Rola spółek Agencji Nieruchomości Rolnych w upowszechnianiu postępu biologicznego

Abstrakt

W opracowaniu przedstawiono działania restrukturyzacyjne przedsiębiorstw hodowli rośli i zwierząt w latach 1992–2011. Dokonano analizy działalności hodowlanej w spółkach hodowli roślin i zwierząt oraz określono ich znaczenie w upowszechnianiu postępu biologicznego w praktyce rolniczej. W okresie dwudziestu lat funkcjonowania Agencji Nieruchomości Rolnych (wcześniej Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa) nastąpiły głębokie zmiany organizacyjne w grupie spółek hodowlanych. W ich wyniku zmniejszyła się liczba firm hodowlanych – ze 132 do 46, a powierzchnia użytkowanych gruntów – z 323 tys. ha do 117 tys. ha. Mimo głębokiej restrukturyzacji firm hodowli roślin zachowany został ich potencjał twórczy, czego wyrazem jest utrzymujące się tempo zgłaszania nowych rodów do badań rejestrowych. W ostatnich czterech latach ustabilizował się udział odmian spółek ANR w krajowej reprodukcji nasion rolniczych. W spółkach ANR o profilu zwierzęcym utrzymywane są ważniejsze gatunki zwierząt gospodarskich: bydło, konie, świnie i owce. Szczególnie w bydle ras mlecznych i koniach stanowią one najcenniejszy materiał genetyczny w kraju. W 2011 roku krowy ze spółek ANR stanowiły jedynie 3,9% krów, będących pod kontrolą użytkowości w kraju. Od tej stosunkowo małej populacji pochodzi jednak prawie połowa postępu hodowlanego. Od 1993 roku w całej ocenianej populacji postęp w wydajności wyniósł 3200 kg mleka, natomiast w spółkach ANR – 5098 kg, był więc większy o 1898 kg mleka. Matki buhajów znajdujące się w spółkach Agencji stanowią 62,2% ogółu matek buhajów ras mlecznych w kraju. W sezonie 2011/3 do inseminacji w rasie polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej dopuszczono 64 rozpłodniki hodowli krajowej, z czego 25 sztuk, tj. 39%, wyhodowano w spółkach Agencji.