„Profesjonalni” producenci rolni o rolnictwie, swojej pracy i swoich gospodarstwach
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir.2021.4.193/03Słowa kluczowe:
profesjonalny producent rolny, tożsamość, dziedziczenie, specjalizacjaAbstrakt
Artykuł poświęcony jest „profesjonalnym producentom rolnym”, czyli „uzawodowionym” rolnikom – takim, którzy utrzymują się przede wszystkim z rolnictwa. Ich opis oparty jest na badaniach zrealizowanych w 2019 r. Badana grupa okazała się młodsza, bardziej zmaskulinizowana i lepiej wykształcona niż ogół polskich rolników. Większość respondentów prowadziła duże lub bardzo duże gospodarstwa o wyspecjalizowanej produkcji rolnej. Aż 2/5 badanych źle oceniało położenie rolników w Polsce, odpowiedzialność za ten stan składając na sytuację na rynkach światowych. Niepokoi również fakt, że ponad połowa z nich nie ma planu rozwoju swojego gospodarstwa, co stawia pod znakiem zapytania ich profesjonalizm.
Bibliografia
Czekaj M., Szafrańska M., Żmija K., Satoła Ł., Płonka A., Żmija D., Tyran E., Puchała J. (2020). Rola małych gospodarstw rolnych. Diagnoza i perspektywy na przyszłość na przykładzie podregionu rzeszowskiego. Warszawa: Difin.
Foryś G. (2008). Dynamika sporu. Protesty rolników w III Rzeczpospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Gałęski B. (1963). Chłopi i zawód rolnika. Studia z socjologii wsi. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Halamska M. (2020). Ciągłość i zmiana. Wieś polska 1918–2018. W poszukiwaniu źródeł teraźniejszości. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Halamska M. (2016). The evolution of family farms in Poland: Present time and the weight of the past. Eastern European Countryside, 22 (1), 27–51. https://doi.org/10.1515/eec-2016-0002
Halamska M. (2015). Specyfika rolnictwa rodzinnego w Polsce: ciężar przeszłości i obecne uwarunkowania. Wieś i Rolnictwo, 1.1 (166.1), 107–129.
Halamska M. (2014). Współczesne rolnictwo rodzinne: polimorficzna rzeczywistość i mity. Wieś i Rolnictwo, 2 (163), 25–46.
Halamska M. (2013). Wiejska Polska na początku XXI wieku. Rozważania o gospodarce i społeczeństwie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Halamska M. (2005). „Segment agrarny” w zmieniającej się strukturze społeczeństwa polskiego. Wieś i Rolnictwo, 3 (128), 33–55.
Halamska M. (1999). Peasants, ownership and socialism in Poland: Historical and some other reflections. W: P. Starosta, I. Kovach, K. Gorlach (red.), Rural Societies Under Communism and Beyond (s. 44–53). Łódź: Łódź University Press.
Halamska M. (1991). Chłopi polscy na przełomie wieków. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Halamska M., Lamarche H., Maurel M.-C. (2003). Rolnictwo rodzinne w transformacji postkomunistycznej. Anatomia zmiany. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Kłopot S.W., Trojanowski P. (2016). Od chłopa do producenta. Właściciele gospodarstw rolnych średniej i dużej wielkości w świetle ogólnopolskiego panelu badawczego AGRIBUS. Wrocław: Wydawnictwo Martin & Jacob.
Komorowski Ł., Michalska S. (2021). „Media jako źródło wiedzy rolników” – geneza, organizacja prac, dobór próby, pytania badawcze, definicje. W: Koziolek A., Michalska S., Zwęglińska-Gałecka D. (red.). Media jako źródło wiedzy rolników (s. 117–130). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Wydawnictwo Grupa Cogito.
Koziolek A., Michalska S., Zwęglińska-Gałecka D. (red.) (2021). Media jako źródło wiedzy rolników. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Wydawnictwo Grupa Cogito. https://doi.org/10.53098/9788389900616
Marks-Bielska R. (2021). Współczesny rolnik – kto to taki? W: Koziolek A., Michalska S., Zwęglińska-Gałecka D. (red.). Media jako źródło wiedzy rolników (s. 25–42). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Wydawnictwo Grupa Cogito.
Marks-Bielska R. (2020). Ewolucja rynku ziemi rolniczej w Polsce. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Marks-Bielska R. (2018). Znaczenia ziemi rolniczej w kształtowaniu struktury społecznej polskiej wsi. Zeszyty Naukowe SGGW. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 122, 29–41. https://doi.org/10.22630/EIOGZ.2018.122.12
Mendras H. (1976). Societes paysannes. Paris: Armand Colin.
Michalska S. (2020). Studia nad strukturą społeczną wiejskiej Polski. Tom 4: Struktura społeczna a zmiany ról społecznych kobiet wiejskich. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Wydawnictwo Naukowe Scholar. https://doi.org/10.53098/9788366470514
Michalska S. (2012). Społeczny wymiar funkcjonowania drobnych gospodarstw rolnych. Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych, 1, 85–93.
Michna W. (2005). Zróżnicowanie funkcji gospodarstw rolnych w ujęciu przestrzennym. Seria: Ekonomiczne i Społeczne Uwarunkowania Rozwoju Polskiej Gospodarki Żywnościowej po Wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
Podedworna H. (2001a). Polscy farmerzy i ich świat społeczny. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.
Podedworna H. (2001b). Stare i nowe klasy w strukturze społecznej polskiej wsi. W: L. Gilejko (red.). Studia nad zmianami w strukturze społeczeństwa polskiego (lata 90.) (s. 171–198). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.
Rosner A., Stanny M. (2016). Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap II. Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich. Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN. https://doi.org/10.53098/9788389900579
Rosner A., Stanny M. (2014). Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap I. Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich w 2010 roku. Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN. https://doi.org/10.53098/9788393880614
Sadowski A., Poczta W., Szuba-Barańska E., Beba P. (2015). Modele gospodarstw rolnych w państwach Unii Europejskiej. Wieś i Rolnictwo, 3 (168), 43–62.
Sikorska A. (2014). Dylematy w definiowaniu rodzinnych gospodarstw rolnych. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 4, 31–49.
Sikorska A. (2013). Procesy przekształceń strukturalnych w wiejskiej społeczności i chłopskim rolnictwie. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
Sourisseau J.-M. (2014). Agricultures familiales et mondes a venir. Versailles: Quae.
Stanny M., Rosner A., Komorowski Ł. (2018). Monitoring rozwoju obszarów wiejskich.Etap III. Struktury społeczno-gospodarcze, ich przestrzenne zróżnicowanie i dynamika. Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN. https://doi.org/10.7366/90066MROWIII
Tryfan B. (1987). Kwestia kobieca na wsi. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Wilkin J. (1988). Chłopski składnik losów gospodarki socjalistycznej (ze szczególnym uwzględnieniem polskich doświadczeń). W: J. Wilkin (red.). Gospodarka chłopska w systemie gospodarki socjalistycznej. Podstawy i skuteczność mechanizmu adaptacji (s. 7–35). Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Żmija J., Szafrańska M. (2015). Społeczne i ekonomiczne aspekty funkcjonowania drobnych gospodarstw rolnych w Polsce. Wieś i Rolnictwo, 1.1 (166.1), 155–165.