Czy istnieje teoria rozwoju obszarów wiejskich i czy takiej teorii potrzebujemy?

Autor

  • Jerzy Wilkin Prof. dr hab. Jerzy Wilkin, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa, jwilkin@irwirpan.waw.pl

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir.2018.1.178/01

Słowa kluczowe:

obszary wiejskie, teoria rozwoju, socjologia wsi, ekonomia wsi, badania interdyscyplinarne

Abstrakt

Autor stawia w artykule pytania o kierunki i stan zaawansowania naukowego badań nad rozwojem obszarów wiejskich oraz dokonuje przeglądu najważniejszych osiągnięć naukowych w zakresie dyscyplin zajmujących się tymi obszarami. W artykule uzasadniana jest teza o specyficznym charakterze obszarów wiejskich jako wyodrębnionego przedmiotu badań. Autor formułuje też wniosek o potrzebie kreowania interdyscyplinarnej teorii rozwoju obszarów wiejskich i przedstawia dorobek nauk społecznych, a zwłaszcza socjologii, ekonomii i geografii społeczno-ekonomicznej, które mogą stanowić podstawy takiej teorii.

Bibliografia

Acemoglu D., Robinson J.A. (2014). Dlaczego narody przegrywają. Tłum. J. Łoziński. Poznań: Zysk i S-ka.

Bański J. (2011). Wieś w badaniach geograficznych – ewolucja badań i przegląd koncepcji obszaru wiejskiego. W: M. Halamska (red.). Wieś jako przedmiot badań naukowych na początku XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Bański J. (2017). Rozwój obszarów wiejskich. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Bański J. (red.) (2016). Atlas obszarów wiejskich w Polsce. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. S. Leszczyckiego PAN.

Bujak F. (1901). Maszkienice, wieś powiatu brzeskiego. Stosunki gospodarcze i społeczne. Kraków: Akademia Umiejętności.

Bujak F. (1903). Żmiąca. Wieś powiatu limanowskiego. Kraków: Gebethner i Spółka.

Bujak F. (1914). Maszkienice, wieś powiatu brzeskiego. Rozwój od 1900 do 1911. Kraków: Akademia Umiejętności.

Bukraba-Rylska I. (2004). Sto lat monografii wsi w Polsce: studium jubileuszowe. Wieś i Rolnictwo, 4, 160–174.

Bukraba-Rylska I. (2008). Socjologia wsi polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Cloke P. (2006). Conceptualizing rurality. W: P. Cloke, T. Marsden, P. Mooney (red.). Handbook of Rural Studies (s. 18–28). London: Sage Publications.

Fiedor B., Kociszewski K. (red.) (2010). Ekonomia rozwoju. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

Gałęski B. (1966). Socjologia wsi. Pojęcia podstawowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Gorlach K. (2004). Socjologia obszarów wiejskich. Problemy i perspektywy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Halamska M. (2013). Wiejska Polska na początku XXI wieku. Rozważania o gospodarce i społeczeństwie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Halamska M. (red.) (2011). Wieś jako przedmiot badań naukowych na początku XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Hayek F. von (1945). The use of knowledge in society. American Economic Review, 35 (4), 519–530.

Heller M. (2011). Podglądanie wszechświata. Kraków: Znak.

Heller M. (2016). Nauka jako kontemplacja. Nauka, 1, 7–9.

Kamińska W., Heffner K. (red.) (2011a). Obszary wiejskie. Wielofunkcyjność, migracje, nowe wizje rozwoju. Warszawa: Polska Akademia Nauk, Komitet Przestrzennego Rozwoju Kraju (Studia, t. 133).

Kamińska W., Heffner K. (red.) (2011b). Dychotomiczny rozwój obszarów wiejskich? Czynniki progresji, czynniki peryferyzacji. Warszawa: Polska Akademia Nauk, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju (Studia, t. 137).

Klekotko M., Gorlach K. (2011). Miejsce, lokalność, globalizacja. Przyczynek do problematyki socjologii wsi (i nie tylko) w społeczeństwie ponowoczesnym. W: H. Podedworna, A. Pilichowski (red.). Obszary wiejskie w Polsce. Różnorodność i procesy różnicowania. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Polskie Towarzystwo Socjologiczne.

Kłodziński M. (1996). Wielofunkcyjny rozwój terenów wiejskich w Polsce i krajach Unii Europejskiej. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.

Kuhn T. (2003). Droga po Strukturze. Eseje filozoficzne z lat 1970–1993 i wywiad-rzeka z autorem słynnej „Struktury rewolucji naukowych”. Tłum. S. Amsterdamski. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Lewicka M. (2012). Psychologia miejsca. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Łuczewski M. (2012). Odwieczny naród. Polak i katolik w Żmiącej. Toruń: Fundacja na rzecz Nauki Polskiej i Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Marsden T. (2006). Pathways in the sociology of rural knowledge. W: P. Cloke, T. Marsden, P. Mooney (red.). Handbook of Rural Studies (s. 3–17). London: Sage Publications.

Mokrzycki E. (2007). Do nauki przychodzi się nie tylko z pytaniami. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

Podedworna H., Pilichowski A. (red.) (2011). Obszary wiejskie w Polsce. Różnorodność i procesy różnicowania. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Polskie Towarzystwo Socjologiczne.

Rosner A., Stanny M. (2016). Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap II. Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich. Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.

Stiglitz J.E., Sen A., Fitoussi J.-P. (2013). Błąd pomiaru. Dlaczego PKB nie wystarcza. Raport Komisji d.s. Pomiaru Wydajności Ekonomicznej i Postępu Społecznego. Tłum. A. Kliber, P. Kliber. Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.

Szczepański J. (1993). Humanistyczna wizja wsi. Przegląd Humanistyczny, 3 (318), 1–10.

Sztompka P. (1985). Teoria socjologiczna końca XX wieku. Wstęp do wydania polskiego. W: J.H. Turner. Struktura teorii socjologicznej (s. 9–53). Tłum. G. Woroniecka i in. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Turner J.H. (1985). Struktura teorii socjologicznej. Tłum. G. Woroniecka i in. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Turowski J. (1995). Socjologia wsi i rolnictwa. Wyd. 2 poszerzone. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

UNDP (2000). Raport o rozwoju społecznym Polska 2000. Rozwój obszarów wiejskich. K. Gorlach (red. nauk.). Warszawa.

Wilkin J. (2016). Instytucjonalne i kulturowe podstawy gospodarowania. Humanistyczna perspektywa ekonomii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Wierzbicki Z.T. (1963). Żmiąca w pół wieku później. Wrocław: Ossolineum.

Pobrania

Liczba pobrań artykułu

257

Strony

15-32

Jak cytować

Wilkin, J. (2018) „Czy istnieje teoria rozwoju obszarów wiejskich i czy takiej teorii potrzebujemy?”, Wieś i Rolnictwo. Warszawa, PL, (1 (178), s. 15–32. doi: 10.53098/wir.2018.1.178/01.