Metoda pamiętnikarska w polskiej socjologii wsi – ujęcie antropologiczne

Autor

  • Kinga Pawłowska Autorka jest doktorantką Uniwersytetu Warszawskiego

Słowa kluczowe:

antropologia społeczno-kulturowa, „antropologiczne ujecie autobiografii”, dokumenty osobiste, metoda biograficzna, metoda pamiętnikarska, „mikrohistorie”, „nowa historia kulturowa”, socjologia wsi

Abstrakt

Tekst zawiera omówienie teoretyczno-metodologicznych zagadnień związanych z wykorzystaniem dokumentów osobistych w polskiej socjologii wsi w pierwszej połowie XX wieku na przykładzie prac Williama Thomasa i Floriana Znanieckiego, Józefa Chałasińskiego, Ludwika Krzywickiego oraz Władysława Grabskiego, z uwzględnieniem ich krytyki na gruncie dawnych oraz współczesnych rozważań. Druga część tekstu dotyczy sporu wokół „metody biograficznej” w socjologii zakorzenionego w debacie nad naukami społecznymi w ogóle, sprowadzającego się do dyskusji nad istotą „wyjaśnienia” oraz „rozumienia” - przeciwstawnymi koncepcjami poznania świata społecznego. Następnie spór między „wyjaśnieniem” oraz „rozumieniem” omówiony został gruncie antropologii wraz z uzasadnieniem takiego ujęcia problemu. W trzeciej części została przedstawiona perspektywa analizy materiałów pamiętnikarskich, nazwana „antropologicznym ujęciem autobiografii”, inna od dotychczas stosowanych w socjologii, opracowana przy wykorzystaniu dorobku antropologii społeczno-kulturowej. Podejście to odwołuje się do szczególnego traktowania pojęć w antropologii - jako swoistych „narzędzi analitycznych”. Przez zbudowanie siatki pojęć można bowiem stworzyć uniwersalną metodologię poprzedzającą materiał empiryczny. Zaproponowana perspektywa pozwala na połączenie elementów „wyjaśnienia” oraz „rozumienia” w obrębie jednej perspektywy analitycznej, polegającej na odłączeniu metody badawczej od określonej teorii. Zagadnienia związane z historycznym charakterem materiałów autobiograficznych zostały omówione przy użyciu podejścia mikrohistorycznego, zaproponowanego przez badaczy nurtu tzw. nowej historii kulturowej.

Pobrania

Liczba pobrań artykułu

173

Strony

62-84

Jak cytować

Pawłowska, K. (2009) „Metoda pamiętnikarska w polskiej socjologii wsi – ujęcie antropologiczne”, Wieś i Rolnictwo, (1 (142), s. 62–84. Dostępne na: https://kwartalnik.irwirpan.waw.pl/wir/article/view/118 (Udostępniono: 4 październik 2023).

Numer

Dział

ROZPRAWY I STUDIA