Nowe podejście do aktywizacji mieszkańców obszarów wiejskich w procesie scalenia gruntów – doświadczenia z wykorzystania zogniskowanych wywiadów grupowych i crowdsourcingu
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir.2022.2.195/04Słowa kluczowe:
scalenie gruntów, rozwój obszarów wiejskich, aktywizacja mieszkańców, wywiad grupowy, crowdsourcingAbstrakt
Jednym z działań związanych z przeobrażaniem struktury przestrzennej obszarów wiejskich są scalenia i wymiany gruntów, realizowane w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW). Przy realizacji współczesnych scaleń gruntów istotne jest podejmowanie działań promujących twórcze postawy wśród mieszkańców obszarów wiejskich i angażujących ich w przedsięwzięcia związane z tworzeniem koncepcji rozwoju całego obszaru. W artykule zaproponowano nowe sposoby podejmowania dialogu z uczestnikami scaleń gruntów na wczesnych etapach prac scaleniowych poprzez wykorzystanie jakościowych badań społecznych (techniki Zogniskowanych Wywiadów Grupowych – ZWG). Zaprezentowano możliwości wymiany informacji (dotyczących obszaru scalenia) między mieszkańcami a geodetami-projektantami scaleń za pomocą aplikacji na urządzenia mobilne LC-CApp (Land Consolidation Crowdsourcing Application), opartej na idei crowdsourcingu. W artykule zaprezentowano wyniki badań projektu pt. „Aktywizacja społeczności lokalnej w projektach rozwoju obszarów wiejskich”.
Bibliografia
Arnstein S.R. (1969). A ladder of citizen participation. Journal of the American Institute of Planners, 35 (4), 216–224. https://doi.org/10.1080/01944366908977225.
Czarnecka A., Krupowicz W. (2022). Partycypacja społeczna w scaleniach gruntów oparta na idei crowdsourcingu – doświadczenia z wykorzystania aplikacji na urządzenia mobilne LC-CApp. Przegląd Geodezyjny, 4, 9–15. https://doi.org/10.15199/50.2022.4.1.
Czarnecka A. (red.), Krupowicz W. (red.), Leśniak L., Białobrzeski B. (2021). Aktywizacja społeczności lokalnej w projektach rozwoju obszarów wiejskich. Ekspertyza. https://www.gik.pw.edu.pl/zgpinsp/2020-2021-Projekt-KSOW-w-ramach-priorytetu-6-PROW-2014-2020/Ekspertyza (dostęp: 11.05.2022).
Dobosz-Mucha A., Goras E., Jadach-Sepioło A., Janas K., Kudłacz K., Matuszko A., Mikołajczyk D., Nowak K., Ogrodowski J., Spadło K., Tylka M., Ziółkowska M. (2018). Przestrzeń do dialogu. Praktyczny podręcznik o tym, jak prowadzić partycypację społeczną w planowaniu przestrzennym. Warszawa: Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju. https://partycypacjaobywatelska.pl/wp-content/uploads/2018/07/Przestrzen_do_dialogu_publikacja.pdf (dostęp: 2.06.2022).
Estellés-Arolas E., González-Ladrón-de-Guevara F. (2012). Towards an integrated crowdsourcing definition. Journal of Information Science, 38 (2), 189–200. https://doi.org/10.1177/0165551512437638.
EZŁ [Europejski Zielony Ład] (2019). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. COM(2019) 640 final. https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:b828d165-1c22-11ea-8c1f-01aa75ed71a1.0016.02/DOC_1&format=PDF (dostęp: 11.05.2022).
Jankowski P., Kaczmarek T., Zwoliński Z., Bąkowska-Waldmann B., Brudka C., Czepkiewicz M., Mikuła Ł., Młodkowski M. (2018). Zastosowanie aplikacji geoankiety i geodyskusji w partycypacyjnym planowaniu przestrzennym – dobre praktyki. Biblioteka Aglomeracji Poznańskiej, 32. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Pobrano z: http://cbm.amu.edu.pl/zeszyt-32-zastosowanie-aplikacji-geoankiety-i-geodyskusji-w-partycypacyjnym-planowaniu-przestrzennym-dobre-praktyki/ (dostęp: 2.06.2022).
Janus J., Markuszewska I. (2017). Land consolidation – A great need to improve effectiveness. A case study from Poland. Land Use Policy, 65, 143–153. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2017.03.028.
Kingston R. (2011). Online public participation GIS for spatial planning. W: T. Nyerges, H. Couclelis, R. McMaster (red.). The SAGE Handbook of GIS and Society (s. 361–380). London: Sage Publications. https://doi.org/10.4135/9781446201046.n19.
Krupowicz W., Czarnecka A., Grus M. (2020). Implementing crowdsourcing initiatives in land consolidation procedures in Poland. Land Use Policy, 99, 105015. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2020.105015.
Krupowicz W., Sobolewska-Mikulska K. (2019). Kształtowanie sieci dróg na obszarach wiejskich w Polsce w aspekcie zasad zrównoważonego rozwoju. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
Kupidura A. (2013). Dziedzictwo krajobrazowe w gospodarowaniu przestrzenią. Seria: Prace naukowe Politechniki Warszawskiej. Geodezja, z. 53. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
Kupidura A., Łuczewski M., Home R., Kupidura P. (2014). Public perceptions of rural landscapes in land consolidation procedures in Poland. Land Use Policy, 39, 313–319. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2014.02.005.
Kupidura A., Łuczewski M., Kupidura P. (2011). Wartość krajobrazu. Rozwój przestrzeni obszarów wiejskich. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kwiatkowski J. (2003). Partycypacja społeczna i rozwój społeczny. Warszawa: Fundacja Rozwoju i Demokracji Lokalnej.
Maison D. (2010). Jakościowe metody badań marketingowych. Jak zrozumieć konsumenta. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Olech A., Sobiesiak-Penszko P. (2013). Partycypacja publiczna w Polsce. Diagnoza i rekomendacje. Seria: Analizy i Opinie Instytutu Spraw Publicznych, 3. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Pawlewicz K., Pawlewicz A. (2010). Rola partycypacji społecznej na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 83, 71–80. https://sj.wne.sggw.pl/pdf/EIOGZ_2010_n83_s71.pdf (dostęp: 11.05.2022).
Pijanowski J.M. (red.) (2021). Środowiskowe i społeczne efekty scaleń gruntów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. https://doi.org/10.15576/978-83-66602-22-9.
Pijanowski J.M. (red.) (2019). Efektywność ekonomiczna scaleń gruntów w Polsce. Kraków: Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie. https://scalenia.urk.edu.pl/zasoby/207/Efektywnosc_ekonomiczna_scalen_gruntow_w-_Polsce.pdf (dostęp: 11.05.2022).
Sieber R. (2006). Public participation and geographic information systems: A literature review and framework. Annals of the American Association of Geographers, 96 (3), 491–507. https://doi.org/10.1111/j.1467-8306.2006.00702.x.
Sobolewska-Mikulska K. (2009). Metodyka rozwoju obszarów wiejskich z uwzględnieniem wybranych procedur geodezyjnych w aspekcie integracji z Unią Europejską. Seria: Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Geodezja, z. 44. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechnika Warszawskiej.
Stańczuk-Gałwiaczek M., Sobolewska-Mikulska K., Ritzema H., van Loon-Steensma J.M. (2018). Integration of water management and land consolidation in rural areas to adapt to climate change: Experiences from Poland and the Netherlands. Land Use Policy, 77, 498–511. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2018.06.005.
Taszakowski J., Korta G. (2019). Uwarunkowania środowiskowe realizacji procesu scalenia gruntów. Ocena wpływu scalenia gruntów na środowisko. Przegląd Geodezyjny, 4, 22–24. https://doi.org/10.15199/50.2019.4.3.
Taszakowski J., Korta G. (2018). Vademecum scalania gruntów – czyli nie taki diabeł straszny, jak go malują. Przegląd Geodezyjny, 11, 13–16. https://doi.org/10.15199/50.2018.11.2.
Ustawa (1982). Ustawa z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1912 ze zm.).
Veršinskas T., Vidar M., Hartvigsen M., Mitic Arsova K., van Holst F., Gorgan M. (2020). Legal Guide on Land Consolidation: Based on Regulatory Practices in Europe. FAO Legal Guide, 3. Rome: FAO. https://doi.org/10.4060/ca9520en.
Wójcik-Leń J., Sobolewska-Mikulska K., Sajnóg N., Leń P. (2018). The idea of rational management of problematic agricultural areas in the course of land consolidation. Land Use Policy, 78, 36–45. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2018.06.044.
WPR [Wspólna Polityka Rolna] (2021). Polski projekt Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 (wersja 4.0). https://www.gov.pl/web/wprpo2020/plan-strategiczny-dla-wpr-na-lata-2023-2027-wersja-40--przyjety-przez-rade-ministrow (dostęp: 11.05.2022).
Zwoliński Z. (red.) (2009). GIS – platforma integracyjna geografii. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
