Społeczne wyobrażenia wsi na przełomie XX i XXI wieku

Abstrakt

Artykuł ma na celu pokazanie zasadniczych zmian repertuaru oraz podstawowych obiegów komunikacyjnych „wyobrażeń społecznych" (zmityzowanych obrazów) polskiej wsi na przełomie XX i XXI wieku. „Wyobrażenia społeczne" to - za Bronisławem Baczką - „idee-obrazy", które są symboliczną reprezentacją i projekcją rzeczywistości, wobec której pełnią funkcje regulujące i modelujące. „Wyobrażenia społeczne" wsi tracą wykładnię ideologiczną, stają się mitami kultury popularnej oraz konsumpcyjnej, stanowią też atrakcyjne tworzywo, charakterystycznych dla ponowoczesności, procesów estetyzacji kultury. Wieś jako wciąż inny typ krajobrazu i kultury staje się w XXI wieku przestrzenią działań animacyjnych i zdarzeń estetycznych, które stosunkowo najpełniej opisuje etnografia performatywna. Istotne przemiany znaczeń polskich mitologii wsi współbrzmią z intensyfikacją dyskursów tożsamościowych oraz polskiej wersji postkolonializmu, która eksponuje obrazy „krzywdzonej" chłopskości, traktowanej jako charakterystyczny rys polskich dziejów.