W kierunku konceptualizacji sprawiedliwości społecznej w przestrzeni wiejskiej Ukrainy
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir.2022.4.197/02Słowa kluczowe:
sprawiedliwość społeczna, sprawiedliwość przestrzenna, społeczeństwo, rozwój inkluzywny, obszary wiejskieAbstrakt
W przedstawionym artykule podjęto kwestie sprawiedliwości społecznej i sprawiedliwości przestrzennej, przywołano genezę tych pojęć i omówiono ich dialektykę oraz rolę odgrywaną przez nie w kształtowaniu polityk rozwoju regionalnego i obszarów wiejskich. Sprecyzowano, że społeczność jest przestrzennie sprawiedliwa, gdy wszystkie jej części respektują prawa poszczególnych członków. Rozwój obszarów wiejskich uwzględniający sprawiedliwość społeczną i przestrzenną powinien wiązać się z poszanowaniem podstawowych praw człowieka, promować inkluzywne działania na tych terenach ukierunkowane na zmniejszenie nierówności gospodarczych i polaryzacji społecznej, które są wynikiem neoliberalnych przemian. Odnosząc się do specyfiki ukraińskiej reformy samorządowej, podjęto próbę określenia obszarów kształtowania (nie)sprawiedliwości, co ma umożliwić dalsze opracowywanie mechanizmów wyrównywania procesów rozwoju lokalnego.
Bibliografia
Borodina O., Mykhailenko O., Fraier O. (2020). Land use and spatial justice in Latin American countries: Lessons for Ukraine. Ekonomika ta prognozuvannia, 4, 87–102. https://doi.org/10.15407/eip2020.04.087.
Borodina O., Prokopa I. (2015). The overcoming of structural deformations in Ukraine’s agrarian sector: Institutionalization and modernization of a small scale agricultural production. Ekonomika Ukrainy, 4 (641), 88–96. http://nbuv.gov.ua/UJRN/EkUk_2015_4_12 (dostęp: 09.09.2022).
Borodina O., Prokopa I., Kyryziuk S., Yarovyi V. (2020). Rural areas development fund as a financial instrument for spatial justice in land use and sustainable rural development. Accounting and Finance, 3 (89), 122–130. https://doi.org/10.33146/2307-9878-2020-3(89)-122-130.
Borodina O. (red.), Prokopa I., Popova O., Nebrat V., Kyryziuk S., Rykovska O., Yarovyi V., Mykhailenko O., Lukianova M., Fraier O. (2021). Spravedlyvist` u dostupi do zemelnykh resursiv i vyhod vid yikh vykorystannia na sil`s`kykh terytoriyakh: Knykha 1 [Sprawiedliwość w dostępie do zasobów ziemi i korzyści z ich wykorzystania na obszarach wiejskich: Książka 1]. Kyiv: Narodowa Akademia Nauk Ukrainy, Instytut Ekonomii i Prognozowania. http://ief.org.ua/docs/mg/350.pdf (dostęp: 12.09.2022).
De Souza F.A.M. (2001). Perceived security of land tenure in Recife, Brazil. Habitat International, 25 (2), 175–190. https://doi.org/10.1016/S0197-3975(00)00023-0.
Gavrylova I. (2009). Sovremennyie teorii sotsial`noi spraviedlivosti [Współczesne teorie sprawiedliwości społecznej]. Politia, 1 (52), 182–189. https://cyberleninka.ru/article/n/sovremennye-teorii-sotsialnoy-spravedlivosti/viewer (dostęp: 15.09.2022).
Gutwald R., Lessmann O., Masson T., Rauschmayer F. (2014). A capability approach to intergenerational justice? Examining the potential of Amartya Sen’s ethics with regard to intergenerational issues. Journal of Human Development and Capabilities. A Multi-Disciplinary Journal for People-Centered Development, 15 (4), 1–14. https://doi.org/10.1080/19452829.2014.899563.
Hohol T., Tsybulska J. (2022). Reforma samorządu lokalnego i terytorialnej organizacji władzy Ukrainy poprzez decentralizację. Wieś i Rolnictwo, 2 (195), 11–38. https://doi.org/ 10.53098/wir022022/01.
Iveson K. (2011). Social or spatial justice? Marcuse and Soja on the right to the city. City: Analysis of Urban Change, Theory, Action, 15 (2), 250–259. https://doi.org/10.1080/13604813.2011.568723.
Madanipour A., Shucksmith M., Brooks E. (2021). The concept of spatial justice and the European Union’s territorial cohesion. European Planning Studies, 30 (5), 1–18. https://doi.org/10.1080/09654313.2021.1928040.
Morev D. (2010). Amartiya Sen i ogranichennost` utilitarizma [Amartiya Sen i ograniczoność utylitaryzmu]. Ekonomicheskiye nauki, 2010, 8, 37–41. https://ecsn.ru/files/pdf/201008/201008_37.pdf (dostęp: 15.09.2022).
Rawls J. (1999). A Theory of Justice. Cambridge, Massachusetts: The Belknap Press of Harvard University Press.
Said E.W. (1993). Culture and Imperialism. New York: Vintage Books.
Sen A. (2009). The Idea of Justice. Cambridge, Massachusetts: The Belknap Press of Harvard University Press.
Soja E.W. (2008). The city and spatial justice. Conference paper at: Spatial Justice, Université Paris Ouest Nanterre La Défense, March 12–14. https://www.jssj.org/wp-content/uploads/2012/12/JSSJ1-1en4.pdf (dostęp: 09.09.2022).
UN [United Nations] (2006). Social Justice in an Open World: The Role of the United Nations. New York: United Nations Department of Economic and Social Affairs. https://www.un.org/esa/socdev/documents/ifsd/SocialJustice.pdf (dostęp: 12.09.2022).
Uwayezu E., De Vries W.T. (2018). Indicators for measuring spatial justice and land tenure security for poor and low-income urban dwellers. Land, 7, 84. https://doi.org/10.3390/land7030084.
