Dostępność instytucji otoczenia biznesu na obszarach wiejskich w Polsce – zróżnicowanie przestrzenne

Wioletta Kamińska

doi:10.53098/wir.2015.2.167/08

Autor

Wioletta Kamińska Autorka jest pracownikiem Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir.2015.2.167/08

Słowa kluczowe:

instytucje otoczenia biznesu, dostępność, obszary wiejskie

Abstrakt

Celem pracy było określenie dostępności wybranych instytucji otoczenia biznesu (IOB) na obszarach wiejskich w Polsce. Jako miernik dostępności przyjęto liczbę IOB na 100 podmiotów gospodarczych wpisanych do systemu REGON oraz ich liczbę na 100 mieszkańców w wieku produkcyjnym. Badaniem objęto wszystkie gminy wiejskie oraz część wiejską gmin miejsko-wiejskich. Do analizy włączono również miasta do 10 tys. mieszkańców. Do instytucji otoczenia biznesu zaliczono podmioty reprezentujące: działalność pocztową i kurierską, usługi finansowe, obsługę nieruchomości, działalność prawno-księgową, reklamową i badanie rynku oraz działalność związaną z administracyjną obsługą biura. Na podstawie badań stwierdzono, że dostępność instytucji otoczenia biznesu na obszarach wiejskich w Polsce była niska, niezależnie od przyjętego miernika. Około jednej trzeciej gmin odznaczało się niską lub bardzo niską dostępnością, a tylko ok. 8% jednostek przestrzennych cechowało się bardzo wysoką i wysoką dostępnością. Gminy miejsko-wiejskie charakteryzowały się wyższą dostępnością IOB niż gminy wiejskie. Wiejskie obszary o charakterze polifunkcyjnym cechowały się wyższą dostępnością IOB niż obszary o charakterze monofunkcyjnym.

Bibliografia

Aidis R., Estrin S., Mickiewicz T., 2008: Institutions and entrepreneurship development in Russia: a comparative perspective. Journal of Business Venturing, vol. 23, p. 656–672. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2008.01.005

Audretsch D.B., Carree M.A., van Steel A.J., Thurik A.R., 2002: Impeded industrial restructuring: the growth penalty. Kyklos, vol. 55, no. 1, p. 81–97. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-6435.00178

Audretsch D.B., Thurik A.R., 2001: What is new about the new economy: sources of growth in the managed and entrepreneurial economies. Industrial and Corporate Change, vol. 10, p. 267–315. DOI: https://doi.org/10.1093/icc/10.1.267

Bański J., Stola W., 2002: Przemiany struktury przestrzennej i funkcjonalnej obszarów wiejskich w Polsce. Studia Obszarów Wiejskich, vol. 3.

Bański J., Szymańska M., Czapiewski K., 2014: Rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich – diagnoza, kierunki, rekomendacje dla polityki rozwoju obszarów wiejskich. FDPA, Warszawa.

Baumol W., 1990: Entrepreneurship: productive, unproductive and destructive. The Journal of Political Economy, no. 98 (5), p. 893–921. DOI: https://doi.org/10.1086/261712

Burdecka W., 2004: Instytucje otoczenia biznesu. PARP, Warszawa.

Carlsson B., 1992: The rise of small business; causes and consequences, [w:] Singular Europe, Economy and Policy of European Community After 1992, W.J. Adams (red.), University of Michigan Press.

Ciok S., 1999: Wpływ granicy i współpracy transgranicznej na rozwój lokalny i regionalny zachodnich obszarów przygranicznych, [w:] Rola granicy i współpracy transgranicznej w rozwoju regionalnym i lokalnym, A. Mync, R. Szul (red.). Europejski Instytut Rozwoju Regionalnego i Lokalnego Uniwersytet Warszawski, s. 159–187.

Cole J.H., 2003: The contribution of economic freedom to world economic growth, 1980–1999. Cato Journal, vol. 23, p. 189–198.

Cromie S., 1991: The problems experienced by young firms,. International Small Business Journal, vol. 9, no. 3, p. 43–61. DOI: https://doi.org/10.1177/026624269100900303

Cunningham J.B., Lischeron J., 2000: Defining entrepreneurship. Journal of Small Business Management, no. 15 (5), p. 45–61.

Delic A., Alpeza M., Oberman-Peterka S., 2012: Role of entrepreneurship support institutions in development of the economy of eastern Croatia: case of centre for entrepreneurship Osijek. Economy of eastern Croatia yesterday, today, tommorow, vol. 1, p. 32–42.

Dominiak J., 2013: Rola otoczenia biznesu w rozwoju regionalnym w Polsce, [w:] Conditions of socio-economic development of spatial systems, Z. Zioło, T. Rachwał, (red.). Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego nr 22. DOI: https://doi.org/10.24917/20801653.22.3

Dorożyński T.., Urbaniak W., 2011: Rola instytucji otoczenia biznesu we wspieraniu inwestorów zagranicznych w województwie łódzkim. Łódź.

Dutkowski M., Gawlikowska-Hueckel K., 2000: Sytuacja społeczno-gospodarcza nowych województw. IBnGR, Gdańsk.

European competitiveness report 2001, 2001: European Commission, Luxembourg. s. 19.

Evans D.S., Leighton L.S., 1989: Some empirical aspects of entrepreneurship. American Economic Review, vol. 79, p. 519–535. DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-015-7854-7_6

Filipiak B., Ruszała J., 2009: Instytucje otoczenia biznesu. Rozwój, wsparcie, instrumenty. Difin, Warszawa.

Gałązka A., Mync A., 1999: Zmiany społeczno-gospodarcze na obszarach przygranicznych w warunkach otwierających się granic, [w:] Rola współpracy transgranicznej w rozwoju regionalnym i lokalnym, A. Mync, R. Szul (red.). EIRRiL UW, Warszawa, s. 42–111.

Globalisation and Competitiveness: Relevant Indicators, 1996: STI Working Papers no. 5, OECD, Paris, s. 20.

Górzyński M., Pander W., Koć P., 2006: Tworzenie związków kooperacyjnych między MSP oraz MSP i instytucjami otoczenia biznesu. PARP, Warszawa.

Heffner K., Marszał T. (red.), 2006: Uwarunkowania rozwoju małych miast. Biuletyn KPZK PAN, z. 226, Warszawa.

Hisrich R.D., Brush C.G., 1987: Women Entrepreneurs: A longitudinal study, [w:] Entrepreneurship Research, N.C. Churchill (ed.). Babson College, Wellesley, MA: Center for Entrepreneurial Studies, p. 187–199.

Kamińska W., 2006: Pozarolnicza indywidualna działalność gospodarcza w Polsce w latach 1988–2003. IGiPZ PAN, Warszawa.

Kamińska W., 2011, Aktywność gospodarcza osób fizycznych na obszarach wiejskich w Polsce, [w:] Obszary wiejskie: wielofunkcyjność, migracje, nowe wizje rozwoju, W. Kamińska, K. Heffner (red.). Studia KPZK PAN, vol. CXXXIII, Warszawa, s. 103–127.

Keasey K., Watson R., 1986: The prediction of small company failure: some behavioural evidence for the UK. Accounting and Business Research, p. 49–57. DOI: https://doi.org/10.1080/00014788.1986.9729781

Keasey K., Watson R., 1991: The state of the art of small firm failure prediction: achievements and prognosis. International Small Business Journal, vol. 9, no. 4, p. 11–28. DOI: https://doi.org/10.1177/026624269100900401

Kulikowski R., 2012: Produktywność i towarowość rolnictwa w Polsce. Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy, nr 4 (30), s. 17–29. DOI: https://doi.org/10.56583/br.1166

Marlow S., 2006: Enterprising Futures or Dead-End Jobs? Women, Self Employment and Social Exclusion. International Journal of Manpower Studies, vol. 27 (6), p. 588–600. DOI: https://doi.org/10.1108/01437720610690509

Miszczuk A., 1999: Wpływ granicy i współpracy transgranicznej na rozwój regionalny i lokalny Lubelszczyzny, [w:] Rola granicy i współpracy transgranicznej w rozwoju regionalnym i lokalnym,

A. Mync R. Szul (red.). Europejski Instytut Rozwoju Regionalnego i Lokalnego Uniwersytet Warszawski, s. 132–158.

Pissarides F., Singer M., Svejnar J., 2003: Objectives and constraints of entrepreneurs: evidence from small and medium-sized enterprises in Russia and Bulgaria. Journal of Comparative Economics, vol. 31, p. 503–531. DOI: https://doi.org/10.1016/S0147-5967(03)00054-4

Powell B., 2003: Economic freedom and growth: the case of the Celtic tiger. Cato Journal, vol. 22, p. 431–448.

Radaev V., 2005: Establishing trust in a distrustful society: the case of Russian business, [w:] Trust and Entrepreneurship: A West-East Perspective, H. Hohmann, F. Welter (eds.). Edward Elgar, Cheltenham, UK, p. 114–135. DOI: https://doi.org/10.4337/9781845428099.00018

Ray D.M., 1993: Understanding the entrepreneur: entrepreneurial attributes, experience and Skills. Entrepreneurship & Regional Development, vol. 5, p. 345–57. DOI: https://doi.org/10.1080/08985629300000022

Reynolds P., Hay M., Camp S.M., 1999: Global Entrepreneurship Monitor: 1999 Executive Report. (http://www.gemconsortium.org).

Roberts K., Zhou C., 2000: New private enterprises in three transitional contexts: Central Europe, the former Soviet Union and China. Post-Communist Economies, vol. 12, p.186–199. DOI: https://doi.org/10.1080/14631370050043634

Rosner A. (red.), 2007: Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian. IRWiR PAN, Warszawa.

Rosner A., 2012: Zmiany rozkładu przestrzennego zaludnienia obszarów wiejskich. Wiejskie obszary zmniejszające zaludnienie i koncentrujące ludność wiejską. IRWiR PAN Warszawa.

Rudnicki R., 2010: Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania funduszy Unii Europejskiej przez gospodarstwa rolne w Polsce w latach 2004–2006. Seria: Studia i Prace z Geografii i Geologii nr 17, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.

Salamonsen K., Henriksen J.T., 2015: Small Businesses Need Strong Mediators: Mitigating the Disadvantages of Peripheral Localization Through Alliance Formation. European Planning Studies, vol. 23, Issue 3, p. 529–549. DOI: https://doi.org/10.1080/09654313.2013.876975

Smallbone D., 1991: Success and failure in new business start-ups. International Small Business Journal, vol. 8, no. 2, p. 34–45. DOI: https://doi.org/10.1177/026624269000800203

Smallbone D., Welter F., 2001: The distinctiveness of entrepreneurship in transition economies. Small Business Economics, vol. 16, p. 249–262. DOI: https://doi.org/10.1023/A:1011159216578

Sobel R.S., 2008: Testing Baumol: Institutional Quality and the Productivity of Entrepreneurship. Journal of Business Venturing, vol. 23, p. 641–655. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2008.01.004

Spencer J.W., 2003: How political environments affect the growth of firms: evidence from small and large enterprises in Latin America. The Center for Latin America Issues, The George Washington University, Washington.

Theo W.M., Chong S., 2007: Theorizing a Framework of Factors Influencing Performance of Women Entrepreneurs in Malaysia. Journal of Asia Entrepreneurship and Sustainability, vol. 3.2, p. 1–17.

Ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, Dz.U. nr 173, poz 1807.

Watson K., Hogarth-Scott, S. Wilson N., 1998: Small business start-ups: success factors and support implications. International Journal of Entrepreneurial Behaviour & Research, vol. 4, no. 3, p. 217–238. DOI: https://doi.org/10.1108/13552559810235510

Webster L., 1992: Private sector manufacturing in Hungary: a survey of firms. Industry Division. Industry and Energy Department. The World Bank.

Wennekers S., Thurik R., 1999: Linking Entrepreneurship and Economic Growth. Small Business Economics, vol.13, p. 27–55. DOI: https://doi.org/10.1023/A:1008063200484

Yusuff O.S., 2013: Gender differentials in factors affecting performance of small-scale enterprises in Lagos state – Nigeria. Innovative Issues and Approaches in Social Sciences, vol. 6, no. 2, p. 21–39. DOI: https://doi.org/10.12959/issn.1855-0541.IIASS-2013-no2-art02

Zacharakis A., Bygrave W., Shepherd D., 2000: Global entrepreneurship monitor: National entrepreneurship assessment. Kauffman Center for Entrepreneurial Leadership Kansas City.