Trendy i cechy migracji z Ukrainy do Polski: aspekt obszarów wiejskich i implikacje dla polityki migracyjnej państwa
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir012020/03Słowa kluczowe:
obszary wiejskie, polityka migracyjna państwa, migracja ludności, terytorialny system migracyjny Ukraina–PolskaAbstrakt
Omówiono współczesne światowe trendy migracyjne w Europie i Polsce. Zidentyfikowano zagadnienia problemowe i zagrożenia dla funkcjonowania i rozwoju obszarów wiejskich Polski na tle intensyfikacji emigracji i mobilności wewnętrznej ludności tego kraju. Uzasadniono istotę zagadnienia migracji ukraińskiej jako zasobu wyrównania sytuacji deficytu pracowników na polskim rynku pracy. Przedstawiono oficjalne dane Urzędu do Spraw Cudzoziemców w Polsce, Głównego Urzędu Statystycznego, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Departamentu Statystyki Narodowego Banku Polski oraz niektórych organizacji zajmujących się badaniem migracji w ramach terytorialnego systemu migracyjnego Ukraina–Polska. Na podstawie tych danych udowodniono wzrost wielkości i zasięgu zagranicznej migracji zarobkowej Ukraińców do Polski (wykazano, że obecnie w Polsce przebywa około 1,3 mln Ukraińców, co stanowi 3,5% ludności Polski i jest znaczącą wartością), zaprezentowano kluczowe zmiany w cechach jakościowych i strukturalnych migracji. Scharakteryzowano główne parametry migracji stałej i zarobkowej ludności z Ukrainy na obszary wiejskie w Polsce. Wyciągnięto ważny wniosek, że pomimo wciąż niewielkiej ilości, istnieją pozytywne tendencje i naprawy struktury emigracji Ukraińców na obszary wiejskie w Polsce. Przedstawiono wyniki analizy ilościowej migracji zarobkowej Ukraińców w kontekście ich zatrudnienia w sektorze rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa. Określono specyficzność i zagadnienia problemowe migracji z Ukrainy na obszary wiejskie w Polsce. Uzasadniono zalecenia dotyczące opracowania wspólnych ukraińsko- -polskich praktyk oraz przepisów normatywnych i metodycznych, a także priorytetowych instrumentów polityki migracyjnej, skierowanych na zaspokojenie interesów społeczno- -gospodarczych obu państw.Bibliografia
Brunarska Z., Kindler M., Szulecka M., Toruńczyk-Ruiz S. (2016). Ukrainian Migration to Poland: A “Local” Mobility? In: O. Fedyuk, M. Kindler (eds.). Ukrainian Migration to the European Union Lessons from Migration Studies (pp. 115–131). Springer. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007%2F978-3-319-41776-9.pdf [accessed: 07.06.2019].
Chmielewska I., Dobroczek G., Panuciak A. (2018). Obywatele Ukrainy pracujący w Polsce – raport z badania. Warszawa: Departament Statystyki NBP (Narodowy Bank Polski).
Dolishniy Institute of Regional Research of NAS of Ukraine (2019). Ukrainian migration in the context of global and national challenges of the XXI century. U. Sadova (sci. ed.), O. Grynkevych, L. Semiv, R. Teslyuk, M. Bil, V. Bidak, O. Mulska, O. Ryndzak, O. Levytska, etc. Lviv.
Główny Urząd Statystyczny: Rzeczpospolita Polska (2011–2018). Rocznik Demograficzny. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-demograficzny-2018,3,12.html [accessed: 20.04.2019].
Główny Urząd Statystyczny: Rzeczpospolita Polska (2019). Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician. https://stat.gov.pl/czasopisma/wiadomosci-statystyczne [accessed: 20.04.2019].
Gots A. (2018). International labour migration of Ukrainians in the context of a military conflict in the east of the country. Grani. 21 (3), 6–11. http://nbuv.gov.ua/UJRN/ Grani_2018_21_3_3 [accessed: 14.06.2019].
Ilyash O. (2018). European Aspirations of Ukraine in the Context of the Socio-Economic Security Risks Assessment: 2010–2018. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Jaroszewicz M., Małynowska O. (2018). Najnowsza migracja z Ukrainy do Polski: (nie)stały fenomen? http://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/ Forum%20 Idei/Najnowsza%20migracja%20z%20Ukrainy.pdf [accessed: 10.03.2019].
Jóźwiak I., Piechowska M. (2017). Crisis-driven mobility between Ukraine and Poland. What does the available data (not) tell us. CMR Working Papers, 99/157. https://www.econstor.eu/bitstream/10419/180986/1/888194552.pdf [accessed: 04.06.2019].
Kaczmarczyk P. et al. (2015). Recent trends in international migration in Poland. The 2013 SOPEMI Report. CMR Working Papers, 86/144. Centre of Migration Research, University of Warsaw, Warsaw. http://www.migracje.uw.edu.pl/publikacje/recent-trends-ininternational-migration-in-poland-the-2013-sopemi-report-2/ [accessed: 11.06.2019].
Lesińska M. (2015). Immigration of Ukrainians and Russians into Polish Inflow. Integration Trends and Policy Impacts. Migration Policy Centre. INTERACT Research Report, 6. Libanova E. (2019). Labour migration from Ukraine: key features, drivers and impact. Economics and Sociology, 12 (1), 313–328. doi:10.14254/2071-789X.2019/12-1/19 [accessed: 03.06.2019].
Malynovska O. (2013). The policy of neighbouring countries with regard to compatriots as an instrument for replenishing human resources: challenges and lessons for Ukraine. Strategic Priorities, 3 (28), 138–146. http://sp.niss.gov.ua/content/articles/files/20-1437137553.pdf [accessed: 10.06.2019].
Malynovska O. (2015). Ukrainian-Polish migration corridor: Features and importance Demography and Social Economy, 2 (24), 31–40. https://dse.org.ua/arhcive/24/2.pdf [accessed: 04.06.2019].
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: Rzeczpospolita Polska (2017). Rozporządzenie w sprawie podklas działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), w których wydawane są zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca. http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170002348/O/D20172348.pdf [accessed: 03.06.2019].
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: Rzeczpospolita Polska (2019). Analizy i Raporty, https://www.gov.pl/web/rodzina/analizy-rynek-pracy [accessed: 20.04.2019].
Nowiński A. (2019). To ucina spekulacje. W końcu udało się policzyć, ilu dokładnie jest Ukraińców w Polsce. na:Temat. https://natemat.pl/266145,ilu-ukraincow-mieszka-w-polsce-nowa-metoda-liczenia-podala-dokladna-liczbe [accessed: 03.06.2019].
Siwiński W. (2017). Studenci zagraniczni w Polsce 2017. Gdzie jesteśmy? Raport Fundacji Perspektywy. http://www.studyinpoland.pl/narada2017/pdf/Otwarcie-narady-W-Siwinski.pdf [accessed: 09.06.2019].
Skoczyńska-Prokopowicz B. (2018). Foreign labour migration of Ukrainians to Poland: Statistical research from the perspective of Ukrainian studies. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, seria: Organizacja i zarządzanie, 122, 195–204.
Syrochuk N. (2014). International labour migration of Ukrainians to the countries of the European Union: Factors of influence. Economic Bulletin of the National Technical University of Ukraine “Igor Sikorsky Kyiv Polytechnic Institute”, 11, 110–118.
Urząd do Spraw Cudzoziemców. Raport na temat obywateli Ukrainy (2018). https://udsc.gov.pl/ru/statystyki/raporty-specjalne/biezaca-sytuacja-dotyczaca-ukrainy [accessed: 10.03.2019].
Wawryniuk A. (2017). Migracja Ukraińców do Polski w latach 2007–2016. Podstawy prawne, przejawy i skutki tego zjawiska. Roczniki Nauk Prawnych, 27 (3), 110–126.
Yaroshevych M., Piekhal T. (2016). Ukrainian migration to Poland after the “Revolution of Dignity”: Old trends or new results? In: D. Drbokhlav, M. Yaroshevych (eds.). Ukrainian Migration During the Crisis: Forced and Labor Mobility (pp. 56–86). https://europe-wb.org.ua/wp-content/uploads/2016/12/Migr-mobility-ukr.pdf [accessed: 07.06.2019].