Gospodarka owczarska na terenach górskich jako przykład wielofunkcyjnego rolnictwa

Dorota Klepacka-Kołodziejska

doi:10.53098/wir.2009.4.145/06

Autor

Dorota Klepacka-Kołodziejska Autorka jest pracownikiem naukowym Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir.2009.4.145/06

Słowa kluczowe:

wielofunkcyjność rolnictwa, gospodarka owczarska, obszary górskie i podgórskie

Abstrakt

W artykule przedstawiono gospodarkę owczarską jako przykład rolnictwa wielofunkcyjnego. Omawiana gałąź produkcji jest optymalnym rozwiązaniem dla rolnictwa terenów górskich z punktu widzenia ich warunków naturalnych oraz jej dość niskiej kapitałochłonności. Jest unikatową kombinacją produkcji licznych dóbr rynkowych, lecz również licznych dóbr publicznych istotnych dla całego społeczeństwa. Jest to również gałąź produkcji bardzo zrównoważona, dająca możliwości ekonomiczne, wpływająca na równowagę społeczną przy zachowaniu dbałości o środowisko. Odnowa tej, niestety, niemal zaniechanej działalności jest szansą dla ożywienia obszarów górskich i podgórskich.

Bibliografia

Beskidzki serwis internetowy, 2008: http://www.e-beskidy.com/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=1259

Drożdż A., 2001: Rola owiec w kształtowaniu i utrzymaniu krajobrazu górskiego. Materiały z konferencji Trwała okrywa roślinna jako podstawa zrównoważonego rolnictwa w zlewniach karpackich. Jaworki, 9–11.10.2001.

Drożdż A., Góra-Drożdż E., 1998: Znaczenie owczarstwa górskiego dla zrównoważonego rozwoju regionów górskich. „Wiadomości Ziem Górskich” 7 (11).

Fałkowski J., 2008: Wielofunkcyjność rolnictwa – przegląd literatury przedmiotu. Maszynopis.

Gawlik J., 2006: Aktualne możliwości rozwoju owczarstwa w Polsce. „Lubuskie Aktualności Rolnicze” 12.

Greulich S., 1981: Rys historyczny owczarstwa krajowego. Zootechniczny Zakład Doświadczalny, Instytut Zootechniki, Kołbacz.

Klepacki B., Rokicki T., 2005: Produkcja owiec szansą zwiększenia dochodów dla gospodarstw rolnych. „Wieś Jutra” 11 (87).

Kubijowicz W., 1926: Życie pasterskie w Beskidach Wschodnich. „Księgarnia Geograficzna Orbis", Kraków.

Kucharczyk P., 2006: Na hale, hej pasterze. „Gość Niedzielny” 52 (przedruk internetowy na stronie www.wiara.pl).

Mikołajczyk J., Radkowski A., 2006: Ekonomika letniego wypasu owiec w terenach górskich W: Program Aktywizacji Gospodarczej i Ochrony Dziedzictwa Małopolskich Karpat – OWCA Plus. Materiały szkoleniowe. Red. E. Molik, E. Wierzchoś. Wydawnictwo AR, Wydawnictwo IBot. PAN, Kraków.

Młynarczyk L., 2006: Lipnica Wielka W: Tradycje i obrzędowość związane z wypasem owiec w Karpatach dzieje wypasu owiec w górach, historia i dzień dzisiejszy parafii i miejscowości karpackich. Red. E. Molik i in. Wydawnictwo Ibot. PAN, Kraków.

Molik E., 2006: Analiza gospodarki pasterskiej w rejonie Karpat Polskich. W: Program Aktywizacji Gospodarczej i Ochrony Dziedzictwa Małopolskich Karpat – OWCA Plus. Materiały szkoleniowe. Red. E. Molik, E. Wierzchoś. Wydawnictwo AR, Wydawnictwo IBot. PAN, Kraków.

Molik E., Gacek L., Wierzchoś E., Musiał W., Tyran E., 2006: Czy owce pozostaną na halach? W: Tradycje i obrzędowość związane z wypasem owiec w Karpatach: dzieje wypasu owiec w górach, historia i dzień dzisiejszy parafii i miejscowości karpackich. Red. E. Molik, E. Wierzchoś i in., Wydawnictwo IBot. PAN, Kraków.

Musiał W., 2004a: Instrumenty kreacji rozwoju zrównoważonego rolnictwa obszarów górskich na przykładzie wypasu kulturowego owiec. „Prace Komisji Nauk Rolniczych i Biologicznych BTN” XLI, Bydgoszcz.

Musiał W., 2004b: Wypas kulturowy owiec w Tatrach jako przykład wdrażania idei rozwoju zrównoważonego. „Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Agrobiznes”. Sytuacja agrobiznesu po przystąpieniu do Unii Europejskiej” 1015.

Musiał W., 2005: Korzyści ekonomiczne działań rolnośrodowiskowych na obszarach górskich – wybrane aspekty. Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu. „Roczniki Naukowe” VII, 4.

Musiał W., Molik E., Tyran E., Wierzchoś E., 2005: Organizacja wypasu owiec w Karpatach w aspekcie jego natężenia i skali produkcji. W: Biologiczne i kulturowe aspekty gospodarki owczarskiej. Kraków.

Nesteruk J., 2001: Szata roślinna wschodniokarpackich połonin i ochrona strefy wysokogórskiej. W: Pasterstwo na Huculszczyźnie: gospodarka – kultura – obyczaj. Red. J. Gudowski. Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa.

Niżnikowski R., 1994: Chów owiec. PWRiL, Warszawa.

Nowobilska B., 2006: Brzegi. Pasterstwo. Rys historyczny. W: Tradycje i obrzędowość związane z wypasem owiec w Karpatach: dzieje wypasu owiec w górach, historia i dzień dzisiejszy parafii i miejscowości karpackich. Wydawnictwo Izoot, Kraków.

Multifunctionality towards an analytical framework, 2001. OECD, Paris.

Organizacja i ekonomika gospodarki pasterskiej na Huculszczyźnie. Stan obecny na tle tradycji, 2001. W: Pasterstwo na Huculszczyźnie: gospodarka – kultura – obyczaj. Red. J. Gudowski. Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa.

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013, 2007. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Warszawa.

Rokicki T., 2005: Gospodarstwa owczarskie w okresie po transformacji gospodarczej. W: Procesy przystosowawcze przedsiębiorstw agrobiznesu do gospodarki rynkowej. „Wieś Jutra”, Warszawa.

Rokicki T., 2008a: Produkcja owczarska jako szansa gospodarstw z przewagą trwałych użytków zielonych. „Wieś Jutra” 11.

Rokicki T., 2008b: Uwarunkowania rozwoju produkcji owczarskiej w Polsce. „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, Ekonomika i Organizacja Gospodarki żywnościowej” 67. DOI: https://doi.org/10.22630/EIOGZ.2008.67.73

Staich T., 1967: O poezji. W: Życie i folklor pasterzy Tatr Polskich i Podhala. Red. W. Antoniewicz. PAN, Wrocław.

Ślusarczyk A., 2008: Kto ma owce, ten ma co chce. „Gazeta Zawierciańska JURA” 12/13. Urbaniec A., 2004: Owczarstwo. „Nad Sołą i Koszarawą” 8 (135).

Użytkowanie gruntów, powierzchnia zasiewów i pogłowie zwierząt gospodarskich w 2007 roku, 2007. GUS, Warszawa. van Huylenbroeck G., Durand G., 2003: Multifunctional Agriculture: A New Paradigm for European Agriculture and Rural Development. Ashgate Pub Co, Aldershot.

Vatn A., 2001: Transaction costs and multifunctionality, tekst przedstawiony na seminarium.

OECD: Multifunctionality: applying the OECD analytical framework – guiding policy design. Paryż.

Wprowadzenie, 2001. W: Pasterstwo na Huculszczyźnie: gospodarka – kultura – obyczaj. Red. J. Gudowski. Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa.

Ząbek M., 2001: Góry a kultura ludów górskich. W: Pasterstwo na Huculszczyźnie: gospodarka – kultura – obyczaj. Red. J. Gudowski. Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa.