Światowe porozumienie klimatyczne a rozwój obszarów wiejskich

Katarzyna Bańkowska

doi:10.53098/wir012016/05

Autor

Katarzyna Bańkowska dr inż. Katarzyna Bańkowska, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Polska Akademia Nauk, ul. Nowy Świat 72,00-330 Warszawa, Polska, kbankowska@irwirpan.waw.pl; Autorka jest również ekspertem Sekcji Analiz Ekonomicznych Polityki Rolnej FAPA, ul. Wspólna 30, 00-930 Warszawa, Polska

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir012016/05

Słowa kluczowe:

Konwencja Klimatyczna, COP21, Wspólna Polityka Rolna, przeciwdziałanie zmianom klimatu, polityka energetyczno-klimatyczna

Abstrakt

Streszczenie: Rosnąca częstotliwość anomalii pogodowych jest impulsem do podejmowania debat nad adaptacją gospodarki i społeczeństwa do zmian klimatycznych i mitygacją ich skutków. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie ram światowej polityki klimatycznej i związanych z tym wyzwań stojących przed rozwojem obszarów wiejskich. W artykule poddano analizie dokumenty zawierające wyniki negocjacji z wybranych szczytów klimatycznych z lat 1992–2015. Na podstawie danych Banku Światowego, Eurostatu i GUS-u scharakteryzowano społeczno-ekonomiczne tło wypracowanych porozumień klimatycznych. Analiza literatury przedmiotu oraz wiedza ekspercka autora stanowiły źródło tez postawionych odnośnie do przyszłości obszarów wiejskich w realiach zaostrzania światowej polityki klimatycznej.

Bibliografia

COM (2011) 112 wersja ostateczna; Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów Plan działania prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r.

Czyżewski A., Grzelak A., Stępień S. (2009). Gospodarczy aspekt zmian klimatycznych i ich skutki dla rozwoju rolnictwa. Pamiętnik Puławski, 151, 1, 103–121.

Dz.U. 2005, nr 203, poz. 1684, Protokół z Kioto do Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, sporządzony w Kioto dnia 11 grudnia 1997 r. (Dz.U. z dnia 17 października 2005 r.).

EnergSys (2012). Ocena skutków ustanowienia celów redukcji emisji wg dokumentu KE „Roadmap 2050” na sektor energetyczny, rozwój gospodarczy, przemysł i gospodarstwa domowe w Polsce do roku 2050, Raport końcowy wersja z dnia 15 lutego 2012, Warszawa: KIG.

Faber A., Borek R., Borzęcka Walker M., Jarosz Z., Kozyra J., Pudełko R., Syp A., Zaliwski A. (2012). Bilans węgla i emisji gazów cieplarnianych (CO2, CH4 oraz N2O) w polskim rolnictwie. W: Zegar J. (red.). Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym. Warszawa: Instytut Ekonomiki, Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy.

Grupa Robocza ds. Czystych Technologii Węglowych (2010). Polityka klimatyczno-energetyczna UE, Załącznik nr 1 do Zielonej Księgi Narodowego Programu Redukcji Emisji Gazów Cieplarnianych. Społeczna Rada Narodowa.

GUS (2008). Ochrona Środowiska 2008. Warszawa.

GUS (2010). Ochrona Środowiska 2010. Warszawa.

GUS (2014). Sytuacja makroekonomiczna w Polsce w 2013 roku na tle procesów w gospodarce światowej. Warszawa.

GUS (2015). Ochrona Środowiska 2015. Warszawa.

Kancelaria Prezydenta RP (2015). Informacja w sprawie ustawy z dnia 11 września 2015 r. o ratyfikacji Poprawki dauhańskiej do Protokołu z Kioto do Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, sporządzonego w Kioto dnia 11 grudnia 1997 r., przyjętej w Ad-Dausze dnia 8 grudnia 2012 r., http://www.prezydent.pl/prawo/ustawy/zawetowane/art,2,prezydent-zawetowal-trzy-ustawy.html [dostęp: 8.01.2016].

Ignaciuk A. (2015). Adapting agriculture to climate change: A role for public policies. OECD Food, Agriculture and Fisheries Papers, No 85, OECD Publishing, Paris.

Józwiak W. (red.) (2015). Przedsiębiorstwo i gospodarstwo rolne wobec zmian klimatu i polityki rolnej. Warszawa: IERiGŻ–PIB.

KOBIZE (2015). Krajowy raport inwentaryzacyjny 2014.

Kokoszka K. (2014). Ochrona środowiska na terenach wiejskich w świetle nowej perspektywy Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej 2014–2020. Studia Ekonomiczne, 166, 139–149.

Kolasa-Wiecek A. (2011). Prediction of CH4 emissions from enteric fermentation and livestock farming with the use of artificial neural network Flexible Byesian Models. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 56, 2, 90–93.

Milczarek D. (2005). Potencjał UE w stosunkach międzynarodowych (część 1). Studia Europejskie, 1, 9–29.

Miłek M. (2012). Problemy z pakietem klimatyczno-energetycznym. Warszawa: Krajowa Izba Gospodarcza, Izba Gospodarcza Energetyki i Ochrony Środowiska.

Ministerstwo Gospodarki (2014). Polska na tle świata i Europy w latach 1995–2013 (w liczbach). Warszawa.

Ministerstwo Środowiska (2003). Polityka klimatyczna Polski. Strategie redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce do roku 2020, Warszawa, październik 2003. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów dnia 04.11.2003 roku.

Ministerstwo Środowiska (2013). Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do 2020 z perspektywą do roku 2030. Warszawa.

Ministerstwo Środowiska (2014). Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów szczególnie wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030. Warszawa.

Muzalewski A., Barwicki J., Romaniuk W., Krajewski K., Łabędzki L., Pawlak J. (2014). Ekspertyza pt.: Realizacja celów przekrojowych – środowisko, przeciwdziałanie zmianom klimatu, przystosowanie się do zmian klimatu – w ramach działań inwestycyjnych Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Warszawa: ITP.

Nota SN 79/14, Rada Europejska: Konkluzje w sprawie ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030, Bruksela, 23 października 2014 r.

Popkiewicz M. (2015). Rewolucja energetyczna? Ale po co? Katowice: Sonia Draga.

PROW 2014–2020. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Skrócona wersja programu Warszawa, 12 grudnia 2014 r.

Ruszel M. (2009). Polska perspektywa pakietu energetyczno-klimatycznego. Nowa Energia, 4 (10), 6–9.

SEC(2011) 287 final Commission Staff Working Document Evaluation Of The Online Stakeholder Consultation.

SEC(2011) 288 final Commission Staff Working Document Impact Assessment.

SEK(2011) 289 wersja ostateczna Dokument Roboczy Służb Komisji Streszczenie oceny skutków.

Szymczyk J. (2006). Problemy związane z wprowadzeniem do praktyki Protokołu z Kioto w Polsce oraz w krajach Unii Europejskiej. Rynek Energii, 1 (62), 2–9. United Nation Adoption Of The Paris Agreement, Proposal By The President Draft Decision –/CP.21, FCCC/CP/2015/L.9/Rev.1, artykuł 17.

Dokumenty

/87/WE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca program handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych na obszarze Wspólnoty i zmieniająca Dyrektywę Rady 96/61/WE.

/29/WE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (tzw. dyrektywa EU ETS).

/406/WE Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr z dnia 23 kwietnia 2009r. w sprawie wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych (tzw. decyzja non-ETS).

/31/WE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywę Rady 85/337/EWG, Euratom, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE, 2001/80/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE 2008/1/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 (tzw. dyrektywa CCS).

/28/WE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (tzw. dyrektywa OZE).