Inteligentne wioski w polityce Unii Europejskiej. Jak połączyć innowacyjność z pragmatyzmem?
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir.2018.4.181/09Słowa kluczowe:
inteligentne wioski (smart villages), inteligentny rozwój obszarów wiejskich, polityka rozwoju obszarów wiejskich, polityka Unii Europejskiej (UE), Europejska Sieć na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (ENRD)Abstrakt
Inteligentne wioski są podejściem do rozwoju obszaru wiejskich, które obecnie jest dyskutowane przez Unię Europejską w ramach prac Europejskiej Sieci na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (ENRD). Od 2017 roku prace te prowadzone są w ramach utworzonej Grupy Tematycznej (GT) ds. Inteligentnych Wiosek. GT współuczestniczy w opracowaniu definicji inteligentnych wiosek, dyskutuje zmiany polityki rozwoju obszarów wiejskich i możliwości wsparcia inteligentnych wiosek, a także stanowi forum dla dialogu między różnymi grupami interesariuszy oraz platformę wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk inteligentnego rozwoju. Artykuł przedstawia zarys dyskusji, jaka miała miejsce podczas wybranych spotkań GT, a także wskazuje – gdzie właściwe – jej akademickie podłoże. Jego celem było zaprezentowanie podejścia Smart Villages w kontekście polityki Unii Europejskiej. Stąd prezentuje on pokrótce genezę tej dyskusji i dylematy dotyczące definiowania inteligentnych wiosek, a także wskazuje role lokalnych samorządów i UE w tworzeniu warunków odpowiednich dla wdrożenia tego typu podejścia. W pracy zawarto także przykłady projektów inteligentnego rozwoju obszarów wiejskich. Inteligentne wioski stanowią alternatywny sposób myślenia o podnoszeniu jakości życia na wsi. Wydają się także korespondować z kierunkiem, w jakim ewoluuje polityka unijna. Niemniej, podejście to wciąż wymaga lepszego dopasowania narzędzi i instrumentów finansowych, co tyczy się zarówno polityki UE, jak i źródeł krajowych (regionalnych). Istotna jest także rola lokalnych władz samorządowych w procesie ich wsparcia.
Bibliografia
Bajer M. (2012). Technologie informacyjno-komunikacyjne jako narzędzie ograniczania dysparytetów społeczno-ekonomicznych wsi w Unii Europejskiej. Wieś i Rolnictwo, 154 (1), 65–84.
Baldock D., Dwyer J., Lowe P., Petersen J.E., Ward, N. (2001). The nature of rural development: Towards a sustainable integrated rural policy in Europe. London: Institute for European Environmental Policy.
BBC (British Broadcasting Company) (2014). Social and Economic Changes in Rural Areas in MEDCs, http://www.bbc.co.uk/schools/gcsebitesize/geography/rural_environments/-changes_rural_areas_medcs_rev1.shtml [access: September 2018].
Boyle P., Halfacree K. (eds.) (1998). Migration into Rural Areas: Theories and Issues. John Wiley and Sons.
Crouch D. (2006). Tourism, consumption and rurality. In: P. Cloke, T. Marsden, P. Mooney (eds.), Handbook of Rural Studies (pp. 355–364). London: Sage.
EC (European Commission) (2017). https://ec.europa.eu/agriculture/sites/agriculture/files/rural-development-2014-2020/looking-ahead/rur-dev-small-villages_en.pdf [access: September 2018].
ENRD (European Network for Rural Development) (2018). Smart Villages. Revitalising Rural Services. EU Rural Review, 26. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Estany G. (2018). Cowocat_Rural – Promoting Cooworking in Rural Catalonia. Poster on the ENRD Seminar on “Smart Villages: Revitalising Rural Services through Social and Digital Innovation”, Brussels, 22nd May 2018.
Galdeano-Gómez E., Aznar-Sánchez J.A., Pérez-Mesa J.C. (2011). The complexity of theories on rural development in Europe: An analysis of the paradigmatic case of Almería (South-East Spain). Sociologia Ruralis, 51 (1), 54–78.
Halfacree K. (2012). Diverse ruralities in the 21st century: From effacement to (re-)invention. In: L.J. Kulcsar, K.J. Curtis (eds.), International Handbook of Rural Demography (pp. 387–400). International Handbooks of Population, 3. Springer Netherlands.
Hess S. (2018). Digital Villages: Germany. Poster on the ENRD Seminar on “Smart Villages: Revitalising Rural Services through Social and Digital Innovation”, Brussels, 22nd May 2018.
Idziak W., Wilczyński R. (2003). Odnowa wsi: Przestrzeń, ludzie, działania. Warsaw: Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA.
Marples A., Rozes B. (2018). Rezo Pouce. Poster on the ENRD Seminar on “Smart Villages: Revitalising Rural Services through Social and Digital Innovation”, Brussels, 22nd May 2018.
Marsden T. (1999). Rural futures: The consumption countryside and its regulation. Sociologia Ruralis, 39 (4), 501–520.
Murdoch J., Pratt A. (1993). Rural studies: Modernism, postmodernism and the „post rural”. Journal of Rural Studies, 9, 411–427.
Naldi L., Nilsson P., Westlund H., Wixe F. (2015). What is smart rural development? Journal of Rural Studies, 40, 90–101.
OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) (2006). The New Rural Paradigm: Policies and Governance. Paris: OECD.
Ploeg J.D., van der, Renting H., Brunori G., Knickel K., Mannion J., Marsden T., de Roest K., Sevilla-Guzmán E., Ventura F. (2000). Rural Development: From Practices and Policies towards Theory. Sociologia Ruralis, 40 (4), 391–408.
Smart Villages: https://enrd.ec.europa.eu/enrd-thematic-work/smart-and-competitive-ru-ral-areas/smart-villages_en [access: September 2018].
Stavropoulos E. (2018). Integrated Approaches for Smart Villages. Presentation on the ENRD Seminar on “Smart Villages: Revitalising Rural Services through Social and Digital Innovation”, Brussels, 22nd May 2018.
Terluin I. (2003). Differences in economic development in rural regions of advanced countries: an overview and critical analysis of theories. Journal of Rural Studies, 19, 327–344.
Visvizi A., Lytras M.D. (2018). Rescaling and refocusing smart cities research: From mega cities to smart villages. Journal of Science and Technology Policy Management, 9 (2), 126–133.
Ward N., Atterton J., Kim T.-Y., Lowe P., Phillipson J., Thompson N. (2005). Universities, the Knowledge Economy and ‘Neo-Endogenous Rural Development’. Newcastle upon Tyne: University of Newcastle upon Tyne, Centre for Rural Economy Discussion Paper Series, 1, 1–15.
Ward N., Brown D.L. (2009). Placing the rural in regional development. Regional Studies, 43(10), 1237–1244.
Wolski O. (2018). Problem (nie)innowacyjności w projektach odnowy wsi. Acta Universitas Lodziensis, Folia Geographica Socio-Oeconomica, 31, 17–37.
Zavratnik V., Kos A., Stojmenova Duh E. (2018). Smart villages: Comprehensive review of initiatives and practices. Sustainability, 10(8), 2559–2573.
Zwolińska-Ligaj M., Guzal-Dec D., Adamowicz M. (2018). Koncepcja inteligentnego rozwoju lokalnych jednostek terytorialnych na obszarach wiejskich regionu peryferyjnego na przykładzie województwa lubelskiego. Wieś i Rolnictwo, 179(2), 247–280.
