Pozycja prawna gminy wiejskiej w procedurze wyznaczania i ochrony obszarów Natura 2000

Adam Habuda

doi:10.53098/wir.2010.1.146/04

Autor

Adam Habuda Autor jest pracownikiem naukowym Instytutu Nauk Prawnych PAN

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir.2010.1.146/04

Słowa kluczowe:

gmina, gmina wiejska, organ wykonawczy gminy, wójt, obszar Natura 2000, instrumenty planistyczne, instrumenty decyzyjne, opinia, decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, przedsięwzięcie, ochrona przyrody, kompetencje, pomocniczość, planowanie przestrzenne, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie statusu prawnego gminy wiejskiej w procesie tworzenia i ochrony obszaru Natura 2000. Opracowanie podzielone jest na cztery części. Pierwsza dotyczy miejsca ochrony przyrody w działalności władz publicznych, w szczególności samorządu gminnego. Druga poświęcona jest uzasadnieniu wyróżnienia gminy wiejskiej spośród zasadniczo prawnie jednolitej kategorii gminy. W części trzeciej ukazana jest istota prawna obszarów Natura 2000 i charakterystyka ich tworzenia. Część czwarta dotyczy wskazania instrumentów prawnych, jakie mogą wykorzystywać gminy względem obszarów Natura 2000. Udział gminy w tworzeniu obszarów Natura 2000 oparty jest na instrumentach planistycznych i opiniodawczych. Jeżeli chodzi o ochronę obszaru już utworzonego, to kluczowe znaczenie mają instrumenty decyzyjne, związane z realizacją określonych przedsięwzięć. Organ wykonawczy gminy może brać udział w tym procesie zarówno na etapie wstępnym, gdy mowa o środowiskowych uwarunkowaniach danego przedsięwzięcia, jak i może być autorem decyzji „właściwej”, pozwalającej na realizację określonego przedsięwzięcia. Możliwa jest też taka sytuacja, iż organ wykonawczy gminy nie bierze udziału w wydaniu żadnej z wymienionych decyzji, choć przedsięwzięcie ma być realizowane na obszarze jego gminy. Powstaje wówczas pytanie o jego pozycję w takiej sytuacji - czy ma prawny status strony? Artykuł nie wyczerpuje wszystkich wątków związanych z tematem, ma za zadanie dokonać pewnej systematyzacji, uporządkowania, ukazania zjawiska w szerszej perspektywie.

Bibliografia

Europejska Karta Samorządu Terytorialnego. Dz.U. z 1994 r. nr 124, poz. 607.

Habuda A., 2008: Pomocniczość w ochronie przyrody. Ochrona Środowiska. „Prawo i Polityka” 3.

Izdebski H., 2006: Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności. Lexis Nexis, Warszawa.

Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.

Niewiadomski Z., 2009: Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz. C. H. Beck, Warszawa.

Radecki W., 2008: Ustawa o ochronie przyrody. Komentarz. Diffin, Warszawa.

Saint-Quen F., 1991: Podział władzy w demokracji europejskiej. „Samorząd Terytorialny” 6.

Szpor A., 2001: Państwo a subsydiarność jako zasada prawa UE i w Polsce. „Samorząd Terytorialny” 1–2.

Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1592 ze zm.

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1590 ze zm.

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dz.U. z 2003 r. nr 80, poz. 717 ze zm.

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Dz.U. z 2004 r. nr 92, poz. 880 ze zm.

Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych. Dz.U. z 2005 r. nr 167, poz. 1399 ze zm.

Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko. Dz.U. z 2008 r. nr 199, poz. 1227 ze zm.