008). Globalne przepływy kulturowe a obecność nowoosadników na wsi polskiej. Łódź: Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne.
Łaciak B. (red.). (2010). Polskie style życia. Między miastem a wsią. V Kongres Obywatelski. Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.
Łukowski W. (2002). Społeczne tworzenie ojczyzn. Studium tożsamości mieszkańców Mazur. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Markowska B. (red.). (2010). „Po co pamiętać razem?”. Praktyki pamięci a kultura obywatelska kobiet w gminie Stare Juchy i powiecie ełckim. Warszawa: Collegium Civitas. https://www.civitas.edu.pl/pub/publikacje_cc/Po_co_pamietac_razem.pdf (dostęp: 20.07.2021).
McGarrigle J. (2022). Lifestyle migration. W: P. Scholten (red.). Introduction to Migration Studies (s. 169–177). Seria: IMISCOE Research Series. Cham: Springer.
Mitchell C. (2004). Making sense of counterurbanisation. Journal of Rural Studies, 20(1), 15–34.
Podedworna H. (2006). Przemiany zbiorowości wiejskich. W: J. Wasilewski (red.). Współczesne społeczeństwo polskie. Dynamika zmian (s. 199–220). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Population, Space and Place (2023). Virtual special issue: Internal migration in times of COVID-19. Population, Space and Place, 29(7).
Rosner A. (2005). Zróżnicowanie przestrzenne obszarów wiejskich w Polsce. W: A. Rosner (red.). Uwarunkowania i kierunki przemian społeczno-gospodarczych na obszarach wiejskich. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Siciński A. (2002). Styl życia, kultura, wybór. Szkice. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Siciński A. (1976). Styl życia – problemy pojęciowe i teoretyczne. W: A. Siciński (red.). Style życia. Koncepcje i propozycje (s. 15–32). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Śpiewak R. (2016). Wiejska gentryfikacja: definicje, znaczenie i skutki procesu. W: M. Halamska, S. Michalska, R. Śpiewak (red.). Studia nad strukturą społeczną wiejskiej Polski. Tom 1: Stare i nowe wymiary społecznego zróżnicowania (s. 129–157). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Torkington K. (2012). Place and lifestyle migration: The discursive construction of ‘glocal’ place-identity. Mobilities, 7(1), 71–92.
Urząd Gminy Stare Juchy (2014). Strategia zrównoważonego rozwoju gminy Stare Juchy do 2020 roku. Stare Juchy: Stowarzyszenie na rzecz rozwoju Gminy Stare Juchy.
US [Urząd Statystyczny] (2017). Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie warmińsko-mazurskim. Olsztyn: Urząd Statystyczny w Olsztynie.
Wywiady z badania „Mobilność przestrzenna na obszarach peryferyjnych: przypadek migracji z gminy i do gminy Stare Juchy” [w posiadaniu autorki].
Pobrania
Liczba pobrań artykułu
Strony
Jak cytować
Numer
Dział
