Rozwój przedsiębiorczości indywidualnej na obszarach wiejskich Podkarpacia 1995-2007

Grzegorz Chrapek

doi:10.53098/wir.2009.4.145/11

Autor

Grzegorz Chrapek Autor jest pracownikiem naukowym Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Jarosławiu

DOI:

https://doi.org/10.53098/wir.2009.4.145/11

Słowa kluczowe:

przedsiębiorczość, obszary wiejskie, rozwój obszarów wiejskich, zakłady osób fizycznych, pozarolnicze podmioty gospodarcze

Abstrakt

W niniejszym artykule podjęto próbę określenia poziomu przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, poświęcając uwagę czynnikom społeczno-ekonomicznym, których oddziaływanie w latach 1995–2007 wpłynęło na wzrost liczby podmiotów gospodarczych osób fizycznych. Podjęte zagadnienie aktywności gospodarczej osób fizycznych w ujęciu gminnym charakteryzuje się przede wszystkim stosunkowo dużym zróżnicowaniem przestrzennym. Zanotowany w latach 1995–2007 dynamiczny wzrost liczby pozarolniczych podmiotów gospodarczych objął 14 jednostek przestrzennych, w których wartość wskaźnika przedsiębiorczości była wyższa od 80. Analiza zróżnicowania przestrzennego rozwoju przedsiębiorczości wykazała dużą wartość wskaźnika na obszarach atrakcyjnych inwestycyjnie oraz turystycznie. Drugą strefę wzrostu przedsiębiorczego stanowią obszary położone blisko większych ośrodków miejskich oraz w bliskim sąsiedztwie szlaków komunikacyjnych. Prowadzone badania potwierdzają także, iż wzrost aktywności gospodarczej osób fizycznych ściśle wiąże się z postawami mieszkańców wsi oraz dostępnością do środków finansowych.

Bibliografia

Balcerowicz L., 1997: Socjalizm, kapitalizm, transformacja. Szkice z przełomu epok. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Borsuk I., 2007: Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości w powiecie augustowskim. W: Samorząd w procesie rozwoju regionów Polski Wschodniej. Red. B. Plawgo. Wyższa Szkoła Administracji Publicznej im. Stanisława Staszica, Białystok.

Chojnicki Z., Czyż T., 2000: Nowa organizacja terytorialna Polski i układ regionalny. „Czasopismo Geograficzne” 71, 3/4.

Citkowski M., 2007: Kierunki rozwoju lokalnej przedsiębiorczości w gminach województwa podlaskiego. W: Samorząd w procesie rozwoju regionów polski wschodniej. Red. B. Plawgo. Wyższa Szkoła Administracji Publicznej im. Stanisława Staszica, Białystok.

Domański R., 1990: Zasady geografii społeczno-ekonomicznej. PWN, Warszawa, Drucker P., 1992: Innowacje i przedsiębiorczość. Praktyka i zasady. PWE, Warszawa.

Górz B., 2003: Społeczeństwo i gospodarka Podhala w okresie transformacji. Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków.

Iwicki S., 2001: Rola turystyki w zrównoważonym i wielofunkcyjnym rozwoju obszarów wiejskich. W: Turystyka jako czynnik rozwoju regionów, miast i obszarów wiejskich. Red. W. Maik, K. Marcinak. WPSTiH, Bydgoszcz.

Kamińska W., 1996: Pozarolnicza indywidualna działalność gospodarcza jako nowy element w strukturze gospodarczej Polski Południowo-Wschodniej. Biuletyn KPZK PAN 174, Warszawa.

Kamińska W., 1999: Przemiany struktury rodzajowo-przestrzennej pozarolniczej indywidualnej działalności gospodarczej w Polsce w latach 1991–1994. „Przegląd Geograficzny” LXIX, 1–2.

Kamińska W., 2004: Aktywność gospodarcza osób fizycznych na obszarach wiejskich Polski Południowej w latach 1994–2003. IGiPZ PAN, Warszawa.

Kamińska W., 2004: Kształtowanie się pozarolniczej indywidualnej działalności gospodarczej w Polsce w latach 1988–2003. IGiAS PAN, Kielce

Kamińska W., 2006: Pozarolnicza indywidualna działalność gospodarcza w Polsce w latach 1988–2003. Prace geograficzne. IGiPZ PAN, Warszawa.

Kirejczyk E., 1988: Ewolucja i rozwój pozarolniczej gospodarki nie uspołecznionej w latach 1979–1986. W: Pozarolnicza gospodarka nieuspołeczniona. Red. E. Kirejczyk. Wydawnictwo UW, Warszawa.

Krajewski K., Śliwa J., 2004: Lokalna przedsiębiorczość w Polsce. Uwarunkowania rozwoju. Wydawnictwo Naukowe Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Maik W., 1995: Problematyka lokalna w okresie przełomu postmodernistycznego i transformacji społeczno-ekonomicznej. Przegląd nowych ujęć kwestii lokalnej w teorii i praktyce społeczno-gospodarczej państw zachodnich. W: Polityka rozwoju regionalnego i lokalnego w okresie transformacji systemowej. Red. S.L. Bagdziński, W. Maik, A. Potoczek. Wydawnictwo UMK, Toruń.

Maik W., Parysek J., Wojtasiewicz L., 1978: Podstawowe zagadnienia identyfikacji barier wzrostu w gospodarce przestrzennej. W: Bariery wzrostu w gospodarce przestrzennej. Red. B. Gruchman. Biuletyn KPZK PAN 99, Warszawa.

Małecka E., 1999: Znaczenie małych firm w okresie transformacji. Gospodarka w praktyce i teorii. 1. Wydawnictwa Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.

Markas M.E., Młynarczyk K., 2002: Znaczenie agroturystyki w rozwoju obszarów wiejskich. W: Agroturystyka. Red. K. Młynarczyk. Wydawnictwo UWM, Olsztyn.

Markowicz I., Żółtowski J., 1996: Statystyczna analiza struktury i dynamiki liczby firm powstających i upadających w woj. szczecińskim w latach 1990–1995. „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 213.

Parysek J., 1991: Which way? Possibilities of the integration of the Polish economy and industry with the European Economic Community as seen start of 1990s. In: The impact of transition to a market economy in countries of Central-Estern Europe upon the spatial structure of international economic relations in the manufacturing sector. Eds. T. Marszał, J. Stejskał. UŁ, Łódź.

Piasecki B., 1995: Dylematy polityki wspierania rozwoju sektora MSP w okresie transformacji. W: Uwarunkowania rozwoju sektora MSP w krajach centralnej i wschodniej Europy. Red. B. Piasecki, Z. Konieczny. UŁ, Łódź.

Piasecki B., 1997: Przedsiębiorczość i mała firma: teoria i praktyka. UŁ, Łódź.

Schumpeter J., 1960: Teoria rozwoju gospodarczego. PWN, Warszawa.

Skowroński S., 1991: Finansowanie małych firm. Spółdzielczy Instytut Badawczy, Warszawa.

Smoleń M., 2006: Uwarunkowania otoczenia zewnętrznego przedsiębiorstwa W: Paradygmaty oceny funkcjonowania przedsiębiorstw. Zeszyt Naukowy 21, PWSZ, Krosno.

Sobczyk G., 1995: Rynkowe uwarunkowania rozwoju małego biznesu (na podstawie województwa lubelskiego). W: Uwarunkowania rozwoju sektora MSP w krajach centralnej i wschodniej Europy. Red. B. Piasecki, Z. Konieczny. UŁ, Łódź.

Sobczyk G., 1999: Małe firmy na rynku pracy w Polsce. Polityka Społeczna. UŁ, Łódź.

Stasiak A., 1994: Podstawowe węzły układu osadniczego Polski. Biuletyn KPZK PAN 164, Warszawa.

Targalski J., 1999: Przedsiębiorczość i rozwój firmy. Wydawnictwo AE, Kraków.

Wojtasiewicz L., 1997: Czynniki rozwoju lokalnego – nowe ujęcie metodologiczne. W: Problematyka rozwoju lokalnego warunkach transformacji systemowej. Red. W. Maik. Biuletyn KPZK PAN 177, Warszawa.

Zioło Z., 1992: Współczesne przesłanki rozwoju geografii przemysłu w warunkach zmieniającego się systemu gospodarowania. W: Geografia przemysłu w warunkach nowego systemu gospodarowania. Red. Z. Zioło. COM Studiów Nauczycielskich, WSP w Krakowie.

Zróżnicowanie rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian, 2007. Red. A. Rosner. IRWiR PAN, Warszawa.