Preferencje rolników z Lubelszczyzny w zakresie korzystania z usług doradczych
DOI:
https://doi.org/10.53098/wir012019/05Słowa kluczowe:
doradztwo, rolnictwo, motywy wyboru, instytucje doradczeAbstrakt
Celem podjętych badań była analiza i ocena preferencji w zakresie korzystania z usług doradczych przez rolników z województwa lubelskiego. Wykorzystano w nich wyniki uzyskane drogą wywiadu kwestionariuszowego obejmującego 28 pytań, przeprowadzonego od marca do maja 2016 r. wśród 200 rolników. Wykazano, że wśród motywów korzystania z instytucji doradczych respondenci wskazywali chęć uzyskania pomocy finansowej UE (31,5%) i sporządzania wniosków o tę pomoc (28,0%), podniesienia poziomu umiejętności i wiedzy (16,0%) oraz pozyskania nowych rynków zbytu (9,0%). Przyczyny wyboru konkretnej instytucji doradczej istotnie zależały od płci respondentów. Dla kobiet były to koszty usług (25,0%), opinie znajomych (23,7%) oraz własne doświadczenie (22,4%), natomiast najmniejsze znaczenie miała renoma ośrodka doradczego (9,9%). Mężczyźni w głównej mierze wierzyli własnemu doświadczeniu (31,4%) oraz cenili kompleksowość usług doradczych (21,6%). Zdecydowanie mniejsze znaczenie dla nich miały koszty usług (12,7%) i renoma na rynku (15,7%). Analiza statystyczna wykazała, że o wyborze formy podmiotu doradczego istotnie decydował wiek respondentów, przy czym w każdej grupie wiekowej liderem w udzielaniu pomocy doradczej okazały się Ośrodki Doradztwa Rolniczego. Respondenci zadeklarowali większe zainteresowanie w przyszłości usługami doradczymi świadczonymi przez Izbę Rolniczą i instytucje prywatne.
Bibliografia
Berezka A. (2012). Poziom wykształcenia Polaków a konkurencyjność gospodarki. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 25, 11–22.
Bujnowska E. (2016). Charakterystyka potrzeb doradczych i informacyjnych rolników indywidualnych w województwie lubelskim. Praca magisterska (maszynopis). Lublin: Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie.
Chyłek E.K. (1996). Ocena funkcjonowania systemu doradztwa rolniczego w Polsce. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 433, 263–280.
Cupiał M., Szeląg-Sikora A. (2008). Wpływ powierzchni użytków rolnych oraz wykształcenia właściciela na sposoby pozyskiwania informacji w wybranych gospodarstwach Małopolski. Inżynieria Rolnicza, 4 (102), 175–180.
Dorofiejczuk-Paradny J., Zawisza S. (2011). Ewolucja systemów wsparcia doradczego na świecie – od doradztwa państwowego do prywatnych usług doradczych. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 1, 13–28.
Dudek M. (2015). Ocena korzystania z usług doradczych przez rolników w latach 1992–2011. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 2, 32–42.
Felczak T. (2015). Źródła finansowania działalności indywidualnych gospodarstw rolniczych w opinii zarządzających. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 855, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 74 (2), 83–91.
Firlej K., Rydz A. (2012). System doradztwa rolniczego w Polsce oraz jego wykorzystanie w ramach działania 114 PROW 2007–2013. Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy, 5, 199–222.
Gołębiewska B., Klepacki B. (2004). Wykształcenie rolników jako forma różnicująca sytuację gospodarstw rolnych. W: M.G. Woźniak (red.). Kapitał ludzki i intelektualny jako czynnik wzrostu gospodarczego i ograniczenia nierówności społecznych (s. 457–465). Rzeszów: Wydawnictwo Mittel.
Górecki J. (2004). Rola czynnika ludzkiego i kapitału społecznego w procesie rozwoju wsi i rolnictwa Polski po jej akcesji do UE. Wieś i Rolnictwo, 2, 187–198.
Hamerska I., Roczkowska-Chmaj S. (2008). Wykształcenie i wiek rolników a wskaźnik postępu naukowo-technicznego. Inżynieria Rolnicza, 11 (109), 75–82.
Kania J. (2011). Doradztwo rolnicze wobec wielofunkcyjności rolnictwa i obszarów wiejskich. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 2, 6–23.
Kata R. (2008). Rola otoczenia instytucjonalnego w poprawie pozycji konkurencyjnej gospodarstw na rynku. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 10 (1), 144–149.
Kołoszko-Chomentowska Z. (2008). Kwestia czynnika ludzkiego w rolnictwie. Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia, 7 (4), 87–95.
Kujawiński W. (2009). Metodyka doradztwa rolniczego. Poznań: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Poznaniu.
Motowidlak U. (2009). Kierunki produkcji gospodarstw rolnych o zróżnicowanej strukturze agrarnej. Studia Prawno-Ekonomiczne, 80, 259–270.
Niewęgłowski M., Kacprzak T. (2017). Preferencje rolników w zakresie doradztwa w gospodarstwach rolnych powiatu węgrowskiego. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 19 (2), 171–175.
Niewęgłowski M., Pielech J. (2017). Agricultural advisory services in eastern Mazovia in the activity of the Mazovian Agricultural Advisory Centre. Economic and Regional Studies, 10 (1), 85–99.
Nowak A. (2009). Kwalifikacje rolników czynnikiem rozwoju gospodarstw rolnych. Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia, 8 (3), 107–116.
Nowogródzka T. (2009). Wpływ rozwoju regionalnego na zmiany organizacji doradztwa rolniczego w Polsce. Zeszyty Naukowe Akademii Podlaskiej w Siedlcach, seria Administracja i Zarządzanie, 83, 111–120.
Penda S.T. (2012). Human capital development for agricultural business in Nigeria. International Food and Agribusiness Management Review, 15 (A), 89–91.
Sadowski A., Poczta W., Szuba-Barańska E., Beba P. (2015). Modele gospodarstw rolnych w państwach Unii Europejskiej. Wieś i Rolnictwo, 3 (168), 43–62.
Sikorska A. (red.) 2011. Uwarunkowania rozwoju kapitału ludzkiego w rolnictwie i na obszarach wiejskich. Program Wieloletni 2011–2014. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnej i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy.
Sikorska-Wolak I., Krzyżanowska K., Parzonko A. (2014). Doradztwo w zmieniającej się sytuacji społeczno-ekonomicznej obszarów wiejskich. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.
Sokołowska S. (2014). Funkcjonowanie systemu doradztwa rolniczego w opinii rolników województwa opolskiego. Journal of Agribusiness and Rural Development, 1 (31), 123–132.
Toruński J. (2011). Zarządzanie jakością świadczenia usług doradczych na przykładzie Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanis tycznego w Siedlcach, seria Administracja i Zarządzanie, 89, 9–24.
Van den Ban A.W., Hawkins H.S. (1997). Doradztwo rolnicze. Kraków: Małopolskie Stowarzyszenie Doradztwa Rolniczego.
Wawrzyniak B.M. (2000). Doradztwo w agrobiznesie. Włocławek: Wydawnictwo WSHE.
Wawrzyniak B.M. (2001). Luka edukacyjna barierą procesu integracji polskiej wsi i rolnictwa z Unią Europejską. Wieś i Rolnictwo, 3, 142–159.
Witkowski P. (2012). Czy dziś potrzebne nam doradztwo rolnicze? Biuletyn Informacyjny Lubelskiej Izby Rolniczej, 4, 13.
