Preferencje rolników z Lubelszczyzny w zakresie korzystania z usług doradczych
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir012019/05Słowa kluczowe:
doradztwo, rolnictwo, motywy wyboru, instytucje doradczeAbstrakt
Celem podjętych badań była analiza i ocena preferencji w zakresie korzystania z usług doradczych przez rolników z województwa lubelskiego. Wykorzystano w nich wyniki uzyskane drogą wywiadu kwestionariuszowego obejmującego 28 pytań, przeprowadzonego od marca do maja 2016 r. wśród 200 rolników. Wykazano, że wśród motywów korzystania z instytucji doradczych respondenci wskazywali chęć uzyskania pomocy finansowej UE (31,5%) i sporządzania wniosków o tę pomoc (28,0%), podniesienia poziomu umiejętności i wiedzy (16,0%) oraz pozyskania nowych rynków zbytu (9,0%). Przyczyny wyboru konkretnej instytucji doradczej istotnie zależały od płci respondentów. Dla kobiet były to koszty usług (25,0%), opinie znajomych (23,7%) oraz własne doświadczenie (22,4%), natomiast najmniejsze znaczenie miała renoma ośrodka doradczego (9,9%). Mężczyźni w głównej mierze wierzyli własnemu doświadczeniu (31,4%) oraz cenili kompleksowość usług doradczych (21,6%). Zdecydowanie mniejsze znaczenie dla nich miały koszty usług (12,7%) i renoma na rynku (15,7%). Analiza statystyczna wykazała, że o wyborze formy podmiotu doradczego istotnie decydował wiek respondentów, przy czym w każdej grupie wiekowej liderem w udzielaniu pomocy doradczej okazały się Ośrodki Doradztwa Rolniczego. Respondenci zadeklarowali większe zainteresowanie w przyszłości usługami doradczymi świadczonymi przez Izbę Rolniczą i instytucje prywatne.
Bibliografia
Berezka A. (2012). Poziom wykształcenia Polaków a konkurencyjność gospodarki. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 25, 11–22.
Bujnowska E. (2016). Charakterystyka potrzeb doradczych i informacyjnych rolników indywidualnych w województwie lubelskim. Praca magisterska (maszynopis). Lublin: Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie.
Chyłek E.K. (1996). Ocena funkcjonowania systemu doradztwa rolniczego w Polsce. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 433, 263–280.
Cupiał M., Szeląg-Sikora A. (2008). Wpływ powierzchni użytków rolnych oraz wykształcenia właściciela na sposoby pozyskiwania informacji w wybranych gospodarstwach Małopolski. Inżynieria Rolnicza, 4 (102), 175–180.
Dorofiejczuk-Paradny J., Zawisza S. (2011). Ewolucja systemów wsparcia doradczego na świecie – od doradztwa państwowego do prywatnych usług doradczych. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 1, 13–28.
Dudek M. (2015). Ocena korzystania z usług doradczych przez rolników w latach 1992–2011. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 2, 32–42.
Felczak T. (2015). Źródła finansowania działalności indywidualnych gospodarstw rolniczych w opinii zarządzających. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 855, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 74 (2), 83–91.
Firlej K., Rydz A. (2012). System doradztwa rolniczego w Polsce oraz jego wykorzystanie w ramach działania 114 PROW 2007–2013. Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy, 5, 199–222.
Gołębiewska B., Klepacki B. (2004). Wykształcenie rolników jako forma różnicująca sytuację gospodarstw rolnych. W: M.G. Woźniak (red.). Kapitał ludzki i intelektualny jako czynnik wzrostu gospodarczego i ograniczenia nierówności społecznych (s. 457–465). Rzeszów: Wydawnictwo Mittel.
Górecki J. (2004). Rola czynnika ludzkiego i kapitału społecznego w procesie rozwoju wsi i rolnictwa Polski po jej akcesji do UE. Wieś i Rolnictwo, 2, 187–198.
Hamerska I., Roczkowska-Chmaj S. (2008). Wykształcenie i wiek rolników a wskaźnik postępu naukowo-technicznego. Inżynieria Rolnicza, 11 (109), 75–82.
Kania J. (2011). Doradztwo rolnicze wobec wielofunkcyjności rolnictwa i obszarów wiejskich. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 2, 6–23.
Kata R. (2008). Rola otoczenia instytucjonalnego w poprawie pozycji konkurencyjnej gospodarstw na rynku. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 10 (1), 144–149.
Kołoszko-Chomentowska Z. (2008). Kwestia czynnika ludzkiego w rolnictwie. Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia, 7 (4), 87–95.
Kujawiński W. (2009). Metodyka doradztwa rolniczego. Poznań: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Poznaniu.
Motowidlak U. (2009). Kierunki produkcji gospodarstw rolnych o zróżnicowanej strukturze agrarnej. Studia Prawno-Ekonomiczne, 80, 259–270.
Niewęgłowski M., Kacprzak T. (2017). Preferencje rolników w zakresie doradztwa w gospodarstwach rolnych powiatu węgrowskiego. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 19 (2), 171–175.
Niewęgłowski M., Pielech J. (2017). Agricultural advisory services in eastern Mazovia in the activity of the Mazovian Agricultural Advisory Centre. Economic and Regional Studies, 10 (1), 85–99. DOI: https://doi.org/10.2478/ers-2017-0007
Nowak A. (2009). Kwalifikacje rolników czynnikiem rozwoju gospodarstw rolnych. Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia, 8 (3), 107–116.
Nowogródzka T. (2009). Wpływ rozwoju regionalnego na zmiany organizacji doradztwa rolniczego w Polsce. Zeszyty Naukowe Akademii Podlaskiej w Siedlcach, seria Administracja i Zarządzanie, 83, 111–120.
Penda S.T. (2012). Human capital development for agricultural business in Nigeria. International Food and Agribusiness Management Review, 15 (A), 89–91.
Sadowski A., Poczta W., Szuba-Barańska E., Beba P. (2015). Modele gospodarstw rolnych w państwach Unii Europejskiej. Wieś i Rolnictwo, 3 (168), 43–62. DOI: https://doi.org/10.53098/wir.2015.3.168/03
Sikorska A. (red.) 2011. Uwarunkowania rozwoju kapitału ludzkiego w rolnictwie i na obszarach wiejskich. Program Wieloletni 2011–2014. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnej i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy.
Sikorska-Wolak I., Krzyżanowska K., Parzonko A. (2014). Doradztwo w zmieniającej się sytuacji społeczno-ekonomicznej obszarów wiejskich. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.
Sokołowska S. (2014). Funkcjonowanie systemu doradztwa rolniczego w opinii rolników województwa opolskiego. Journal of Agribusiness and Rural Development, 1 (31), 123–132.
Toruński J. (2011). Zarządzanie jakością świadczenia usług doradczych na przykładzie Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanis tycznego w Siedlcach, seria Administracja i Zarządzanie, 89, 9–24.
Van den Ban A.W., Hawkins H.S. (1997). Doradztwo rolnicze. Kraków: Małopolskie Stowarzyszenie Doradztwa Rolniczego.
Wawrzyniak B.M. (2000). Doradztwo w agrobiznesie. Włocławek: Wydawnictwo WSHE.
Wawrzyniak B.M. (2001). Luka edukacyjna barierą procesu integracji polskiej wsi i rolnictwa z Unią Europejską. Wieś i Rolnictwo, 3, 142–159.
Witkowski P. (2012). Czy dziś potrzebne nam doradztwo rolnicze? Biuletyn Informacyjny Lubelskiej Izby Rolniczej, 4, 13.