Wielomianowa analiza logitowa w badaniach aktywności ekonomicznej ludności wiejskiej
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir022016/01Słowa kluczowe:
wielomianowa analiza logitowa, aktywność ekonomiczna ludności, rynek pracy, przepływy na rynku pracy, ludność wiejskaAbstrakt
Wielomianowa analiza logitowa może posłużyć do badania aktywności ekonomicznej ludności i rynku pracy. Jej zastosowanie pozwala na dekompozycję zasobów pracy ze względu na wybrane cechy demograficzne i społeczno-ekonomiczne w odniesieniu do możliwości zmiany stanu aktywności ekonomicznej ludności. Celem artykułu jest prezentacja możliwości wykorzystania modeli logitowych do oceny szans (ryzyka) oraz prawdopodobieństw zmiany stanu aktywności ekonomicznej ludności wiejskiej w zależności od jej wybranych cech demograficzno-społecznych. Posłużono się przykładami przepływów z zatrudnienia do bezrobocia i bierności zawodowej. Opisano metodę badawczą, scharakteryzowano dane źródłowe i przedstawiono interpretację wybranych wyników. Ze względu na konieczność śledzenia zmian stanu aktywności ekonomicznej ludności w czasie, do tworzenia wielomianowych modeli logitowych rynku pracy bardzo dobrze nadają się indywidualne dane surowe BAEL. Granicę możliwości dekompozycji wyznacza wielkość próby, wynikająca ze struktury populacji poddanej badaniu BAEL oraz z długości analizowanego okresu. W praktyce uzyskanie zadowalającego dopasowania modeli wymaga przyjęcia co najmniej kilkuletniego okresu badań (i połączenie ich w spójną bazę) oraz zagregowania pewnych grup ludności (np. wszystkich nierolniczych sekcji PKD lub sąsiadujących ze sobą klas wieku). Ponadto, aby wnioskowanie było poprawne, musi być uzupełnione wiedzą i doświadczeniem badacza oraz uwzględniać szeroki kontekst społeczno-gospodarczy, czyli jakościowe uwarunkowania układu odniesienia.Bibliografia
Bieszk-Stolorz B., Markowicz I. (2012). Modele regresji Coxa w analizie bezrobocia. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.
Bodea T.D., Garrow L.A., Meyer M.D., Ross C.L. (2009). Socio-demographic and built environment influences on the odds of being overweight or obese: The Atlanta experience. Transportation Research Part A, 43, 430–444.
Boršič D., Kavkler A. (2009). Modeling unemployment duration in Slovenia using Cox regression models. Transit Stud. Rev., 16, 146–156.
Determinanty dezaktywizacji zawodowej osób po 45 roku życia. Raport z badań (2010). Olsztyn: Wojewódzki Urząd Pracy w Olsztynie.
Dezaktywizacja osób w wieku okołoemerytalnym. Raport z badań (2008). Warszawa: Departament Analiz Ekonomicznych i Prognoz. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
Frenkel I. (2002). Przemiany ludnościowe w gospodarstwach domowych rolników indywidualnych w latach 1996–2000. Wieś i Rolnictwo, 3, 27−60.
Frenkel I. (2003). Ludność, zatrudnienie i bezrobocie na wsi. Dekada przemian. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Frenkel I. (2013). Zatrudnienie i struktura dochodów w gospodarstwach rolnych w latach 2005–2010. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Frenkel I., Rosner A. (2001). Ludność i wiejski rynek pracy w Polsce. Rynki wiejskie: ziemia – kapitał – praca. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Góra M., Walewski M. (2002). Bezrobocie równowagi w Polsce – wstępna analiza i próba oszacowania. Polska Gospodarka. Tendencje – oceny – prognozy, 4 (15), 29−52.
Gruszczyński M. (red.) (2010). Mikroekonometria. Modele i metody analizy danych indywidualnych. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
GUS (2009). Aktywność ekonomiczna ludności Polski w latach 2003–2007. Warszawa.
Hamilton L.C. (2013). Statistics with STATA version 12. Belmont: Brooks/Cole, Cengage Learning International Edition.
Karwat-Woźniak B. (2009). Zatrudnienie w rolnictwie indywidualnym w okresie transformacji i integracji europejskiej. Journal of Agribusiness and Rural Development, 3 (13), 73–81.
Karwat-Woźniak B., Chmieliński P. (2013). Ludność wiejska oraz jej aktywność zawodowa i sytuacja na rynku pracy. W: Kiełkowska M. (red.). Rynek pracy wobec zmian demograficznych (s. 64−93). Warszawa: Instytut Obywatelski.
Kołodziejczak W. (2015). Metoda przepływów na rynku pracy (IOA) i szacowanie bezrobocia równowagi w badaniach aktywności ekonomicznej ludności wiejskiej. W: Kwiatkowski E., Liberda B. (red.). Determinanty rozwoju Polski. Rynek pracy i demografia. (s. 315–329). Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
Kołodziejczak W., Wysocki F. (2015). Determinanty aktywności ekonomicznej ludności wiejskiej w Polsce. Poznań: Wydawnictwo UP w Poznaniu.
Kopczewska K., Kopczewski T., Wójcik P. (2009). Metody ilościowe w R. Aplikacje ekonomiczne i finansowe. Warszawa: Wydawnictwa Fachowe CeDeWu.
Kryńska E. (1999). Propozycje dotyczące wykorzystania analizy polityki gospodarczej, w tym polityki rynku pracy do prognozowania popytu na pracę. Warszawa: Rządowe Centrum Studiów Strategicznych (Studia i materiały, t. 2).
Kupets O. (2006). Determinants of unemployment duration in Ukraine. Journal of Comparative Economics, 34, 228–247.
Kwiatkowski E. (2002). Strukturalne determinanty naturalnej stopy bezrobocia. Bank i Kredyt, 11–12, 149−155.
Liao T.F. (1994). Interpreting probability models. Logit, probit and other generalized linear models. Sage University Paper 101. Ser.: Quantitative Applications in the Social Sciences. Thousand Oaks, California.
McFadden D.L. (1981). Econometric models of probabilistic choice. W: Manski C.F.,
Mc Fadden D. (red.). Structural analysis of discrete data with econometric applications (s. 198–272). Cambridge: The MIT Press.
Polska wieś w perspektywie długookresowej – ujęcie regionalne (2013). Bański J. (red.). Komisja Obszarów Wiejskich PTG i Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
Radwan A. (2008). Zasoby pracy w rolnictwie polskim (analiza przestrzenno-czasowa). Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 10 (2), 216–222.
Rizov M. (2005). Pull and push: individual farming in Hungary. Food Policy, 30, 43–62.
Sobolewska-Węgrzyn B. (2012). Zmiany aktywności ekonomicznej ludności wiejskiej w latach 2001–2011. Barometr Regionalny, 4 (30), 39−52.
Socha M., Sztanderska U. (2002). Strukturalne podstawy bezrobocia w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Strzelecki P. (2010). Projekcja liczby pracujących w rolnictwie indywidualnym w Polsce w latach 2008–2035. Zeszyty Naukowe Instytutu Statystyki i Demografii SGH, 6.
Tyrowicz J. (2011). Histereza bezrobocia w Polsce. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Wysocki F., Kołodziejczak W. (2007). Aktywność ekonomiczna ludności wiejskiej w Polsce. Poznań: Wydawnictwo AR.
Unemployment: Choices for Europe (1995). London: Centre for Economic Policy Research.
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy [Dz.U. z 2015 r. poz. 149, z późn. zm.].
Zatrudnienie w Polsce 2005 (2005). Warszawa: Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Analiz i Prognoz Ekonomicznych.
