Stulecie polskiego planowania regionalnego i przestrzennego

Autor

  • Grzegorz Gorzelak Prof. dr hab. Grzegorz Gorzelak, Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG), ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa https://orcid.org/0000-0001-5605-8314

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir042021/01

Słowa kluczowe:

planowanie przestrzenne, planowanie regionalne, rozwój regionalny

Abstrakt

Artykuł przedstawia krytyczne ujęcie historii planowania przestrzennego i planowania regionalnego w Polsce w latach 1918–2022. Prezentowane są najważniejsze ujęcia planistyczne konfrontowane następnie z procesami przestrzennymi zachodzącymi w Polsce.

Bibliografia

Biuletyn Urbanistyczny (1938). 6 (1).

Böhm A. (2009). Zarys początków współczesnego planowania przestrzennego na terenach górskich. Czasopismo Techniczne. Architektura, 106 (10), 2-A, 19–26.

Chmielewski J.M., Turek A., Kardaś A. (2014). Tendencje rozwoju pasma północnego obszaru metropolitalnego Warszawy. Studia Regionalne i Lokalne, 2 (56). https://doi.org/10.7366/1509499525604

Gorzelak G. (1990). Kryzys a zmiany strukturalne w Polsce i innych krajach. Gospodarka Narodowa, 1.

Gorzelak G. (1989). Rozwój regionalny Polski w warunkach kryzysu i reformy. Seria: Rozwój Regionalny, Rozwój Lokalny, Samorząd Terytorialny, nr 14. Warszawa: Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, Instytut Gospodarki Przestrzennej.

Gorzelak G., Jałowiecki B. (2000). Metodologiczne podstawy strategii rozwoju regionu na przykładzie województwa lubuskiego. Studia Regionalne i Lokalne, 3 (3).

Gorzym-Wilkowski W.A. (2012). Planowanie zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego w okresie powojennym – praktyka wobec teorii i ustawodawstwa. Studia Regionalne i Lokalne, 1 (47), 24–42.

Gorzym-Wilkowski W.A. (2011). Pół wieku ewolucji teorii i praktyki planowania przestrzennego w Polsce. W: M. Soja, A. Zborowski (red.). Człowiek w przestrzeni zurbanizowanej (s. 193–204). Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Jałowiecki B. (1982). Strategia uprzemysłowienia Polski a proces urbanizacji. Biuletyn KPZK PAN, 119.

Kowalewski A. (1981). Warszawa. Problemy rozwoju. Warszawa: Książka i Wiedza.

Kowalewski A., Markowski T., Śleszyński P. (red.) (2018). Koszty chaosu przestrzennego. Seria: A. Kowalewski, T. Markowski, P. Śleszyński (red.). Studia Nad Chaosem Przestrzennym, t. 2. Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.

Kowalewski A., Nowak M.J. (2018). Chaos przestrzenny i prawo. Uwarunkowania, procesy, skutki, rekomendacje. Seria: A. Kowalewski, T. Markowski, P. Śleszyński (red.). Studia Nad Chaosem Przestrzennym, t. 1. Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.

Malisz B. (red.) (1978). 40 lat planowania struktury przestrzennej Polski. Seria: Studia – Polska Akademia Nauk. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, t. 64. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Monitor Polski (2001). Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2001 r. o ogłoszeniu Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju. Załącznik do obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2001 r.: „Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju”. Monitor Polski, nr 26, poz. 432. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP20010260432/O/M20010432.pdf (dostęp: 5.10.2021).

Olechnicka A., Herbst M. (red.) (2019). Równość czy efektywność rozwoju. Eseje inspirowane dorobkiem naukowym Grzegorza Gorzelaka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

RCSS [Rządowe Centrum Studiów Strategicznych] (2005). Zaktualizowana koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju. Warszawa: RCSS. http://orka.sejm.gov.pl/Druki5ka.nsf/0/C8D673D62E6D8EF9C12570AD00418FDE/$file/4-%20koncepcja.pdf (dostęp: 5.10.2021).

Solarek K. (2014). Rozwój urbanistyczny Warszawy – plany i rzeczywistość. https://www.igipz.pan.pl/tl_files/igipz/ZGiK/projekty/UHI/2014/ksolarek.pdf (dostęp: 5.10.2021).

Studium planu krajowego (1947). J. Chmielewski, K. Dziewoński, B. Malisz (oprac.). Warszawa: Główny Urząd Planowania Przestrzennego.

Swianiewicz P., Flis J. (2021). Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych - reguły podziału. Warszawa: Fundacja Batorego.

Śleszyński P. (2015). Błędy polskiej polityki przestrzennej i krajobrazowej oraz propozycje ich naprawy. Problemy Ekologii Krajobrazu, 40, 27–44.

Śleszyński P., Kowalewski A., Markowski T. (2018). Synteza. Uwarunkowania, skutki i propozycje naprawy chaosu przestrzennego. Seria: A. Kowalewski, T. Markowski, P. Śleszyński (red.). Studia Nad Chaosem Przestrzennym, t. 3. Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.

Toeplitz K.L. (1978). Pierwszy plan krajowy. W: B. Malisz (red.). 40 lat planowania struktury przestrzennej Polski (s. 23–43). Seria: Studia – Polska Akademia Nauk. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, t. 64. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Winiarski B. (1961). Aktywizacja regionów gospodarczo nierozwiniętych. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Gospodarcze.

Zawadzki S.M. (1963). Centralny Okręg Przemysłowy. Przyczynek do zagadnienia genezy struktury przestrzennej przemysłu polskiego. Przegląd Geograficzny, 35 (1).

Pobrania

Liczba pobrań artykułu

181

Strony

11-36

Jak cytować

Gorzelak, G. (2022) „Stulecie polskiego planowania regionalnego i przestrzennego”, Wieś i Rolnictwo, (4 (193), s. 11–36. doi: 10.53098/wir042021/01.