@article{Zuba-Ciszewska_2020, title={Rola spółdzielni w zapewnieniu dostępności żywności w Polsce − na przykładzie produktów mleczarskich}, url={https://kwartalnik.irwirpan.waw.pl/wir/article/view/739}, DOI={10.53098/wir012020/05}, abstractNote={W artykule dokonano oceny bezpieczeństwa żywnościowego produktów mleczarskich w Polsce w najważniejszym jej wymiarze, tj. dostępności żywności. Dominującą rolę w przetwórstwie mleka w Polsce zajmują spółdzielnie mleczarskie. Stanowią 62% wszystkich mleczarni w kraju, mając udział w skupie mleka na poziomie 72%. Dlatego nowym ujęciem w powyższych rozważaniach jest uwzględnienie roli spółdzielni. Zakres czasowy pracy obejmuje okres po transformacji gospodarki, a szczegółowe dane o asortymencie badanych mleczarni lata 2013 i 2017, ze względu na dostęp do porównywalnych danych z raportów mleczarskich. W badaniach wykorzystano także dane GUS i IERiGŻPIB. Polska od 1990 r. znacząco zwiększyła samowystarczalność w zakresie produkcji mleka i produktów mleczarskich. Potencjał produkcyjny polskiego rolnictwa i przetwórstwa wystarcza do wyprodukowania mleka i jego przetworów zapewniających odpowiedni poziom wyżywienia ludności w kraju. Pomimo spadku liczby spółdzielni mleczarskich są one dominującą formą w przetwórstwie mleka. W każdym województwie występują spółdzielnie mleczarskie. Większość spółdzielni mleczarskich (ponad 62%) oferuje szeroki asortyment wyrobów mleczarskich (od pięciu do ośmiu rodzajów produktów), ale jest to wyraźnie mniejszy udział niż kilka lat temu (74%). Rośnie specjalizacja spółdzielni i już prawie co trzecia oferuje nie więcej niż cztery produkty. Większość mleczarni oferujących najpopularniejszy mleczarski asortyment tj. mleko płynne, sery świeże, śmietanę, masło i napoje mleczne to spółdzielnie mleczarskie (od 71% do 83%). W przypadku innych wyrobów ich udział jest mniejszy (od 44% do 71%). W każdym województwie znajdują się zakłady spółdzielcze produkujące podstawowe artykuły mleczarskie. Zapewnienie dostępności fizycznej do produktów mleczarskich, a także trwały dostęp do żywności w każdym regionie kraju gwarantują spółdzielnie mleczarskie.}, number={1 (186)}, journal={Wieś i Rolnictwo}, author={Zuba-Ciszewska, Maria}, year={2020}, month={sty.}, pages={93–119} }