Ubytek użytków rolnych na cele pozarolnicze w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir.2010.4.149/04Słowa kluczowe:
nadmierny ubytek użytków rolnych na cele pozarolnicze w ostatnich dekadach, wyłączenia gruntów rolnych z produkcji, ochrona gruntów rolnychAbstrakt
Nadmierna jest w ostatnich dekadach powierzchnia ziemi rolniczej przepływającej do działów pozarolniczych. W latach 1946-2009 powierzchnia gruntów użytkowanych rolniczo zmniejszyła się z 20,4 do 16,1 mln ha, tj. o około 4 mln ha, a w tym w latach 1995-2009 o 1,8 mln ha. W tym czasie grunty formalnie wyłączone na cele nierolnicze i nieleśne, tzn. za które pobrano należności i opłaty, objęły areał 40 tys. ha. W latach 1995-2009 ubyło więc 1,8 mln ha, a należności i opłaty pobrano za 40 tys. ha. Problem ubytku gruntów rolnych dotyczy również jakości gleb wyłączanych z upraw rolniczych. Wbrew intencjom i zabiegom ustawowym, wyłącza się największy procent gleb dobrych a najmniejszy procent gleb słabych. Proces wyłączania użytków rolnych z produkcji dokonuje się poza kontrolą. Brak jest oceny tego zjawiska.Bibliografia
Baran S., Turski R., 1996: Degradacja, ochrona i rekultywacja gleb. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Lublinie, Lublin.
Cymerman R., 1988: Rekultywacja gruntów zdewastowanych. Wydawnictwo ART, Olsztyn.
Informacja o wynikach kontroli „Wyłączanie gruntów z produkcji rolnej i jego wpływ na aktualizację ewidencji gruntów i budynków oraz skutki podatkowe tych czynności”, 2006. NIK, Kraków.
Instrumenty oddziaływania Państwa na kształtowanie struktury obszarowej gospodarstw rolnych w Polsce; rola systemu ubezpieczenia społecznego rolników w kształtowaniu tej struktury. Stan obecny i rekomendacje na przyszłość oraz propozycje nowych rozwiązań dotyczących tego obszaru dla systemu ubezpieczeń rolników, 2009. Ekspertyza dla MRiRW, IERiGŻ PIB, Warszawa.
Karczewska A., 2008: Ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław.
Kremer E., 1997: Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3 lutego 1995 r. „PS” 5.
Ochrona i rekultywacja gleb, 1978. PWRiL, Warszawa.
Ochrona środowiska (wszystkie lata). GUS, Warszawa.
Radecki W., 2009: Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Wydawnictwo Difin, Warszawa.
Rocznik statystyczny rolnictwa, 2001, 2009. GUS, Warszawa.
Rocznik statystyczny rolnictwa i obszarów wiejskich, 2007, 2008. GUS, Warszawa.
Rolnictwo w 2009 r., 2010. GUS, Warszawa.
Rolnictwo i gospodarka żywnościowa w Polsce, 2009. MRiRW, Warszawa.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 kwietnia 1974 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz rekultywacji gruntów. DzU nr 33, poz. 145 z poźn. zm.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 września 1977 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz rekultywacji gruntów. DzU nr 19, poz. 104 z późn. zm.
Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. DzU nr 38, poz. 454.
Sprawozdanie stenograficzne z 20 posiedzenia Sejmu RP w dniach 22, 23, 24, i 25 lipca 2008 r. Aneks: Interpelacje i zapytania poselskie oraz odpowiedzi na zapytania, część 1, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Kadencja VI, Warszawa.
Stowarzyszenie ekonomistów rolnictwa i agrobiznesu, 2006; „Roczniki Naukowe” 1.
Szkurłatowski Z., 1986: Przemiany strukturalne w użytkowaniu ziemi w Polsce w latach 1938–1982. W: Ekorozwój szans¹ przetrwania cywilizacji – Polski Klub Ekologiczny. Wydawnictwo AGH, Kraków.
Uchwała Rady Ministrów nr 198 z dnia 12 lipca 1966 r. w sprawie ochrony użytków rolnych. M.P. nr 40, poz. 200.
Uchwała Rady Ministrów nr 301 z dnia 6 września 1966 r. w sprawie rekultywacji i zagospodarowania gruntów przekształconych w związku z pozyskiwaniem i eksploatacją kopalin. M.P. nr 50, poz. 247.
Uchwała nr 140 Rady Ministrów z dnia 9 września 1977 r. w sprawie rekultywacji i ochrony gruntów rolnych. M.P. nr 28, poz. 137.
Ustawa z dnia 26 października 1971 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz rekultywacji gruntów. Dz.U. nr 27, poz. 249 z późn. zm.
Ustawa z dnia 26 marca 1982 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Dz.U. nr 11, poz. 79 z późn. zm.
Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Dz.U. z 2004 r., nr 121, poz. 1266 z późn. zm.
Pobrania
Liczba pobrań artykułu
Strony
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2010 Wieś i Rolnictwo
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
